Αυστηρές, αλλά αναγκαίες, οι νέες ρυθμίσεις για το κάπνισμα παραδέχεται το υπουργείο Υγείας. Τι απαντά ο υπουργός Υγείας Α. Ξανθός στους ατμιστές για την απαγόρευση ατμίσματος στους κλειστούς χώρους, γιατί δεν ζητά αύξηση της τιμής των τσιγάρων και πως θα αποζημιώνει ξανά τα φάρμακα που βοηθούν στη διακοπή του καπνίσματος.
Ο ίδιος χαρακτηρίζει προσβλητικό για τη χώρα, το γεγονός της μη εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, προαναγγέλοντας πιο αυστηρές ρυθμίσεις και συντονισμένη δράση πολλών υπουργείων στη μάχη κατά του καπνίσματος. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο, επειδή είναι προθάλαμος για το κάπνισμα, σύμφωνα με τον Α. Ξανθό, θα αντιμετωπιστεί ως μέσο προσομοίωσης της καπνιστικής συμπεριφοράς και θα απαγορεύεται η χρήση του όπου και των προϊόντων καπνού.
Στόχος για το υπουργείο Υγείας είναι να αλλάξει η κοινωνική κουλτούρα για το κάπνισμα, ενώ ο κ. Ξανθός δεν συμφωνεί με την αύξηση της τιμής των τσιγάρων, παρότι δέχεται εισηγήσεις για αυτό και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αρχίσουν να αποζημιώνονται ξανά από τα ταμεία τα φάρμακα που αποδεδειγμένα συμβάλουν στη διακοπή του καπνίσματος.
Δεν φτάνει η καταστολή και οι αποκρουστικές φωτογραφίες στα πακέτα, τονίζει ο υπουργός Υγείας και ζητά προτάσεις από όλους και διακομματική στήριξη για να εφαρμοστούν οι νέες διατάξεις.
Αναλυτικά, η συνέντευξη του Α. Ξανθού στον Μ. Κεφαλογιάννη έχει ως εξής:
Γιατί είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη στην οποία δεν εφαρμόζεται ο αντικαπνιστικός νόμος;
Όντως ο αντικαπνιστικός νόμος δεν έχει εφαρμοστεί και είναι προσβλητικό για μια χώρα της Ευρώπης να υπάρχει τόση ασυδοσία σ’ αυτό το ζήτημα. Δεν υπήρξε ποτέ έως σήμερα μια συντονισμένη δράση από την πλευρά της πολιτείας, καθώς είναι ένα μέτρο που υπερβαίνει το υπουργείο Υγείας και χρειάζεται πολύπλευρη συνεργασία για να εφαρμοστεί.
Σας κατηγορούν ότι υιοθετήσατε προτάσεις για νέες, ακόμα πιο αυστηρές ρυθμίσεις, κι από αυτές που προέβλεπε η ευρωπαϊκή οδηγία…
Πρέπει να πάμε σε μια όσο πιο αυστηρή εκδοχή της ευρωπαϊκής οδηγίας και των κατευθύνσεων που δίνει, γιατί είμαστε η πρώτη χώρα σε καπνιστές στην Ευρώπη, ακόμα το ένα τρίτο των ανθρώπων, κυρίως άνδρες, καπνίζει. Είμαστε η μόνη χώρα που καταστρατηγείται η απαγόρευση σε αρκετούς συγκεκριμένους κλειστούς χώρους.
Γιατί απαγορεύετε τη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου στους κλειστούς χώρους, όπου απαγορεύεται και το κάπνισμα, εξομοιώνοντας ουσιαστικά τους καπνιστές με τις ατμιστές;
Αμφισβητείται η υποτιθέμενη ευεργετική επίδραση του ηλεκτρονικού τσιγάρου στη διακοπή του κανονικού τσιγάρου. Υπάρχει μία ισχυρή επιστημονική τεκμηρίωση, όπως αποτυπώνεται στην αιτιολογική έκθεση της ευρωπαϊκής οδηγίας, που αναφέρει ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο -επειδή είναι μια προσομοίωση της καπνιστικής συμπεριφοράς- πιθανότατα και συχνά είναι πύλη εισόδου για τον εθισμό στη νικοτίνη και άρα την εξάρτηση στην καπνιστική συμπεριφορά.
Κάποιοι λένε ότι θα μπορούσατε να είχατε εξαιρέσει το ηλεκτρονικό τσιγάρο από την απαγόρευση, καθώς από νεότερες μελέτες φαίνεται να είναι λιγότερο επιβλαβές από τον καπνό, παρότι βέβαια είναι πολύ νωρίς για να αποδειχθεί κάτι τέτοιο;
Δεν εξαιρέσαμε κανένα από τα υπόλοιπα προϊόντα καπνού, αλλά και το ηλεκτρονικό τσιγάρο από όσα προβλέπει ο αντικαπνιστικός νόμος του 2008 για τη διακοπή του καπνίσματος. Η ρητή εξαίρεση ενός προϊόντος σημαίνει αμέσως την άμεση πριμοδότησή του.
Η προσέγγισή μας είναι από τη σκοπιά της δημόσιας υγείας και επειδή από αυτή τη σκοπιά δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες αποδείξεις για την μη επικινδυνότητα του ηλεκτρονικού τσιγάρου, αποφασίσαμε να προτάξουμε την υγεία, τόσο την ατομική όσο και τη δημόσια – παθητικό κάπνισμα- γι’ αυτό επιμένουμε σ αυτή την ενδεχομένως αυστηρή εκδοχή των διατάξεων.
Χρειάζονται περισσότερα ερευνητικά δεδομένα και αποδείξεις από μελέτες.
Ποιος είναι ο στόχος σας; Πως πιστεύετε ότι θα αυξήσετε τις πιθανότητες αυτή τη φορά να εφαρμοστούν τα αντικαπνιστικά μέτρα;
Πιστεύουμε ότι κυρίως πρέπει να αλλάξει η κοινωνική κουλτούρα και συνείδηση γύρω από το κάπνισμα και στόχος μας είναι να υπάρξουν επιτέλους και σ’ αυτή τη χώρα χώροι ελεύθεροι από καπνό και την προσομοίωση του.
Επειδή η νικοτίνη είναι μια ψυχοτρόπος ουσία, πολύ εθιστική, προφανώς και το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με μια καμπάνια ευαισθητοποίησης, μόνο με τις αποκρουστικές εικόνες στα πακέτα ή μόνο με τους ελέγχους και την καταστολή.
Πέρα από την πρόληψη τι άλλο σκέφτεστε να κάνετε, πως θα βοηθήσετε τους καπνιστές που είναι ήδη εξαρτημένοι στην καπνιστική συμπεριφορά;
Χρειάζεται μια στοχευμένη πολυπαραγοντική παρέμβαση, από την πρόληψη ως την απεξάρτηση, που αυτό σημαίνει ενεργά ιατρεία καπνίσματος στο ΕΣΥ αλλά και τη δυνατότητα να αποζημιώνονται τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη διακοπή του καπνίσματος. Θεωρήθηκαν life style και κόπηκαν από την αποζημίωση των ταμείων. Πρεπει να τα ξαναδούμε αυτά, γιατί μπορεί να είναι χρήσιμα και αποτελεσματικά για ανθρώπους με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα όπως η ΧΑΠ κ.α
Γιατί δεν αυξάνετε υπερβολικά την τιμή του πακέτου, όπως έγινε σε άλλες χώρες, με στόχο να αποτρέψετε ακόμα περισσότερους να το αγοράσουν. Να προστατεύσουν την υγεία τους και κατ’ επέκταση να κάνετε και οικονομία στο σύστημα Υγείας;
Υπάρχουν εισηγήσεις από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας που θεωρούν ότι ένας τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το συνεχώς αυξανόμενο κόστος Υγείας, λόγω των νοσημάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα, είναι να μπουν οι λεγόμενοι φόροι αμαρτίας, μεταξύ αυτών η προσαύξηση στα τσιγάρα, στα ποτά, ακόμα και στα λιπαρά τρόφιμα. Αυτή την προσέγγιση δεν την έχουμε ενστερνιστεί και δεν υπάρχει στις προθέσεις μας, ούτε την εισηγούμαστε.
Αξίζει να σημειωθεί τέλος πως το υπουργείο Υγείας, θα ζητήσει διακομματική συναίνεση και προτάσεις απ’ όλα τα κόμματα για την καλύτερη εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Αυτό θα τεθεί και στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, όπως είπε ο υπουργός Υγείας.
