Ζήσης Ψάλλας
Η πρώιμη ανάπτυξη του εντέρου, του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού συστήματος είναι στενά αλληλένδετα. Οι ερευνητές αναφέρονται σε αυτό ως εντερο-ανοσο-εγκεφαλικό άξονα. Τα βακτήρια στο έντερο επιδρούν στο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του παρακολουθεί τα μικρόβια του εντέρου και αναπτύσσει κατάλληλες αντιδράσεις σε αυτά. Επιπλέον, το έντερο έρχεται σε επαφή με τον εγκέφαλο μέσω του γαστροπνευμονικού νεύρου καθώς και μέσω του ανοσοποιητικού συστήματος.
«Διερευνήσαμε τον ρόλο που παίζει αυτός ο άξονας στην εγκεφαλική ανάπτυξη των ακραία πρόωρων βρεφών», είπε ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, David Seki. «Οι μικροοργανισμοί του εντέρου -που είναι μια συλλογή από εκατοντάδες είδη βακτηρίων, μυκήτων, ιών και άλλων μικροβίων- βρίσκονται σε ισορροπία σε υγιείς ανθρώπους. Ωστόσο, στα πρόωρα μωρά, των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα και τα μικρόβια δεν είναι σε θέση να αναπτυχθούν πλήρως, είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν ανισορροπίες. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο».
«Στην πραγματικότητα, καταφέραμε να εντοπίσουμε ορισμένα πρότυπα στο μικροβίωμα και την ανοσολογική απάντηση που συνδέονται σαφώς με την εξέλιξη και τη σοβαρότητα του εγκεφαλικής βλάβης», προσθέτει ο David Berry, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. «Κυρίως, τέτοια μοτίβα εμφανίζονται συχνά πριν από τις αλλαγές στον εγκέφαλο. Αυτό υποδηλώνει ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα κατά το οποίο μπορεί να αποφευχθεί η επιδείνωση ή ακόμη και η αποφυγή εγκεφαλικής βλάβης των εξαιρετικά πρόωρων βρεφών».
Τα σημεία εκκίνησης για την ανάπτυξη κατάλληλων θεραπειών παρέχονται από βιοδείκτες που η διεπιστημονική ομάδα μπόρεσε να εντοπίσει.
«Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι η υπερβολική ανάπτυξη του βακτηρίου Klebsiella και των σχετικών αυξημένων Τ κυττάρων μπορούν να επιδεινώσουν την εγκεφαλική βλάβη», εξηγεί ο Lukas Wisgrill, νεογνολόγος στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης. «Ήμασταν σε θέση να εντοπίσουμε αυτά τα πρότυπα καθώς για μια πολύ συγκεκριμένη ομάδα νεογέννητων, για πρώτη φορά διερευνήσαμε λεπτομερώς πώς αναπτύσσεται το μικροβίωμα του εντέρου, το ανοσοποιητικό σύστημα και ο εγκέφαλος και πώς αλληλεπιδρούν σε αυτή τη διαδικασία», πρόσθεσε.
Η μελέτη παρακολούθησε 60 πρόωρα βρέφη, που γεννήθηκαν πριν από τις 28 εβδομάδες κύησης και ζύγιζαν λιγότερο από 1 κιλό, για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες. Οι ερευνητές θα συνεχίσουν να παρακολουθούν τα παιδιά της μελέτης για να καταλάβουν περισσότερα πράγματα. Το πώς αναπτύσσονται οι κινητικές και γνωστικές δεξιότητες των παιδιών γίνεται εμφανές μόνο αρκετά χρόνια αργότερα. Ο στόχος της επιστημονικής ομάδας είναι να κατανοήσει πώς ο εντερο-ανοσο-εγκεφαλικός άξονας και η πρώιμη ανάπτυξη του επιδρά μακροπρόθεσμα.
