Σύνταξη-Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Για πολλούς αποτελεί το ιερό δισκοπότηρο των εμβολίων κατα των λοιμωδών νόσων. Δημοσίευση στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό Lancet, αναφέρει ότι το εμβόλιο που αναπτύχθηκε από επιστήμονες στο Ινστιτούτο Jenner της Οξφόρδης, δείχνει έως και 77% αποτελεσματικότητα σε δοκιμές για 12 μήνες.
Αν το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιωθεί από νέα μεγαλύτερη μελέτη – που ξεκινά άμεσα – σε 4.800 χιλιάδες παιδιά από 4 χώρες, θα φέρει πραγματική επανάσταση στις χώρες της Αφρικής και της ΝΑ Ασίας. Η πρόληψη μιας μολυσματικής ασθένειας που σκοτώνει 400,000 άτομα (κυρίως παιδιά) το χρόνο, θα σημάνει την ανακούφιση του πληθυσμού από τεράστιο φορτίο πόνου αλλά και των οικονομιών των χωρών αυτών.
Το κυνήγι εμβολίου κατά της ελονοσίας συνεχίζεται εδώ και περίπου έναν αιώνα. Πρώτο ήταν το εμβόλιο Mosquirix που αναπτύχθηκε από την GlaxoSmithKline, και υποβλήθηκε σε μακροχρόνιες κλινικές δοκιμές. Δείχτηκε να είναι μόνο εν μέρει αποτελεσματικό, αποτρέποντας το 39% των περιπτώσεων ελονοσίας και το 29% των σοβαρών περιπτώσεων σε μικρά παιδιά στην Αφρική, για τέσσερα χρόνια. Δοκιμάζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σε περιοχές της Κένυας, της Γκάνας και του Μαλάουι.
Το εμβόλιο της Οξφόρδης είναι το πρώτο που πληροί τον στόχο του ΠΟΥ για 75% αποτελεσματικότητα έναντι της ασθένειας που προκαλείται από τα τσιμπήματα κουνουπιών. Ήδη ξεκινούν μεγαλύτερες δοκιμές, με συμμετοχή 4.800 παιδιών σε τέσσερις χώρες.
Ο καθηγητής Adrian Hill, διευθυντής του Ινστιτούτου Jenner, όπου εφευρέθηκε το εμβόλιο Oxford / AstraZeneca κατα του κορωνοϊού, δήλωσε ότι πιστεύει πως το εμβόλιο έχει την δυνατότητα να μειώσει δραστικά τον αριθμό των θανάτων: «Αυτό που ελπίζουμε να κάνουμε είναι να μετατρέψουμε το 400.000 σε μερικες δεκάδες χιλιάδες, τα επόμενα πέντε χρόνια, κάτι που θα κάτι ήταν απολύτως φανταστικό», λεει ο καθηγητής Hill.
Άλλες παρεμβάσεις, όπως οι εμποτισμένες κουνουπιέρες και τα ανθελονοσιακά φάρμακα, έχουν μειώσει τον αριθμό των θανάτων από ένα εκατομμύριο ετησίως, λέει ο Hill και πρέπει να συνεχιστούν. «Αλλά, αν το εμβόλιο κατάφερνε να μειώσει τους θανάτους σε μερικές δεκάδες χιλιάδες, τότε ισως μπορέσουμε να είμαστε σε θέση να κοιτάξουμε προς έναν μεγαλύτερο στόχο – την τελική εξάλειψη της ελονοσίας», προσθέτει.
Ο Hill λεει ακόμη πως το ινστιτούτο σκέφτεται να υποβάλει αίτηση για έγκριση έκτακτης ανάγκης του εμβολιου κατά της ελονοσίας, όπως έκανε και για αυτό του κορωνοϊού. «Υποστηρίζω όσο πιο έντονα μπορώ την αίτηση, γιατί η ελονοσία σκοτώνει πολύ περισσότερους ανθρώπους από ότι ο κορωνοϊός στην Αφρική. Πρέπει να σκεφτούμε την άδεια έκτακτης ανάγκης του εμβολιου κατα της ελονοσίας για χρήση στην Αφρική. Και αυτό δεν έχει γίνει ποτέ πριν», συμπληρώνει.
Το ινστιτούτο θα ζητήσει – πιθανώς – από τους ρυθμιστικούς φορείς της Ευρώπης ή του το Ηνωμένου Βασιλείου επιστημονική γνώμη σχετικά με το εμβόλιο και στη συνέχεια θα υποβάλει αίτηση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για έγκριση χρήσης του, στην Αφρική. «Αφού ενέκριναν το εμβολιο κατα του κορωνοϊού σε μήνες - θα πρέπει να κάνουν το ίδιο και για την ελονοσία σε παρόμοιο χρονικό διάστημα, λαμβάνοντας υπόψιν αυτό το σοβαρό πρόβλημα υγείας της Αφρικής», συμπληρωνει ο Hill.
Το εμβόλιο θα κατασκευαστεί σε μεγάλη κλίμακα και με χαμηλό κόστος, λένε οι ερευνητές, οι οποίοι έχουν συνάψει συμφωνία με το Serum Institute of India, τον μεγαλύτερο κατασκευαστή εμβολίων στον κόσμο, το οποίο συμμετέχει και στην παρασκευη του εμβολίου Oxford / AstraZeneca Covid-19. Το Serum Institute που έχει αναγκαστεί να καθυστερήσει την προμήθεια του εμβολίου Covid στον υπόλοιπο κόσμο, λόγω της τεράστιας αύξησης των κρουσμάτων στην Ινδία, υποσχέθηκε να χορηγήσει 200 εκατομμύρια δόσεις ετησίως εάν έχει την σχετική άδεια.
Ο Hill ανέφερε επίσης ότι το καλύτερο σενάριο θα ήταν η έγκριση του εμβολίου της ελονοσίας μέχρι το τέλος του 2022, οπότε το Serum Institute θα είχε αρκετή χωρητικότητα. Ο Δρ Cyrus Poonawalla και ο Adar Poonawalla, αντίστοιχα πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Serum Institute, δήλωσαν: «Είμαστε ενθουσιασμένοι που βλέπουμε αυτά τα αποτελέσματα με ένα ασφαλές και πολύ αποτελεσματικό εμβόλιο κατά της ελονοσίας που θα είναι διαθέσιμο σε ολόκληρο τον κόσμο».
Το όλο project είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Ινστιτούτου Jenner της Οξφόρδης και της Novavax, η οποία παρέχει το ανοσοενισχυτικό, μια ουσία που ενισχύει την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος καθως και του Serum Institute της Ινδίας. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι θα είμαστε σε θέση να παράσχουμε περισσότερες από 200 εκατομμύρια δόσεις ετησίως, σύμφωνα με τη στρατηγική μας, μόλις είναι διαθέσιμες οι κανονιστικές εγκρίσεις», δήλωσαν οι ηγέτες του Serum.
Τα παιδιά που έλαβαν μέρος στην μελέτη, ήταν πέντε έως 17 μηνών και ζουν στο Nanoro της Αφρικής, μια περιοχή που περιλαμβάνει 24 χωριά με πληθυσμό περίπου 65.000 ατόμων. Χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες, δύο έλαβαν το εμβόλιο, είτε με χαμηλή είτε με υψηλή δόση ανοσοενισχυτικού, ενώ η τρίτη ομάδα έλαβε ένα εμβόλιο λύσσας, και ενήργησε ως μάρτυρας.
Συνολικα χορηγήθηκαν τρεις δόσεις και έκτοτε έλαβαν μια επιπρόσθετη ενισχυτική δόση. Το εμβόλιο Mosquirix χορηγείται επίσης σε τέσσερις δόσεις.
Ο Hill είπε ότι οι μητέρες ήθελαν να φέρουν τα παιδιά τους πίσω για περαιτέρω δόσεις, λόγω της άσχημης εμπειρίας τους από την ελονοσία. Η αποτελεσματικότητα ήταν 77% στην ομάδα ανοσοενισχυτικών υψηλής δόσης και 74% στην ομάδα χαμηλότερης δόσης.
Ο Gareth Jenkins, από την οργάνωση Malaria No More UK, δήλωσε: «Μπορούμε να τερματίσουμε την ελονοσία στη γενιά μας, αλλά μόνο αν οι κυβερνήσεις επενδύσουν στην έρευνα που απαιτείται για να παραδώσουν τα νέα φάρμακα και προϊόντα που μπορούν να επιταχύνουν το τέλος αυτής της τρομερής ασθένειας. Η πρωτοποριακή εργασία του Ινστιτούτου Jenner τόσο για το εμβολιο κορωνοϊού όσο και για την ελονοσία είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα που καταδεικνύει πόσο πολύ εξαρτάται η ασφάλεια της ανθρωπότητας από τη νέα επιστήμη».
«Ένα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο για την ελονοσία θα ήταν ένα εξαιρετικά σημαντικό επιπλέον όπλο στο οπλοστάσιο που απαιτείται για να νικηθεί η νόσος, που εξακολουθεί να σκοτώνει πάνω από 270.000 παιδιά κάθε χρόνο. Για δεκαετίες, Βρετανοί επιστήμονες ήταν στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης νέων τρόπων ανίχνευσης, διάγνωσης, δοκιμής και θεραπείας της ελονοσίας, και πρέπει να συνεχίσουμε να τους υποστηρίζουμε», συμπλήρωσε.
«Ένας κόσμος χωρίς ελονοσία είναι ένας κόσμος ασφαλέστερος τόσο για τα παιδιά της Αφρικής που διαφορετικά θα πεθάνουν από αυτήν την ασθένεια, όσο και για εμάς εδώ στη χώρα μας. Οι χώρες που ελευθερώνονται από το βάρος της ελονοσίας θα είναι πολύ καλύτερα εξοπλισμένες για την καταπολέμηση νέων απειλών από ασθένειες που αναπόφευκτα θα εμφανιστούν στο μέλλον», κατέληξε ο Jenkins.
Πηγή: The Guardian
