Ζήσης Ψάλλας
Τρεις ή περισσότερες μερίδες των λεγόμενων «υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων» την ημέρα διπλασιάζουν τις πιθανότητες ότι τα τελομερή, που βρίσκονται στο τέλος των χρωμοσωμάτων, είναι μικρότερα σε σύγκριση με τα άτομα που σπάνια κατανάλωναν τέτοια τρόφιμα, ανέφεραν επιστήμονες στο Ευρωπαϊκό και Διεθνές Συνέδριο για την Παχυσαρκία.
Επιστήμονες με επικεφαλής τους καθηγητές Maria Bes-Rastrollo και Amelia Marti, από το Πανεπιστήμιο της Ναβάρα στην Ισπανία, ήθελαν να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της τακτικής κατανάλωσης άκρως επεξεργασμένου πρόχειρου φαγητού και των συρρικνωμένων τελομερών. Παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει μια πιθανή σχέση με τα ζαχαρούχα ποτά, τα μεταποιημένα κρέατα και άλλα τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λίπη και ζάχαρη, αλλά τα ευρήματα ήταν ασαφή.
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούνται από ένα μείγμα λιπών, σακχάρων, αμύλων και πρωτεϊνών που περιέχουν λίγο ή καθόλου ολόκληρα ή φυσικά τρόφιμα. Συχνά περιλαμβάνουν τεχνητά αρτύματα, χρώματα, γαλακτωματοποιητές, συντηρητικά και άλλα πρόσθετα που αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των τροφίμων. Αυτά τα τρόφιμα είναι φτωχά σε θρεπτικά στοιχεία, όπως είναι π.χ. οι βιταμίνες, σύγκριση με τις λιγότερο επεξεργασμένες εναλλακτικές λύσεις, ανέφεραν οι ερευνητές.
Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ισχυρούς συσχετισμούς μεταξύ των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και της υπέρτασης, της παχυσαρκίας, της κατάθλιψης, του διαβήτη τύπου 2 και ορισμένων μορφών καρκίνου. Αυτές οι παθήσεις σχετίζονται συχνά με την ηλικία στο βαθμό που συνδέονται με το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν το μήκος των τελομερών.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα υγείας για περίπου 900 άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω, τα οποία παρείχαν δείγματα DNA το 2008 και λεπτομερή στοιχεία για τις διατροφικές τους συνήθειες κάθε δύο χρόνια μετά. Οι 645 άνδρες και 241 γυναίκες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες, ανάλογα με την κατανάλωση των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων. Τα άτομα που ήταν στην ομάδα της υψηλής πρόσληψης είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη και μη φυσιολογικών συγκεντρώσεων λιπιδίων στο αίμα. Επίσης, κατανάλωναν λιγότερα τρόφιμα που σχετίζονται με τη μεσογειακή διατροφή (φυτικές ίνες, ελαιόλαδο, φρούτα, λαχανικά και ξηρούς καρπούς).
Σε σύγκριση με την ομάδα που κατανάλωνε τα λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, οι άλλες ομάδες εμφάνισαν αυξημένη πιθανότητα -29%, 40% και 82%, αντίστοιχα- να έχουν μικρότερα τελομερή.
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο αμερικανικό περιοδικό Clinical Nutrition.
