Στην ελληνική μυθολογία, ηΎδρα, ένα θηρίο με πολλά κεφάλια, είχε τόσο έντονη δυσοσμία στόματος, που ήταν θανατηφόρα για όποιον την μύριζε. Στον πραγματικό κόσμο, αντιμετωπίζουμε κι εμείς προβλήματα κακοσμίας, ευτυχώς όμως όχι τόσο έντονα. Το πρόβλημα παρατηρείται κυρίως το πρωί ή μετά την κατανάλωση ορισμένων τροφών, όπως το σκόρδο και το κρεμμύδι.
Σύμφωνα με τον Dan Baumgardt, λέκτορα στη Σχολή Φυσιολογίας, Φαρμακολογίας και Νευροεπιστήμης του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, η κακοσμία του στόματος μπορεί να προκληθεί από διάφορες αιτίες, πέρα από την κακή στοματική υγιεινή. Ως εκ τούτου, μπορεί επίσης να σηματοδοτεί προβλήματα στο έντερο, τα ιγμόρεια, ακόμη και στην κυκλοφορία του αίματος. Τα δείγματα αναπνοής αξιοποιούνται, μάλιστα, για τη διάγνωση διάφορων παθήσεων υγείας.
Ποιες παθήσεις σχετίζονται με τη δυσοσμία του στόματος;
Όπως εξηγεί ο δρ. Baumgardt σε άρθρο του στο The Conversation, μια πάθηση που επηρεάζει την οσμή της αναπνοής είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, μια μεταβολική διαταραχή όπου η γλυκόζη αδυνατεί να εισέλθει στα κύτταρα του σώματος και αντ’ αυτού συσσωρεύεται στην κυκλοφορία του αίματος. Σε περιπτώσεις ανεπαρκούς ινσουλίνης ή μόλυνσης, το σώμα διασπά τα λίπη σε ενώσεις που ονομάζονται κετόνες για ενέργεια, οδηγώντας σε μια σοβαρή κατάσταση γνωστή ως διαβητική κετοξέωση. Οι κετόνες αυτές έχουν μια χαρακτηριστική μυρωδιά, που θυμίζει αχλάδι. Όταν, λοιπόν, συσσωρεύονται στην κυκλοφορία του αίματος, διαχέονται στην αναπνοή, παράγοντας μια φρουτώδη οσμή.
Δεν είναι, όμως, μόνο ο διαβήτης που μπορεί να προκαλέσει την παραγωγή κετονών. Ορισμένες δίαιτες βασίζονται στην παραγωγή κετονών από τη διάσπαση των λιπών για την προώθηση της απώλειας βάρους. Αυτές οι μέθοδοι, όπως η δίαιτα Άτκινς, αναγκάζουν το σώμα να μετατρέψει το λίπος σε ενέργεια, περιορίζοντας τους υδατάνθρακες. Άλλες δίαιτες, όπως η δίαιτα διαλείπουσας νηστείας 5:2, οδηγούν επίσης σε παραγωγή κετονών, μέσω της δραστικής μείωσης προσλαμβανόμενων θερμίδων κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων ημερών ή ωρών. Ενώ αυτές οι δίαιτες μπορεί να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους, μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε δυσάρεστες παρενέργειες όπως η δύσοσμη αναπνοή. Ανεπίσημες αναφορές υποδεικνύουν ότι ορισμένοι οπαδοί της δίαιτας κέτο βιώνουν, επίσης, δυσάρεστη οσμή στα γεννητικά τους όργανα.
Μια άλλη αιτία κακής αναπνοής είναι η υπερανάπτυξη βακτηρίων που παράγουν δυσάρεστες οσμές. Τα βακτήρια ευδοκιμούν σε περιοχές που είναι δύσκολο να καθαριστούν, όπως ανάμεσα στα δόντια, γύρω από τα ούλα και τη γλώσσα και στο πίσω μέρος του στόματος και του λαιμού. Ο λαιμός λειτουργεί ως δίοδος για την τροφή, τα υγρά και τον αέρα. Ορισμένοι άνθρωποι αναπτύσσουν μια πάθηση κατά την οποία σχηματίζεται μια τσέπη, που παγιδεύει τροφές και υγρά, οδηγώντας σε ζύμωση και δυσάρεστη αναπνοή. Βακτηριακές λοιμώξεις, όπως η αμυγδαλίτιδα και τα αποστήματα δοντιών, που προκαλούν φλεγμονή των ιστών και παραγωγή πύου, μπορούν επίσης να εκπέμπουν μια δυσάρεστη οσμή. Η ιγμορίτιδα, μια λοίμωξη των γεμάτων αέρα κοιλοτήτων του κρανίου, μπορεί να μεταφέρει δύσοσμες εκκρίσεις στο λαιμό, συμβάλλοντας περαιτέρω στην κακοσμία του στόματος.
Η δυσοσμία του στόματος ως διαγνωστικό εργαλείο
Οι γιατροί μπορούν να διαγνώσουν μια σειρά από παθήσεις υγείας διεξάγοντας τεστ αναπνοής. Για παράδειγμα, η παρουσία του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, βακτηρίου που μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνα έλκη στομάχου, ανιχνεύεται με τη μέτρηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα στην αναπνοή, μετά τη χορήγηση δόσης ουρίας σε έναν ασθενή. Ομοίως, η βακτηριακή υπερανάπτυξη του λεπτού εντέρου μπορεί να διαγνωστεί με την ανίχνευση αερίων, όπως το υδρογόνο και το μεθάνιο στην αναπνοή.
Πώς μπορείτε να κάνετε έλεγχο στον εαυτό σας
Υπάρχουν απλοί τρόποι αυτοδιάγνωσης, εάν θέλετε να ελέγξετε την αναπνοή σας. Μπορείτε, για παράδειγμα, να χρησιμοποιήσετε μια ξύστρα γλώσσας, οδοντικό νήμα ή να εκπνεύσετε σε μια κούπα. Εάν αντιληφθείτε ότι αντιμετωπίζετε δυσοσμία στόματος, υπάρχουν απλές λύσεις για να την αντιμετωπίσετε. Η τακτική πρόσληψη υγρών μπορεί να αποτρέψει την ξηροστομία, η οποία συμβάλλει στην κακοσμία του στόματος. Η καλή στοματική υγιεινή είναι επίσης ζωτικής σημασίας: Βουρτσίστε τα δόντια και τη γλώσσα σας, χρησιμοποιήστε οδοντικό νήμα και επισκεφθείτε τον οδοντίατρο για εξετάσεις.
Το στοματικό διάλυμα μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, αλλά μια διατροφή πλούσια σε φυλλώδη λαχανικά μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της κακοσμίας του στόματος. Επιπλέον, το κάπνισμα αποτελεί κοινή αιτία, οπότε η διακοπή του μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την οσμή της αναπνοής.