Τα προβλήματα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη, το άγχος και η νόσος του Αλτσχάιμερ αποτελούν μια ολοένα και εντεινόμενη πρόκληση σε ό,τι αφορά τα οικονομικά της υγείας.
Αυτό, εν μέρει, συμβαίνει επειδή είναι πολύ κοινές. Κι όμως, παρότι ένας στους τέσσερις θα υποφέρει από κάποια ψυχική διαταραχή σε κάποια στιγμή της ζωής του, δεν είναι και τόσο συνηθισμένο φαινόμενο το να αναζητά κανείς τη βοήθεια ειδικού, με αποτέλεσμα τα προβλήματα αυτά να γίνονται ολοένα και πιο σοβαρά, χρόνια ή να υποτροπιάζουν.
Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να εστιάσουμε στην καλή υγεία του εγκεφάλου και την ευημερία μας σε πρώιμο στάδιο, αλλά και κατά τη διάρκεια της ζωής μας, προκειμένου να μπορούμε να εντοπίζουμε πότε κάτι έχει αρχίσει να πηγαίνει στραβά, γράφει η Barbara Sahakian στο The Time.
Σύμφωνα με την αρθρογράφο, παρακάτω παρατίθενται οι πέντε, προκλήσεις για τον εγκέφαλο –όπως δημοσιεύτηκαν στο Neuroscience & Biobehavioral Reviews- που σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιστήμη μπορεί να επιλύσει τα επόμενα δέκα χρόνια.
1. «Έξυπνη» και φορετή τεχνολογία
Πρέπει να βελτιώσουμε την υγεία του εγκεφάλου και της γενικότερης ευημερίας μας μέσα από την παρακολούθηση και την πρώιμη ανίχνευση.
Αυτού του είδους η προσέγγιση είναι αποδεκτή από τους ειδικούς, ωστόσο οι άνθρωποι δυσκολεύονται να το αποδεχτούν σε ό,τι αφορά τον εγκέφαλο, ενώ το αντίθετο ισχύει σε ό,τι αφορά για παράδειγμα τις συσκευές που παρακολουθούν τους καρδιακούς ρυθμούς.
2. Κατανοώντας γιατί οι θεραπείες έχουν αποτέλεσμα
Ενώ αντιλαμβανόμαστε πώς οι ψυχολογικές θεραπείες, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και η γνωστική κατάρτιση είναι πολύ αποτελεσματικές, χρειάζεται να καταλάβουμε τις νευροβιολογικές βάσεις αυτών των θεραπειών –πώς αλλάζουν τον εγκέφαλο και επηρεάζουν τις γνωστικές λειτουργίες, όπως τη μνήμη.
3. Η νόσος του Αλτσχάιμερ
Η πλήρης κατανόηση των νευροεκφυλιστικών ασθενειών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποτελεσματικές θεραπείες νόσων, όπως το Αλτσχάιμερ, υποστηρίζουν οι ειδικοί στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Neuroscience & Biobehavioral Reviews.
Σκοπός των νευροπροστατευτικών φαρμάκων που μελετώνται και δοκιμάζονται είναι να σταματήσει η εξέλιξη της νόσου και όχι απλά να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματά τους. Ειδικά οι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με ήπια γνωστική εξασθένιση και έχουν αρχίσει μόλις να εμφανίζουν τα πρώτα σημάδια του Αλτσχάιμερ, θα πρέπει να δεχτούν αποτελεσματική θεραπεία, προτού επεκταθεί η εγκεφαλική βλάβη.
4. Κατανόηση των γενετικών ασθενειών
Μέσα στην επόμενη δεκαετία θα πρέπει οι ειδικοί να είναι σε θέση να καθορίσουν τις γενετικές διαταραχές με υψηλή κληρονομικότητα, προκειμένου να αντιληφθούν ποια είναι τα βιολογικά στοιχεία των μηχανισμών, που προκαλούν τις ασθένειες αυτές και κατά συνέπεια που οδηγούν στη θεραπεία τους.
Πολλές νευροαναπτυξιακές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένου του αυτισμού και του συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, πιστεύεται ότι «τρέχουν» μέσω των γονιδίων στις διάφορες γενιές. Ωστόσο, έχουν προσδιοριστεί ελάχιστα γονίδια και υπάρχουν πολλά που χρειάζεται να γίνουν γνωστά, γύρω από το πώς συμμετέχουν και συμβάλλουν στις διαταραχές αυτές.
5. «Χαρτογράφηση» του εγκεφάλου
Ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους του προγράμματος Human Brain Project είναι να διευκολύνει τους νευροεπιστήμονες στην οργάνωση και πρόσβαση των τεράστιων όγκων ετερογενών στοιχείων, γνώσης και εργαλείων που παράγονται από τη διεθνή κοινότητα νευροεπιστημών.
Ο επιστημονικός τομέας, γνωστός ως «connectomics», αφορά τη μελέτη και γνώση των νευρωνικών χαρτών του εγκεφάλου και συνδυάζει μια σειρά τεχνικών.
Η κατανόηση αυτών των συνδέσεων θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στην αντίληψη του πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος και ποιες περιοχές επηρεάζονται, πού υπάρχει «ανωμαλία» στις νευρωνικές συνδέσεις και τα δίκτυα του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων διαταραχών όπως του αυτισμού, της σχιζοφρένειας και της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Άλλωστε, καταλήγει το κείμενο, η υγεία του εγκεφάλου -όπως η σωματική υγεία γενικότερα- είναι κάτι το οποίο πρέπει να φροντίζει κανείς στη ζωή του.
