Άρθρο στο της Χαριτωμένης Βαβούλη, Δερματολόγου, Επιμελήτριας Α΄ στο νοσοκομείο "Ανδρέας Συγγρός".
Το δέρμα έχει κεντρικό ρόλο σε κοινωνικά και θρησκευτικά έθιμα πολλών πολιτισμών. Φροντίζεται, ζωγραφίζεται, διακοσμείται, καλύπτεται. Είναι ένα σημαντικό στοιχείο της αντίληψης της υγείας κάποιου και οποιαδήποτε αλλαγή μπορεί να επηρεάζει την ποιότητα ζωής του ατόμου.
Η λεύκη είναι μια νόσος αποχρωματισμού του δέρματος που οφείλεται σε καταστροφή των μελανινοκυττάρων της επιδερμίδας, δηλαδή των κυττάρων που παράγουν την μελανίνη η οποία προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία και καθορίζει και το χρώμα του δέρματος. Πρόκειται για συχνή δερματοπάθεια (προσβάλλει το 1-2% του πληθυσμού). Εμφανίζεται σε όλες τις φυλές και σε κάθε ηλικία. Έχει αναφερθεί ότι σχετίζεται με αυτοάνοσους, κληρονομικούς, περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η αιτία της νόσου πάντως είναι άγνωστη.
Οι βλάβες της λεύκης είναι πλήρως αποχρωματισμένες κηλίδες, όπως η λευκή κιμωλία ή το σεντόνι. Ποικίλλουν σε μέγεθος και σχήμα. Συχνά προσβάλλονται οι περιοχές γύρω από τα μάτια, η γεννητική χώρα, οι αγκώνες, τα γόνατα, οι μασχάλες, τα χέρια (σημεία που υφίστανται χρόνια τριβή ή τραυματισμό). Συνήθως οι βλάβες είναι συμμετρικές στον κορμό και τα άκρα. Αναφέρεται ότι ο τραυματισμός του δέρματος προκαλεί βλάβες σε ασθενείς με προδιάθεση. Η λεύκη μπορεί να προκαλεί επίσης και αποχρωματισμό των τριχών (λευκοτριχία).
Η πρόγνωση του νοσήματος δεν είναι προβλέψιμη. Αυτόματος επαναχρωματισμός μετά από έκθεση στον ήλιο μπορεί να εμφανισθεί. Καλύτερη πορεία έχουν οι βλάβες σε πρόσωπο και τράχηλο. Η καθολική μορφή είναι η δυσκολότερη.
Για την αντιμετώπιση του νοσήματος αναφέρεται η λήψη φωτοπροστατευτικών μέτρων, η κάλυψη των βλαβών με ειδικά καλλυντικά, τα τοπικά φάρμακα, η φωτοθεραπεία, η χειρουργική θεραπεία, ο αποχρωματισμός του δέρματος σε κάποιες περιπτώσεις και τέλος, η ψυχολογική και κοινωνική στήριξη των ασθενών. Οι υπάρχουσες θεραπείες δεν ικανοποιούν απόλυτα. Είναι μεγάλης διάρκειας και τα αποτελέσματα ποικίλλουν. Μερικές θεραπείες μπορεί να μειώσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να θεραπευτεί.
Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν πρόσφατες αναφορές για τη χρήση των αναστολέων JAK στη θεραπεία λεύκης. Η έρευνα προχωράει και ευχόμαστε να δούμε ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
3] Η διατροφή, τα φυσικά προϊόντα όπως βιταμίνες, βότανα και άλλα συμπληρώματα μπορεί να έχουν αποτελεσματικότητα στη θεραπεία της λεύκης;
Το νόσημα είναι δύσκολο και υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον μεταξύ των ασθενών για συμπληρωματικές και εναλλακτικές ιατρικές προσεγγίσεις. Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας δεν αποκαλύπτει ελεγχόμενες μελέτες που να αξιολογούν το ρόλο της δίαιτας στην πρόληψη ή τη διαχείριση ασθενών με λεύκη. Υπάρχουν πολλά βιβλία, ιστότοποι και δημοσιεύσεις που συνιστούν μη δικαιολογημένες δίαιτες. Αν και το φαγητό αυτό καθαυτό δεν φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, υπάρχουν γενικές διατροφικές συστάσεις βασισμένες στη σύνθεση των τροφίμων που περιλαμβάνουν βιταμίνες και αντιοξειδωτικά συστατικά.
Δεδομένης της δράσης του οξειδωτικού στρες και των αυτοάνοσων μηχανισμών στην παθογένεια θα υποδείξουμε παράγοντες με αντιφλεγμονώδεις, ανοσοτροποποιητικές ή / και αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορεί να είναι ευεργετικοί. Τέτοιοι παράγοντες μπορούν να λαμβάνονται από τη διατροφή ή να χρησιμοποιούνται ως πρόσθετες ουσίες στην συμβατική θεραπεία.
- Έχει προταθεί ότι η συμπλήρωση της βιταμίνης C αντενδείκνυται στη λεύκη, λόγω της λευκαντικής της επίδρασης στο δέρμα. Ωστόσο, κάποιοι ερευνητές προτείνουν ότι τα αντιοξειδωτικά της οφέλη υπερισχύουν αυτού του κινδύνου.
- Η βιταμίνη Ε είναι μια λιποδιαλυτή, αντιοξειδωτική βιταμίνη που δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες οι οποίες μπορούν να καταστρέψουν τα κύτταρα δημιουργώντας το λεγόμενο οξειδωτικό στρες. Εξέτασαν τα επίπεδα βιταμίνης Ε σε αυτοάνοσες διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της λεύκης και βρήκαν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα σε ασθενείς με λεύκη σε σύγκριση με τους μάρτυρες. Μάλιστα η βιταμίνη Ε φαίνεται να αυξάνει την επαναμελάγχρωση όταν συνδυάζεται με τη φωτοθεραπεία.
- Άλλοι ερευνητές έδειξαν ότι η συμπλήρωση της φωτοθεραπείας με συνδυασμό α-λιποϊκού οξέος, βιταμίνης C, βιταμίνης Ε και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων βελτίωνει τα ποσοστά επαναχρωματισμού.
- Το α-λιποϊκό οξύ είναι οργανικό θείο. Μια ουσία, επίσης με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που φαίνεται να παίζει ρόλο στην πρόληψη της καταστροφής των μελανοκυττάρων από ελεύθερες ρίζες. Υπάρχει στο τσάι, το κρασί, τη μπύρα, τα λαχανικά (π.χ. μπρόκολο, σπανάκι), τα φρούτα και σε προϊόντα σόγιας. Επιπλέον, βρίσκεται στη ζύμη, το νεφρό και το συκώτι. Παράγεται στο εργαστήριο για ιατρικούς σκοπούς. Γενικά χορηγείται από το στόμα σε διάφορες δόσεις ως ανοσοενισχυτική θεραπεία σε συνδυασμό με τις συμβατικές θεραπείες (π.χ. κορτικοστεροειδή, φωτοθεραπεία). Πρόσφατα δεδομένα υπογραμμίζουν ασφαλές προφίλ και αποτελεσματικότητα στη λεύκη.
- Το βότανο Ginkgo biloba είναι ένα παραδοσιακό κινέζικο βότανο που έχει κερδίσει δημοτικότητα στη θεραπεία ποικίλων παθήσεων, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, άγχος, άνοια, ίλιγγος, λεύκη κ.α. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης είναι άγνωστος, αλλά φαίνεται ότι μάλλον σχετίζεται με αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
- Η φαινυλαλανίνη είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ που παίζει ρόλο στην οδό σύνθεσης της μελανίνης. Μπορεί να παρεμβαίνει στην παραγωγή αντισωμάτων κατά των μελανοκυττάρων. Υπάρχει σε αυγά, κοτόπουλο, συκώτι, βόειο κρέας, γάλα, τυρί, σόγια ή συμπληρώματα διατροφής (π.χ. ασπαρτάμη). Αποδείχθηκε ότι βελτιώνει τα αποτελέσματα όταν συνδυάζεται με τη φωτοθεραπεία ή το ηλιακό φως.
- Το Polypodium Leucotomos είναι εκχύλισμα τροπικής φτέρης το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί ως ανοσο-ενισχυτικό συμπλήρωμα στη λεύκη τα τελευταία χρόνια με ενθαρρυντικά αποτελέσματα που φαίνονται στον πρώτο μήνα από τη λήψη του προϊόντος. Έχει αντιοξειδωτικές και φωτοπροστατευτικές ιδιότητες. Ενισχύει τον επαναχρωματισμό και επάγει την ταχύτερη εμφάνισή του. Χαμηλότερες αθροιστικές δόσεις ακτινοβολίας απαιτούνται όταν συνδυάζεται με τη φωτοθεραπεία.
Μέχρι σήμερα, τα αποτελέσματα των μελετών ορισμένων συμπληρωμάτων είναι ελπιδοφόρα και αξίζουν περαιτέρω έρευνα. Απαιτούνται μεγαλύτερες, καλά σχεδιασμένες δοκιμές προκειμένου να επιβεβαιωθούν οι παρατηρήσεις. Ορισμένες φυτικές ενώσεις μπορούν να θεωρηθούν έγκυρες θεραπευτικά. Ωστόσο, γενικά χρειάζεται προσοχή στις αντισυμβατικές θεραπείες!
