Ένα θανάσιμο στέλεχος της γρίπης των πτηνών επιβεβαιώθηκε πως εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ανταρκτική, μετά από θετικό τεστ σε καφέ σκουά στο Bird Island της περιοχής South Georgia. Για τον λόγο αυτό, οι ερευνητές προειδοποιούν για τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να έχει μία επιδημία σε πολλά είδη άγριας ζωής στην Ανταρκτική.
Ήδη, ερευνητικές ομάδες λαμβάνουν μέτρα για να παρακολουθούν και να περιορίσουν τη διάδοση του ιού, ενώ έπαυσαν και έρευνες που περιλαμβάνουν τον χειρισμό ζώων.
Η γρίπη των πτηνών είναι μία παλιά, γνωστή ασθένεια, αλλά το HPAI H5N1 έχει έρθει πρόσφατα στο προσκήνιο ως ένα εξαιρετικά παθογόνο στέλεχος, εγείροντας παγκόσμια ανησυχία για τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας.
Αναφορές συμπτωματικών πτηνών και ανεξήγητοι θάνατοι ήρθαν στην προσοχή της British Antarctic Survey (BAS) και το προσωπικό του ερευνητικού σταθμού στο Bird Island συνέλεξε δείγματα για ανάλυση, όπου και εντοπίστηκε το HPAI H5N1.
Η Ανταρκτική φιλοξενεί διάφορα είδη από θαλασσοπούλια, πιγκουίνους και άλλα πτηνά, πολλά από τα οποία δεν τα συναντάμε πουθενά αλλού στη Γη. Αυτά τα είδη συνήθως ζουν σε μεγάλους και πυκνούς πληθυσμούς, ενώ έχουν περιορισμένη φυσική άμυνα στη γρίπη των πτηνών, λόγω της ιστορικής έλλειψης έκθεσης σε αυτήν και έτσι είναι εξαιρετικά ευάλωτα.
Οι ερευνητικές ομάδες της Ανταρκτικής λαμβάνουν επιπλέον μέτρα για την προστασία τους, με προστατευτικό ρουχισμό και μάσκες όταν εργάζονται κοντά σε πτηνά. Ανησυχούν πως η ευκολία μετάδοσης του ιού θα τον φέρει γρήγορα από το Bird Island στην υπόλοιπη Ανταρκτική και φοβούνται για μαζικούς θανάτους πτηνών.
Δεν κινδυνεύουν όμως μόνο τα πτηνά. Θηλαστικά όπως φώκιες και θαλάσσιοι λέοντες κινδυνεύουν επίσης από μόλυνση, αλλά και από την έλλειψη τροφής, με τον πληθυσμό τους να μειώνεται σταθερά. Ο ιός πιθανόν να έφτασε στο Bird Island από τα μεταναστευτικά είδη πτηνών τα οποία ήρθαν από τη Νότια Αμερική. Οι πρώτες περιπτώσεις HPAI αναφέρθηκαν σε Χιλή και Περού και μέσα σε τρεις μήνες ο ιός έχει εξαπλωθεί σε απόσταση 6.000 χιλιομέτρων. Περισσότεροι από 20.000 θαλάσσιοι λέοντες και μισό εκατομμύριο θαλασσοπούλια έχουν πεθάνει σε Περού και Χιλή από τον HPAI H5N1. Ο ιός πρόσφατα εντοπίστηκε και στην Αργεντινή.
Ο ιός μεταδίδεται με ευκολία σε διαφορετικά είδη πτηνών και το αν θα είναι θανατηφόρος ή όχι εξαρτάται από το στέλεχος του ιού και το είδος του πτηνού. Οι μολύνσεις ανθρώπων είναι σπάνιες, αλλά ο ΠΟΥ έχει ξεκινήσει μελέτες για να εντοπίσει τυχόν αλλαγές στον ιό που μπορεί να τον βοηθούν να εξαπλώνεται πιο εύκολα στα θηλαστικά.
Το ρίσκο για τους ανθρώπους από τον HPAI H5N1 προς το παρόν παραμένει χαμηλό.
Από το 1997 έχουν καταγραφεί 898 μολύνσεις ανθρώπων με HPAI H5N1. Μερικές φορές προκάλεσε σοβαρά συμπτώματα, ακόμα και θάνατο, αλλά δεν έχει μεταφερθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο.
