Επιστήμονες στην Ελβετία δημιούργησαν τεχνητά β-κύτταρα παγκρέατος, τα οποία μπορούν να κάνουν ό,τι και τα φυσικά: να μετράνε τη συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα και να παράγουν αρκετή ινσουλίνη, ώστε να μην αυξάνεται το επίπεδο του σακχάρου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μάρτιν Φουσενέγκερ της Ελβετικής Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Ζυρίχης (ΕΤΗ), έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science».
Προς το παρόν τα τεχνητά κύτταρα έχουν δοκιμασθεί σε πειραματόζωα με επιτυχία, αλλά αν αποδειχθούν εξίσου αποτελεσματικά σε ανθρώπους, τότε θα υπάρξει μια νέα θεραπεία για τους διαβητικούς. Οι ασθενείς δεν θα χρειάζεται πια να κάνουν τακτικά ενέσεις ινσουλίνης, αλλά θα εμφυτεύουν κάτω από το δέρμα τους μια κάψουλα με τεχνητά κύτταρα τρεις φορές το χρόνο και αυτά θα απελευθερώνουν την ινσουλίνη στο σώμα.
Προηγούμενες προσπάθειες για τη δημιουργία τεχνητών β-κυττάρων είχαν βασισθεί σε βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς, που ωριμάζουν σε εξειδικευμένα κύτταρα του παγκρέατος. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ως αφετηρία εμβρυικά βλαστικά κύτταρα ανθρωπίνου νεφρού, που τροποποιήθηκαν γενετικά με κατάλληλο τρόπο, ώστε να επιτελούν τις λειτουργίες του παγκρέατος.
Οι αρχικές δοκιμές σε διαβητικά ποντίκια έδειξαν ότι τα τεχνητά κύτταρα είναι πολύ αποτελεσματικά στη λειτουργία τους. «Δούλεψαν καλύτερα και για περισσότερο χρόνο από οποιαδήποτε άλλη λύση είχε επιτευχθεί οπουδήποτε στον κόσμο μέχρι σήμερα», δήλωσε ο Μ. Φουσενέγκερ.
Τα κύτταρα που εμφυτεύθηκαν στα πειραματόζωα, λειτούργησαν αξιόπιστα επί τρεις εβδομάδες, ρυθμίζοντας σωστά το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα, το ίδιο καλά με τα φυσικά κύτταρα, αν όχι καλύτερα.
Προ μηνών η ίδια ελβετική ερευνητική ομάδα είχε παράγει β-κύτταρα από βλαστοκύτταρα που πήρε από τον λιπώδη ιστό ενός ασθενούς με διαβήτη. Όμως αυτή η τεχνική είναι ακριβή, καθώς τα β-κύτταρα πρέπει να παράγονται μεμονωμένα για κάθε διαβητικό, ενώ με τη νέα μέθοδο τα τεχνητά κύτταρα παράγονται πιο φθηνά και μαζικά για όλους τους ασθενείς.
Παραμένει όμως αβέβαιο πότε τέτοια τεχνητά κύτταρα θα φθάσουν στην αγορά και στα νοσοκομεία. Θα πρέπει να προηγηθούν μεγάλες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, που θα αρχίσουν σε μια διετία και αναμένεται να διαρκέσουν αρκετά χρόνια. Σύμφωνα με τους Ελβετούς επιστήμονες, αν όλα πάνε καλά, θα χρειαστεί περίπου μια δεκαετία.
Ο διαβήτης εξελίσσεται σε μάστιγα της ανθρωπότητας. Η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη εκτιμά ότι πάνω από 640 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως θα πάσχουν από διαβήτη το 2040. Περίπου ένας στους δέκα πάσχει από διαβήτη τύπου 1 (παιδικό), στον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς καταστρέφει τελείως τα ινσουλινοπαραγωγά β-κύτταρα του παγκρέατος, με συνέπεια να χρειάζονται έξτρα ινσουλίνη, την οποία παίρνουν με συχνές ενέσεις. Η νέα θεραπεία -εφόσον όντως υπάρξει- θα αφορά τους ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 και από όσους έχουν διαβήτη τύπου 2, εκείνους που χρειάζονται ενέσεις ινσουλίνης.
