Ζήσης Ψάλλας
Οι θεαματικές εικόνες ενός μορίου που μεταφέρει τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα στον εγκέφαλο μπορεί να ανοίξει μια πόρτα για την παροχή θεραπειών του εγκεφάλου.
«Καταφέραμε να δούμε την τρισδιάστατη δομή μιας πρωτεΐνης μεταφορέα που παρέχει μια πύλη για την είσοδο των ωμέγα-3 στον εγκέφαλο. Σε αυτήν τη δομή, μπορούμε να δούμε πώς τα ωμέγα-3 συνδέονται με τον μεταφορέα. Αυτές οι πληροφορίες μπορεί να επιτρέψουν τον σχεδιασμό φαρμάκων που μιμούνται τα ωμέγα-3 για να εισβάλουν σε αυτό το σύστημα και τελικά να μπουν στον εγκέφαλο», είπε η πρώτη συγγραφέας Rosemary J. Cater, από το Columbia University Irving Medical Center.
Μια σημαντική πρόκληση για τη θεραπεία των νευρολογικών παθήσεων είναι η διάθεση φαρμάκων μέσω του αιματοεγκεφαλικού φραγμού -ένα στρώμα σφιχτά συσκευασμένων κυττάρων που επικαλύπτει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου και μπλοκάρει τοξίνες, παθογόνα και ορισμένα θρεπτικά συστατικά από το να εισέλθουν στον εγκέφαλο. Δυστυχώς, το στρώμα αποκλείει επίσης πολλά φάρμακα που μπορούν να αποτελούν θεραπεία νευρολογικών διαταραχών.
Τα βασικά θρεπτικά συστατικά όπως τα ωμέγα-3 απαιτούν τη βοήθεια αποκλειστικών πρωτεϊνών μεταφορέων που τα αναγνωρίζουν και ξεπερνούν αυτό το φράγμα. Ο μεταφορέας που αφήνει τα ωμέγα-3 να περάσουν ονομάζεται MFSD2A και είναι το επίκεντρο της έρευνας της Cater. «Η κατανόηση του MFSD2A και του τρόπου με τον οποίο τραβάει τα ωμέγα-3 πέρα από το φράγμα αίματος-εγκεφάλου μπορεί να μας παρέχει τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για να σχεδιάσουμε φάρμακα που μπορούν να ξεγελάσουν αυτόν τον μεταφορέα εισόδου».
Για να απεικονίσει το MFSD2A, η Cater χρησιμοποίησε μια τεχνική που ονομάζεται μικροσκοπία κρυο-ηλεκτρονίων μορίων. Η ομορφιά αυτής της τεχνικής είναι ότι οι ερευνητές είναι σε θέση να δουν το σχήμα του μεταφορέα με λεπτομέρειες μέχρι ένα κλάσμα ενός δισεκατομμυρίου του μέτρου. Αυτές οι πληροφορίες είναι κρίσιμες για την κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του μεταφορέα σε μοριακό επίπεδο.
«Το MFSD2A έχει σχήμα τύπου μπολ και τα ωμέγα-3 συνδέονται με μια συγκεκριμένη πλευρά αυτού του μπολ», εξήγησε η Cater.
Η ερευνητική ομάδα εξετάζει τώρα πώς ο μεταφορέας αναγνωρίζει πρώτα τα ωμέγα-3 από την κυκλοφορία του αίματος.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
