Ετησίως, περίπου 24.000 άτομα σκοτώνονται και άλλα 240.000 τραυματίζονται από χτυπήματα κεραυνών σε όλο τον κόσμο.
Όμως αυτοί που επιζούν, ακόμα και δεκαετίες μετά το χτύπημα, βιώνουν τις σοβαρές επιπτώσεις του… κεραυνοβολήματος. Τα χιλιάδες βολτ που διαπερνούν το ανθρώπινο σώμα τη στιγμή του χτυπήματος, πολλές φορές προκαλούν σοβαρές βλάβες στο νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα πολλά θύματα να αναφέρουν απώλεια μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης και αλλαγές στην προσωπικότητά τους.
Η Mary Ann Cooper, διευθύντρια του προγράμματος έρευνας σχετικά με τους τραυματισμούς από κεραυνό του πανεπιστημίου του Ιλινόις στο Σικάγο, αναφέρει πως τα θύματα χάνουν τη ρουτίνα τους και πράγματα απλά, όπως το να θυμάται κανείς που έβαλε τα κλειδιά του ή πώς κάνει κάτι που έκανε μέχρι τώρα δίχως σκέψη, γίνονται δύσκολα για την καθημερινότητα πολλών θυμάτων.
Ο Russ Chapman, περπατούσε αμέριμνος το 1999 στο Littleton του Κολοράντο, όταν ένας κεραυνός έπεσε πολύ κοντά του και τον έριξε στο πεζοδρόμιο. Ο Chapman, έκτοτε έχει απολυθεί από τις δουλειές που κατά καιρούς προσπάθησε να κάνει, επειδή ξεχνούσε να πάει για δουλειά. Αλλά τα προβλήματα δεν σταμάτησαν εκεί, αφού πολλές φορές ξεχνάει να φάει και έχει αποκτήσει διάφορα άλλα προβλήματα υγείας, όπως έντονους πονοκεφάλους, προβληματικό ύπνο και επιληψία.
Υπάρχει μια διεθνής ομάδα για αυτούς που έχουν πέσει θύματα κεραυνών, η Lightning Strike and Electrical Shock Survivors International, η οποία προσφέρει πληροφορίες και υποστήριξη στα θύματα και στις οικογένειές τους.
Πώς όμως μπορεί κάποιος να επιζήσει από ένα χτύπημα κεραυνού;
Αρχικά το καλύτερο πράγμα που έχει να κάνει κάποιος, είναι προφανώς το να αποφύγει να χτυπηθεί. Γι’ αυτό υπάρχει ο κανόνας 30/30, σύμφωνα με τον οποίο, αν βλέποντας μια αστραπή δεν προλαβαίνεις να μετρήσεις μέχρι το 30 πριν φτάσει ο ήχος σε σένα, τότε πρέπει να μπεις σε ένα κτήριο το συντομότερο και μετά να περιμένεις εκεί μέσα για 30 λεπτά αφού ακούσεις την τελευταία βροντή. Τότε η καταιγίδα θα έχει τελειώσει και έτσι θα έχουμε αποφύγει κάθε πιθανότητα να μπούμε στη λίστα των θυμάτων.
Εδώ να σημειωθεί πως διάφορα σκέπαστρα, δέντρα, στάσεις λεωφορείων και λοιπά παραπήγματα δεν προσφέρουν επαρκή προστασία από τους κεραυνούς και μάλιστα πολλές φορές τους έλκουν κιόλας. Οπότε όταν αναφερόμαστε σε κτήριο, εννοούμε ένα κτίσμα με ηλεκτρικό και αποχετευτικό δίκτυο που μπορεί να γειώσει την ενέργεια ενός κεραυνού.
Αν βρεθεί κάποιος σε μια καταιγίδα και βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητό του, τότε το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να παραμείνει εντός του οχήματος με ανεβασμένα τα παράθυρα, εφόσον αυτό δεν είναι κάμπριο. Το μεταλλικό σώμα του οχήματος παρέχει μια προστασία, αρκεί να μην αγγίζει κάποιος οποιοδήποτε μεταλλικό μέρος του εντός του οχήματος.
Έχετε υπόψη, ωστόσο, πως τα λάστιχα του αυτοκινήτου ή οι ενδεχομένως λαστιχένιες σόλες των υποδημάτων δεν παρέχουν καμιά προστασία από τους κεραυνούς. Μάλιστα, πολλά από τα θύματα κεραυνών είναι αγρότες σε χωράφια οι οποίοι βρέθηκαν πάνω στο τρακτέρ τους.
Αν όμως βρεθεί κάποιος σε ένα δάσος, μακριά από ασφαλές κτίσμα ή όχημα, το καλύτερο που μπορεί να κάνει, είναι να προστατευτεί κάτω από πυκνή και χαμηλή βλάστηση όπως π.χ. θάμνοι ή χαμηλά δέντρα. Τα ψηλά δέντρα πρέπει να αποφεύγονται, γιατί, ως γνωστόν, ο κεραυνός συνήθως χτυπάει το πιο ψηλό αντικείμενο σε μια περιοχή.
Στην περίπτωση που κάποιος είναι σε ανοιχτό χώρο της υπαίθρου, πρέπει το συντομότερο δυνατό να μεταβεί στο χαμηλότερο σημείο της εγγύτερης περιοχής. Εάν αυτός ο ανοιχτός χώρος είναι μέσα στη θάλασσα, τότε το υποψήφιο θύμα πρέπει να καταφύγει άμεσα σε στεριά.
Υπάρχει τρόπος να αισθανθούμε πότε κινδυνεύουμε άμεσα από χτύπημα κεραυνού. Αν νιώθουμε στατικό ηλεκτρισμό στο κεφάλι μας και αισθανόμαστε να σηκώνονται οι τρίχες, τότε άμεσα πρέπει να τυλιχτούμε κάτω στο έδαφος βάζοντας το κεφάλι ανάμεσα στα γόνατα και να καλύψουμε τα αυτιά μας με τα χέρια μας για να μειώσουμε την πιθανότητα βλάβης στην ακοή.
Δεν πρέπει να ξαπλώσουμε στο έδαφος, γιατί είναι καλύτερη τακτική να μειώσουμε την επιφάνεια επαφής του σώματός μας με αυτό, δεδομένου ότι το ηλεκτρικό φορτίο μπορεί να διαχυθεί στο έδαφος, ειδικά εάν αυτό είναι υγρό.
Αν δούμε κάποιον να τον χτυπά κεραυνός, μπορούμε να του παρέχουμε άμεσα βοήθεια, αφού το θύμα δεν συνεχίζει να φέρει ηλεκτρικό φορτίο και δεν μπορεί να μας βλάψει.
Ο κεραυνός με αριθμούς
Ο τυπικός κεραυνός περιέχει 300 εκατομμύρια βολτ ηλεκτρικού δυναμικού και μπορεί να τροφοδοτήσει μια λάμπα των 100 watt για ένα χρόνο.
Στις ΗΠΑ, οι κεραυνοί σκοτώνουν περί τα 100 άτομα ετησίως και τραυματίζουν άλλα 1.000.
Οι πιθανότητες να μας χτυπήσει κεραυνός, εν έτει 2013, είναι μία στις 600.000. Τα τελευταία 100 χρόνια ο ρυθμός εμφάνισης θυμάτων από κεραυνούς έχει πέσει σημαντικά αφού έχει περιοριστεί η έκθεση του ανθρώπου στο περιβάλλον.
Η πολιτεία της Φλόριντα στις ΗΠΑ, φαίνεται να έχει τα πρωτεία στο ρυθμό εμφάνισης κεραυνών και σχετικών τραυματισμών και θανάτων. Ενώ η Καλιφόρνια, παρά το τεράστιο μέγεθός της έχει κατά μέσο όρο μόλις 85.000 κεραυνούς ετησίως. Για τα παραπάνω φυσικά ευθύνεται το κλίμα κάθε περιοχής.
Παγκοσμίως όμως, δεν υπάρχει πιο κεραυνοβολημένο μέρος από την κεντρική Αφρική. Υπάρχει ένα μικρό χωριό στο Κονγκό, που ονομάζεται Kifuka και πλήττεται από κεραυνούς, κατά μέσο όρο, 158 φορές ετησίως!
