Ειδικότερα, από την έναρξη λειτουργίας του ΚΕΠΑ, τον Σεπτέμβριο του 2011 και μέχρι τις 11-2-2013 ο Συνήγορος του Πολίτη έχει εξετάσει σημαντικό αριθμό αναφορών πολιτών, που υπερβαίνει τις 350.
Η ανεξάρτητη Αρχή επικροτεί την προσπάθεια ώστε η πιστοποίηση της αναπηρίας να γίνεται με μεγαλύτερες εγγυήσεις αντικειμενικότητας και επιστημονικής τεκμηρίωσης, ωστόσο, διαπιστώνει την αύξηση του χρόνου αναμονής για εξέταση από τις υγειονομικές επιτροπές (συχνά υπερβαίνει τους έξι μήνες), μία δυσλειτουργία που μπορεί να συνεπάγεται τη στέρηση προνοιακού επιδόματος, αναπηρικής σύνταξης και βιβλιάριου υγείας για αντίστοιχο διάστημα.
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, επίσης, ως αδυναμίες καταγράφονται ο εξαναγκασμός των πολιτών να υποβάλλονται σε νέες ιατρικές εξετάσεις, με πρόσθετο κόστος για τους ίδιους και τα ασφαλιστικά ταμεία, η έκδοση γνωματεύσεων με ελλιπή αιτιολογία και με περιορισμένο χρόνο ισχύος, η μη συνεκτίμηση άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη βιοποριστική ικανότητα όπως η ηλικία και το σύνηθες επάγγελμα του ενδιαφερόμενου, η έλλειψη ενημέρωσης και συντονισμού των συναρμόδιων υπηρεσιών, καθώς και η επιβάρυνση με το κόστος εξέτασης για πολλές κατηγορίες πολιτών.
Οι προτάσεις του Συνηγόρου κυρίως επιδιώκουν την εξυπηρέτηση της άμεσης ανάγκης σύντμησης του χρόνου που απαιτείται για την πιστοποίηση της αναπηρίας μέχρι και την έκδοση οριστικής γνωμάτευσης. Ακόμη, προτείνονται μέτρα που στοχεύουν στην καλύτερη οργάνωση και στελέχωση των υγειονομικών επιτροπών.
Ενδεικτικά, ο Συνήγορος του Πολίτη προτείνει:
– Έμφαση στην καλύτερη συνεργασία της Διεύθυνσης Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με τις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΟΠΥΥ ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος της εκπλήρωσης των υπηρεσιακών υποχρεώσεων ιατρών που απαρτίζουν το ειδικό σώμα ιατρών υγειονομικών επιτροπών ΚΕΠΑ.
– Στενότερη συνεργασία και συντονισμός της Δ/νσης Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας του ΙΚΑ με τους υπόλοιπους ασφαλιστικούς φορείς και τους φορείς πρόνοιας, ώστε να προλαμβάνονται περιπτώσεις αναπομπής στις υγειονομικές επιτροπές περιστατικών που έχουν κριθεί ήδη.
– Ενημέρωση των ιατρών που συγκροτούν τις υγειονομικές επιτροπές για την αρμοδιότητά τους να αποφαίνονται και για τον βαθμό μείωσης της ικανότητας άσκησης του συνήθους βιοποριστικού επαγγέλματος (ασφαλιστική αναπηρία).
– Αύξηση των νόσων και βλαβών για τις οποίες προβλέπεται ισόβια αναπηρία κατ’ εφαρμογή του άρθρου 16 § 1 του Ν. 3846/2010.
– Επανεξέταση της αρμοδιότητας των ασφαλιστικών οργάνων να ασκούν προσφυγή ενώπιον των δευτεροβάθμιων υγειονομικών επιτροπών, με αντιστάθμισμα την εντατικοποίηση και συστηματοποίηση του δειγματοληπτικού ελέγχου.
– Απλοποίηση της νομοθεσίας που αφορά τα άτομα με αναπηρία.
– Τροποποίηση της προβλεπόμενης διαδικασίας χορήγησης των προνοιακών παροχών αναπηρίας.
– Συνέχιση της χορήγησης των συνταξιοδοτικών παροχών και παράταση της ισχύος των βιβλιαρίων ασθενείας για όσο χρόνο εκκρεμεί η επανεξέταση από υγειονομική επιτροπή.
– Επιστροφή του παραβόλου των 46,14 ευρώ σε όσους κρίνονται δικαιούχοι προνοιακών παροχών αναπηρίας.
