Μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης σκλήρυνσης κατά πλάκας, μιας χρόνιας πάθησης που επηρεάζει τον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό και το οπτικό νεύρο του ματιού.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν ερευνητές από την Αυστραλία οι οποίοι εξέτασαν την επίδραση της διατροφής στην απομυελίνωση του κεντρικού νευρικού συστήματος, η οποία αποτελεί συχνά το πρώτο στάδιο της σκλήρυνσης.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας, γνωστή και ως πολλαπλή σκλήρυνση, συμβαίνει όταν φθείρεται σταδιακά η μυελίνη, η λιπαρή εξωτερική επίστρωση των νευρικών ινών που επιτρέπει τη μεταφορά σημάτων από και προς τον εγκέφαλο.
«Υπάρχουν αρκετοί περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας» εξηγεί η βασική συντάκτρια της σχετικής μελέτης, Δρ Λουσίντα Μπλακ, από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Κέρτιν στο Περθ, όπως το κάπνισμα και τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό. Ωστόσο, προσθέτει, οι έρευνες που είχαν πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα σχετικά με τον ρόλο της διατροφής στη σκλήρυνση δεν είχαν καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα.
Σκλήρυνση κατά πλάκας και απομυελίνωση
Αν και οι βαθύτερες αιτίες της σκλήρυνσης κατά πλάκας παραμένουν ασαφείς, η νόσος θεωρείται αποτέλεσμα της επίθεσης που εξαπολύει το ανοσοποιητικό σύστημα ενάντια στη μυελίνη, με αποτέλεσμα τη σταδιακή καταστροφή της. Όταν η καταστροφή της μυελίνης είναι πια προχωρημένη, διακόπτεται η ομαλή μεταφορά σημάτων που ρυθμίζουν τις πέντε αισθήσεις, καθώς και την κίνηση.
Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ακριβές σημείο και τη σοβαρότητα των βλαβών που έχει υποστεί η μυελίνη. Μερικά από τα τυπικά συμπτώματα της νόσου είναι τα εξής: προβλήματα όρασης, απώλεια κινητικού συντονισμού και ισορροπίας, δυσκολίες στην ομιλία, μούδιασμα, τρέμουλο, δυσκολία συγκέντρωσης, αποδυνάμωση της μνήμης, κόπωση και παράλυση.
Σύμφωνα με τη μη κερδοσκοπική οργάνωση National MS Society, περισσότεροι από 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο η διάγνωση είναι συχνότερη στις ηλικίες 20-50 ετών. Επίσης, η αυτοάνοση νόσος είναι τρεις φορές συχνότερη στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άντρες.
Διατροφή και σκλήρυνση κατά πλάκας
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, η Δρ Μπλακ και οι συνάδελφοί της αναζήτησαν τις πιθανές επιδράσεις διαφόρων διατροφικών συνηθειών στη μυελίνη του κεντρικού νευρικού συστήματος. Για τον σκοπό αυτόν, ανέλυσαν τις διατροφικές συνήθειες 698 ανθρώπων από διάφορες περιοχές της Αυστραλίας σε βάθος τριετίας.
Για να διαμορφώσουν οι ερευνητές μια σαφή εικόνα για τη διατροφή τους, οι συμμετέχοντες είχαν απαντήσει σε ερωτηματολόγια για τους τύπους τροφών που καταναλώνουν και πόσο συχνά τις καταναλώνουν. Με βάση τα στοιχεία αυτά, οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε δύο ομάδες: Η μία ομάδα ακολουθούσε μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε ψάρι, αυγά, πουλερικά, όσπρια και λαχανικά, ενώ η δεύτερη μια δυτικού τύπου διατροφή με γαλακτοκομικά με πολλά λιπαρά και κόκκινο κρέας και μικρή περιεκτικότητα σε ξηρούς καρπούς, φρέσκα φρούτα, προϊόντα ολικής άλεσης και γαλακτοκομικά με λίγα λιπαρά.
Μικρότερος κατά 50% ο κίνδυνος σκλήρυνσης κατά πλάκας
Από τους 698 συμμετέχοντες, οι 252 είχαν διαγνωστεί με απομυελίνωση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ οι υπόλοιποι 446 δεν παρουσίαζαν βλάβες στο νευρικό τους σύστημα (ομάδα ελέγχου). Οι αναλύσεις των ερευνητών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση υγιεινών τροφών συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο απομυελίνωσης.
Συγκεκριμένα, συγκριτικά με τους συμμετέχοντες που κατανάλωναν τις μικρότερες ποσότητες υγιεινών τροφών, όσοι κατανάλωναν τις μεγαλύτερες είχαν περίπου 50% λιγότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με απομυελίνωση.
«Τα ευρήματα αυτά αφορούν κυρίως όσους καταναλώνουν επί του παρόντος μικρές μόνο ποσότητες αυτών των τροφών» επισημαίνει η Δρ Μπλακ. «Δεδομένου ότι η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι ανίατη, είναι σημαντικό να δίνουμε τις κατάλληλες συμβουλές στους ανθρώπους που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν τη νόσο, καθώς αυτό θα τους βοηθήσει να βελτιώσουν τη διατροφή τους και τον τρόπο ζωής τους γενικότερα» προσθέτει.
