Το μελάνωμα είναι η πιο σπάνια αλλά και η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος. Αν εντοπιστεί έγκαιρα τότε οι πιθανότητες ίασης είναι μεγάλες, για να επιτευχθεί όμως αυτό απαιτείται τακτική αυτοεξέταση του δέρματος.
Είναι γνωστό ότι οι αλλοιώσεις σε μια υπάρχουσα ελιά (π.χ. ως προς το σχήμα, το μέγεθος ή το χρώμα της) αποτελούν ένδειξη για τις διάφορες μορφές καρκίνου, ωστόσο μια νέα επιστημονική έρευνα αποκαλύπτει ότι το μελάνωμα συγκεκριμένα είναι πιθανότερο να εμφανιστεί σε μια νέα ελιά παρά σε κάποια που ήδη υπάρχει στο δέρμα.
Το εύρημα αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη η αυτοεξέταση αλλά και η εξέταση από τον δερματολόγο να μην επικεντρώνεται στις υπάρχουσες ελιές.
Το μελάνωμα είναι μια εξαιρετικά επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος που εκδηλώνεται λόγω μετάλλαξης στα μελανοκύτταρα, δηλαδή στα κύτταρα που προσδίδουν στο δέρμα το χρώμα του. Αυτά τα μεταλλαγμένα κύτταρα αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα να σχηματίζουν καρκινικούς όγκους.
Η πιο κοινή αιτία του μελανώματος είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, είτε με την ηλιοθεραπεία είτε με τη χρήση τεχνητών μέσων μαυρίσματος (σολάριουμ). Η υπεριώδης ακτινοβολία προκαλεί μεταβολές στα δερματικά κύτταρα και καταστρέφει το DNA τους.
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές θέλησαν να εξετάσουν εάν το μελάνωμα είναι πιο πιθανό σε μια υπάρχουσα ή σε μια νέα ελιά στο δέρμα. Από την επισκόπηση (μετα-ανάλυση) προέκυψε ότι τελικά ισχύει το δεύτερο, αφού ποσοστό 70,9% των περιστατικών μελανώματος φάνηκε να συνδέονται με νέες ελιές και μόλις 29,1% με ήδη υπάρχουσες.
Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι το μελάνωμα που εμφανίζεται σε μια υπάρχουσα ελιά τείνει να είναι μικρότερο από αυτό που εμφανίζεται σε μια νέα ελιά, εύρημα που συνεπάγεται ότι στην πρώτη περίπτωση η πρόγνωση είναι καλύτερη για τους ασθενείς.
Η νέα έρευνα, με συμμετοχή δύο Ελλήνων επιστημόνων, βασίστηκε σε 38 παλαιότερες μελέτες σε συνολικό δείγμα 20.126 ασθενών και δημοσιεύεται αναλυτικά στην επιθεώρηση Journal of the American Academy of Dermatology.