Ζήσης Ψάλλας
Οι καρκινοπαθείς που ασκούνται τακτικά βιώνουν λιγότερες παρενέργειες από τις θεραπείες τους, έχουν χαμηλότερο κίνδυνο επανεμφάνισης καρκίνου και χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από την ασθένειά τους.
Το 2016, μια μετα-ανάλυση που περιλάμβανε πάνω από 1,4 εκατομμύρια άτομα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη βρήκε ότι οι άνθρωποι που ασκούνται μέτρια έως έντονα στον ελεύθερο χρόνο τους μειώνουν την πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο. Αυτό έχει καταγραφεί για πολλούς καρκίνους, όπως του στήθους, του παχέος εντέρου, του ορθού, του οισοφάγου, των πνευμόνων, του ήπατος, των νεφρών, της ουροδόχου κύστης, της κεφαλής και του λαιμού.
Επίσης, τα αποτελέσματα περίπου 700 δοκιμών παρέμβασης, με τη συμμετοχή πάνω από 50.000 καρκινοπαθών, δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι οι ασθενείς έχουν μειωμένη τοξικότητα από την αντικαρκινική θεραπεία, μειωμένη εξέλιξη της νόσου και αυξημένη επιβίωση. Και φαίνεται ότι με 150 λεπτά άσκηση την εβδομάδα, σχεδόν διπλασιάζεται η πιθανότητα επιβίωσης από καρκίνο του μαστού.
Η μακροχρόνια άσκηση μειώνει τις ορμόνες του φύλου, την ινσουλίνη και ορισμένα φλεγμονώδη μόρια αλλά το φαινόμενο παρατηρείται μόνο εάν συνοδεύεται από απώλεια βάρους. Τα αποτελέσματα αυτά είναι έμμεσα. Αν η άσκηση έχει άμεσο αιτιώδες αποτέλεσμα, αυτό μπορεί να σχετίζεται με κάτι που συμβαίνει κατά τη διάρκειά της, λόγω απελευθέρωσης ορμονών ή άλλων μορίων. Η αποκάλυψη των μηχανισμών με τους οποίους η άσκηση έχει αντικαρκινικά αποτελέσματα είναι ζωτικής σημασίας γιατί μπορεί να επισημάνει νέους θεραπευτικούς στόχους.
H έρευνα εστίασε σε μια ομάδα πεπτιδίων που είναι γνωστές ως μυοκίνες. Αρκετές μυοκίνες απελευθερώνονται μόνο κατά τη διάρκεια της άσκησης. Μελέτες δείχνουν ότι οι μυοκίνες μπορούν να μειώσουν την ανάπτυξη του καρκίνου σε κυτταρικές καλλιέργειες και σε ποντίκια. Για παράδειγμα, όταν κύτταρα καρκίνου του μαστού υποβλήθηκαν σε θεραπεία με μια μυοκίνη η οποία ονομάζεται ιριζίνη -γνωστή για την ικανότητά της να μετατρέπει το λίπος από λευκό σε καφέ- είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν.
Τα κύτταρα των σκελετικών μυών εκκρίνουν εκατοντάδες μυοκίνες αλλά από αυτές μόνο το 5% έχει ερευνηθεί. Μέχρι τώρα περίπου 20 μυοκίνες έχει βρεθεί ότι παράγονται με την άσκηση και ο κατάλογος αυξάνεται. Λίγες ωστόσο έχουν εξεταστεί για το ρόλο που μπορεί να παίζουν στον καρκίνο.