Ο καρδιολόγος Δημήτρης Ρίχτερ, Διευθυντής του Καρδιολογικού Τμήματος της Ευρωκλινικής, μιλά στο zougla.gr για τη θρόμβωση, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το εγκεφαλικό.
Συνέντευξη στον Θάνο Ξυδόπουλο
Κύριε Ρίχτερ, πόσο επικίνδυνη είναι η θρόμβωση στις καρδιακές παθήσεις;
Συνήθεις θρομβώσεις που αφορούν το αγγειακό μας σύστημα γενικότερα, είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου, το ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η πνευμονική εμβολή. ‘Όλες δυνητικά θανατηφόρες ασθένειες αλλά συχνότερες και πιο γνωστές σε όλους είναι το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Μέσα στη πρώτη ώρα από ένα οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου η θνησιμότητα αγγίζει το 20% αν δεν προλάβεις να φτάσεις στο νοσοκομείο ενώ από την ώρα που κάποιος μπαίνει στο νοσοκομείο η πιθανότητα αυτή μειώνεται στο 3-7%. Το εγκεφαλικό επεισόδιο παραμένει ακόμα και σήμερα η πρώτη αιτία αναπηρίας παγκοσμίως.
Είναι κάποια ώρα της ημέρας που είναι πιθανότερο το έμφραγμα;
’Όλες οι στιγμές της ημέρας είναι δυνητικά επικίνδυνες αλλά αν θα έπρεπε να ξεχωρίσουμε μία περίοδο της ημέρας θα ήταν οι πολύ πρωινές ώρες όταν κατά την έγερση μας, λόγω της απελευθέρωσης κατεχολαμινών από τον οργανισμό για να υποστηρίξει τη διαδικασία έγερσης, σε ευάλωτους από τους παράγοντες κινδύνου ανθρώπους, οι πιθανότητες εμφράγματος ή εγκεφαλικού είναι ελαφρά αυξημένες.
Πόσο συχνά «προειδοποιεί» η καρδιά για το έμφραγμα;
Συχνά αλλά όχι πάντα. Η ρήξη μιας αθηρωματικής πλάκας που θα οδηγήσει σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να συμβεί ανα πάσα στιγμή χωρίς καμία προειδοποίηση. Συχνά όμως λόγω του ότι σπάνε πιο εύκολα οι μεγάλες αθηρωματικές πλάκες αν έχει προκληθεί μία στένωση άνω του 70% μπορεί να νοιώσουμε πόνο στο στήθος ή το σαγόνι.
Τις τελευταίες δεκαετίες με τη χρήση των στατινών και των νεότερων αντιυπερτασικών έχουμε μία μετατροπή της τάσης από το να έχουμε περισσότερα πλήρη εμφράγματα (ανάσπαση του διαστήματος S-T όπως λέγεται στην ιατρική ορολογία) δηλαδή μία πλήρη απόφραξη του αγγείου σε εμφράγματα μικρότερα όπου υπάρχει μία μικρή ροή στην περιφέρεια και το αγγείο δεν είναι 100% κλειστό οπότε αυτό μας βοηθά στο να έχουμε μικρότερη καρδιακή βλάβη πριν προχωρήσουμε σε επέμβαση επαναγγείωσης.
Υπάρχει εξέταση που προβλέπει το έμφραγμα;
Δυστυχώς όχι. Οι πιθανότητες είναι σαν τη ρωσική ρουλέτα. Αν καπνίζουμε, έχουμε πίεση, χοληστερίνη κτλ. είναι σαν να παίζουμε τη ρωσική ρουλέτα με πέντε σφαίρες στο γεμιστήρα. Όσο προσέχουμε τον εαυτό μας οι σφαίρες αυτές μειώνονται αλλά ποτέ δεν γίνονται μηδέν.
Tα προειδοποιητικά συμπτώματα αφορούν εξίσου τους άνδρες και τις γυναίκες;
Ναι αλλά στις γυναίκες έχουν μία λίγο διαφορετική υφή, είναι λιγότερο τυπικά, συχνά αντί για πόνο έχουμε δύσπνοια και στις ΗΠΑ τη περασμένη δεκαετία υπήρξε μία πολύ μεγάλη καμπάνια για τις γυναίκες ώστε να ενημερωθούν να αναγνωρίζουν πιο εύκολα τα λιγότερο τυπικά συμπτώματά τους.
Πόσο συχνά είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια σε νέους και σε ενήλικες;
Στην Ελλάδα έχουμε περίπου 25.000 εγκεφαλικά ετησίως και είναι λίγο περισσότερα από τα εμφράγματα στη χώρα μας.
Ποια είδη εγκεφαλικού επεισοδίου υπάρχουν;
Υπάρχουν τα ισχαιμικά που αποτελούν το 85% των εγκεφαλικών και τα αιμορραγικά που αποτελούν το 15% αυτών. Τα αιμορραγικά όμως έχουν πολύ μεγαλύτερη θνησιμότητα από τα ισχαιμικά.
Τι είναι η καρδιακή ανεπάρκεια και σε τι οφείλεται;
Καρδιακή ανεπάρκεια κλασσικά ονομάζουμε τη μειωμένη ικανότητα της καρδιάς να στέλνει αίμα στο σώμα λόγω βλάβης αυτής (στεφανιαία νόσο, μυοκαρδίτις, κτλ). Αυτό οδηγεί σε δύσπνοια, εύκολη κόπωση, πρήξιμο στα πόδια κτλ. Σε προχωρημένο στάδιο η καρδιακή ανεπάρκεια έχει μεγαλύτερη θνησιμότητα από πολλές μορφές καρκίνου.
Μπορούμε να προλάβουμε την καρδιακή ανεπάρκεια;
Ναι, τουλάχιστον για τις περιπτώσεις που αυτή σχετίζεται με ασθένειες που προλαμβάνονται όπως η στεφανιαία νόσος μπορούμε σε μεγάλο βαθμό να την αποφύγουμε. Για τυχαία και βαριά συμβάντα όπως μία κεραυνοβόλος μυοκαρδίτιδα δυστυχώς λίγα μπορούμε να κάνουμε. Πάντως η σημερινή αγωγή της καρδιακής ανεπάρκειας έχει βελτιωθεί πολύ και οι ασθενείς που πάσχουν από αυτήν σταδιακά αποκτούν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.