Εκκρίνεται από ειδικούς αδένες του φάρυγγα των εργατριών μελισσών και από αυτή την άποψη διαφέρει από το μέλι, αφού αυτό δεν εκκρίνεται από το σώμα των μελισσών. Είναι πλούσια πηγή νερού (60% έως 70), πρωτεϊνών (12% έως 15%), αμινοξέων, ζάχαρης (10% έως 16%), λιπιδίων (3% έως 6%), βιταμινών (2% έως 3%) και μεταλλικών στοιχείων.
Είναι διαδεδομένη η αντίληψη ότι έχει κάποια ευεργετική επίδραση και στον άνθρωπο, αλλά από την άλλη είναι ευρέως αποδεκτό πως ο βασιλικός πολτός είναι δυνατόν να προκαλέσει αλλεργίες στον άνθρωπο, με συμπτώματα που κυμαίνονται από κνίδωση και άσθμα, μέχρι και θανατηφόρο αναφυλακτικό σόκ.
Ο βασιλικός πολτός έχει αποδειχθεί ότι διαθέτει πολυάριθμες λειτουργικές ιδιότητες όπως, αντιβακτηριακή δραστικότητα, αντι-φλεγμονώδη δράση, αγγειοδιασταλτική και υποτασική δραστικότητα, απολυμαντική δράση, αντιοξειδωτική δραστικότητα, αντι-υπερχοληστεριναιμική και αντικαρκινική δράση.
Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, διπλή-τυφλή μελέτη, υγιείς εθελοντές εισήχθησαν και χωρίστηκαν σε μια ομάδα με βασιλικό πολτό και μια ομάδα ελέγχου. Προσλαμβάνονταν τρεις χιλιάδες mg του βασιλικού πολτού ή εικονικού φάρμακου σε 100 ml υγρών/ημέρα για 6 μήνες. Τα κύρια αποτελέσματα ήταν οι μεγαλύτερες μεταβολές σε ανθρωπομετρικές μετρήσεις και βιοχημικούς δείκτες στην ομάδα με τον βασιλικό πολτό, όπως των ερυθρών αιμοσφαιρίων, του αιματοκρίτη, της γλυκόζης νηστείας, του δείκτη τεστοστερόνης και της ψυχικής υγείας, από την έναρξη έως 6 μήνες μετά την χορήγηση.
Η βιολογική δράση του βασιλικού πολτού οφείλεται κατά κύριο λόγο στις φαινολικές ενώσεις που περιέχει, όπως τα φλαβονοειδή. Τα φλαβονοειδή έχουν αναφερθεί ότι εμφανίζουν ένα ευρύ φάσμα βιολογικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της αντιβακτηριδιακής, αντιικής, αντι-φλεγμονώδους, αντιαλλεργικής και αγγειοδιασταλτικής δράσης που αναφέρθηκε παραπάνω. Επιπλέον, τα φλαβονοειδή αναστέλλουν την υπεροξείδωση των λιπιδίων, τη συσσωμάτωση των αιμοπεταλίων, την διαπερατότητα και ευθραυστότητα των τριχοειδών, καθώς και τη δραστηριότητα των ενζυμικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένης της κυκλο-οξυγενάσης και της λιποξυγενάσης.
Ο βασιλικός πολτός χρησιμοποιείται για το άσθμα, την αλλεργική ρινίτιδα, την ηπατική νόσο, την παγκρεατίτιδα, τα προβλήματα αϋπνίας, το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, τα έλκη στομάχου, τη νεφρική νόσο, στα κατάγματα των οστών, στις διαταραχές του δέρματος, καθώς και στην υψηλή χοληστερόλη.
Επίσης, χρησιμοποιείται ως γενικό τονωτικό για την υγεία, για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της γήρανσης, και για την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος. Μερικοί άνθρωποι εφαρμόζουν βασιλικό πολτό απευθείας στο δέρμα τους, ως τονωτικό ή στο τριχωτό της κεφαλής τους για την ανάπτυξη των μαλλιών.
Ωστόσο, είναι γνωστές οι αρνητικές επιδράσεις του βασιλικού πολτού σε κάποιο μέρος του πληθυσμού που το καταναλώνει, προκαλώντας συχνά δερματίτιδες, άσθμα και θανατηφόρο αναφυλακτικό σοκ.
Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε, είχε ως στόχο να προσδιορίσει τα κύρια αλλεργιογόνα του. Ο υψηλός επιπολασμός των θετικών δερματικών δοκιμασιών με βασιλικό πολτό αναφέρθηκε μεταξύ πληθυσμών, σε χώρες κατανάλωσής του. Εντοπίστηκαν θραύσματά του στις κυριότερες πρωτεΐνες του βασιλικού πολτού 1 και 2 (MRJ1) και (MRJ2). Εν κατακλείδι, τα κύρια αλλεργιογόνα του βασιλικού πολτού ήταν τα MRJ1 και MRJ2 στο πληθυσμό ασθενών.
Σε δοκιμές με δερματικά τσιμπήματα που έγιναν με εκχύλισμα βασιλικού πολτού, συμπεριλαμβανομένου του μελιού, μόνο το ποτό του βασιλικού πολτού παρουσίασε θετική αντίδραση με μορφή αναφυλαξίας. Συνεπώς, ο βασιλικός πολτός θα πρέπει να θεωρείται ως αιτιολογικό αλλεργιογόνο τρόφιμο με επαγόμενη αναφυλαξία.
Τέλος, στόχος σε μια άλλη έρευνα ήταν να προσδιοριστεί αν το αντίσωμα IgE- μεσολαβεί για τις αντιδράσεις άσθματος και να εντοπιστούν τα αλλεργιογόνα συστατικά του βασιλικού πολτού. Έγιναν δοκιμές με τσιμπήματα του δέρματος, ανοσοδοκιμασίες για συγκεκριμένα αντισώματα IgE χρησιμοποιώντας ορούς ασθενών και αντι- IgE δεύτερα αντισώματα.
Το συμπέρασμα ήταν να εμφανίζονται συμπτώματα του άσθματος και αναφυλαξίας σε άτομα, μετά την κατάποση του βασιλικού πολτού. Επομένως, υπήρξαν αντιδράσεις υπερευαισθησίας στο μεσολαβούμενο IgE-. Η κλινική σημασία των αντισωμάτων που βρέθηκαν στους ορούς των υποκείμενων ελέγχων δεν είναι γνωστή, αλλά μπορεί να προκύψει σε απόκριση με κοινά εισπνεόμενα αλλεργιογόνα που δείχνουν διασταυρούμενη αντιδραστικότητα με βασιλικό πολτό.
Επομένως, στη κατανάλωση βασιλικού πολτού συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή, γιατί αφενός παρουσιάζεται θαυματουργός στην αντιμετώπιση πολλών ασθενειών, αφετέρου προκύπτουν πολλές αλλεργικές αντιδράσεις, που πολλές φορές μπορεί να αποβούν μοιραίες, φέρνοντας ακόμη και το θάνατο.
Πηγή: mednutrition.gr
