Μια αναδυόμενη τάση των Ελλήνων για μεγαλύτερη προσοχή και ενδιαφέρον στη διατροφή τους καταγράφει μελέτη του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), βασισμένη σε δείγμα 2.000 ατόμων από όλη τη χώρα.
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της μελέτης, παρά την υψηλή κατανάλωση σε κρέας, σε γενικές γραμμές διατηρούνται βασικές αρχές της μεσογειακής διατροφής από τον καταναλωτή, με το ελαιόλαδο, τα φρούτα και τα λαχανικά να είναι με διαφορά οι τροφές που καταναλώνουν συχνότερα οι καταναλωτές.
Πολύ υψηλή θέση καταλαμβάνουν τα όσπρια, ενώ τα πουλερικά-λευκό κρέας ξεπερνούν το κόκκινο κρέας-μοσχάρι. Ιδιαίτερη θέση φαίνεται πως έχει ο καφές στη διατροφή του Έλληνα, όπως και η φέτα. Η κατανάλωση γλυκών κρίνεται ως υψηλή, όπως επίσης και η προτίμηση σε λευκά ζυμαρικά έναντι των επιλογών ολικής άλεσης.
Πέρα από την κατά δήλωση πιο έντονη αναζήτηση για τροφές με συγκεκριμένες ευεργετικές ιδιότητες (π.χ. υπερτροφές) είναι σαφής συγχρόνως η ουσιαστική αύξηση στην απλή προτίμηση κατανάλωση τροφών με χαμηλά λιπαρά, ψωμί ολικής αλέσεως κ.ά. έναντι λιγότερο υγιεινών εναλλακτικών.
Ποσοστό 56% των καταναλωτών δηλώνουν ότι προσέχουν τη διατροφή τους ενώ ιδιαίτερα υψηλά είναι τα ποσοστά των καταναλωτών που δηλώνουν ότι ενημερώνονται ενεργητικά για τη διατροφική αξία των προϊόντων που καταναλώνουν. Συγκεκριμένα, ποσοστό 53% ψάχνουν πληροφορίες για τις ευεργετικές ιδιότητες των τροφών ενώ το 49% και το 46% αναζητούν πληροφορίες για το λίπος και τα επεξεργασμένα σάκχαρα των τροφών αντίστοιχα.
Μία από τις σημαντικότερες τάσεις που καταγράφηκαν είναι η αυξητική τάση για γεύμα στο σπίτι και η σημασία της οικογένειας σε αυτά τα γεύματα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ είναι σαφές ότι την τελευταία πενταετία όλο και μεγαλύτερο ποσοστό καταναλωτών δηλώνει ότι αποφεύγει να παραγγέλνει φαγητό απ’ έξω και προτιμάει να μαγειρέψει στο σπίτι. Πρόκειται μία τάση που όχι μόνο την ακολουθούν περισσότεροι καταναλωτές, αλλά την ακολουθούν και πιο έντονα όσοι την είχαν ήδη υιοθετήσει.
Σε μεγάλο βαθμό πρόκειται για μία επιλογή των καταναλωτών που έχει προκληθεί από το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, η οποία στη συνέχεια καλλιεργήθηκε και από άλλους παράγοντες, όπως για παράδειγμα το αυξημένο ενδιαφέρον του κοινού για μαγειρική ή το ανερχόμενο ενδιαφέρον για προστασία της υγείας ενός πληθυσμού με αυξανόμενο Μ.Ο. ηλικίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια, η ελληνική τηλεόραση έχει παρουσιάσει αυξημένο αριθμό από εκπομπές μαγειρικής, μία τάση που προϋπήρχε στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στις χώρες της δυτικής Ευρώπης και των ΗΠΑ, ενισχύοντας σε μεγάλο βαθμό το μήνυμα στο καταναλωτικό κοινό της υγιεινής διατροφής και της ποιότητας ζωής μέσω της μαγειρικής στο σπίτι.
Μία ακόμα σημαντική και άμεσα συσχετισμένη τάση έχει να κάνει με τον τύπο των γευμάτων και σχετίζεται με τη σημασία της οικογένειας στη καθημερινότητα της διατροφής του Έλληνα καταναλωτή. Όπως φαίνεται από πολλά ευρήματα τόσο της παρούσας έρευνας, όσο και λοιπών ερευνών του ΙΕΛΚΑ η οικογένεια σχετίζεται με τις βασικότερες διατροφικές τάσεις.
Η συντριπτική πλειοψηφία των γευμάτων πραγματοποιείται στο σπίτι, παρουσία μελών της οικογένειας. Χαρακτηριστικό είναι ότι πάνω από το 80% των γευμάτων σήμερα ετοιμάζεται καθημερινά στο σπίτι από την οικογένεια, ενώ η τάση την τελευταία πενταετία είναι αυξητική. Σχεδόν επτά στους δέκα καταναλωτές πραγματοποιούν καθημερινά το γεύμα τους στο σπίτι παρουσία της οικογένειας τους, ενώ ένα πολύ μικρότερο ποσοστό, τρεις στους δέκα, μόνοι τους. Ακόμα και στην περίπτωση που οι καταναλωτές επιλέγουν το γεύμα εκτός σπιτιού, αυτό συμβαίνει περίπου μία φορά την εβδομάδα το πολύ και μάλιστα συνοδεύεται από την παρουσία οικογένειας ή φίλων, προσδίδοντας του μία κοινωνική διάσταση.
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο μέσος καταναλωτής από τα επτά εβδομαδιαία βασικά γεύματα, πραγματοποιεί τα έξι εντός σπιτιού και μόλις το ένα εκτός σπιτιού παρουσία παρέας. Από τα έξι γεύματα που πραγματοποιεί στο σπίτι τα πέντε είναι μαγειρεμένα από κάποιο μέλος της οικογένειας και ένα ετοιμάζεται/παραγγέλνεται εκτός σπιτιού.