Κάθε 68 δευτερόλεπτα διαγιγνώσκεται και μια νέα περίπτωση νόσου Αλτσχάιμερ παγκοσμίως, ενώ σύμφωνα με τα τελευταία επιδημιολογικά δεδομένα, εντός του 2015 εκτιμάται ότι θα υπάρχουν συνολικά πάνω από 9,9 εκατομμύρια νέα περιστατικά άνοιας.
Ήδη, την τρέχουσα χρονιά και σε παγκόσμιο επίπεδο 46,8 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με άνοια και αναμένεται να φτάσουν τα 74,7 εκατομμύρια μέχρι το 2030 και τα 131,5 έως το 2050. Στην Ευρώπη υπάρχουν περίπου 10 εκατομμύρια ανοϊκοί ασθενείς και στην Ελλάδα 200.000. Σύμφωνα με τις προβλέψεις που αφορούν τη χώρα μας, ο αριθμός των ασθενών με άνοια θα φτάσει τις 354.000 ως το 2050.
Τα παραπάνω στοιχεία δίνει στη δημοσιότητα το Τμήμα Πρόληψης Υγείας της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Αλτσχάιμερ, στις 21 Σεπτεμβρίου. Το κεντρικό μήνυμα της φετινής ενημερωτικής εκστρατείας είναι «Μην με ξεχνάς» και με αυτό η Περιφέρεια έχει στόχο την αφύπνιση, πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την ασθένεια.
Ο όρος άνοια χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η έκπτωση των νοητικών ικανοτήτων του ατόμου, της μνήμης και της κρίσης, του λόγου και της προσωπικότητας με συνέπεια τη σταδιακή έκπτωση της καθημερινής λειτουργικότητας του. Η πιο συχνή μορφή άνοιας είναι η νόσος Αλτσχάιμερ (50%-60%). Άλλοι τύποι άνοιας είναι η αγγειακή άνοια, η άνοια με σωμάτια Lewy και η μετωποκροταφική άνοια.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι νευροεκφυλιστική ασθένεια του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, που χαρακτηρίζεται στην ήπια μορφή της από σταδιακή απώλεια της μνήμης και περιορισμό των υπόλοιπων νοητικών λειτουργιών του εγκεφάλου και είναι προοδευτική και μη αναστρέψιμη προς το παρόν. Εκδηλώνεται, συνήθως, σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, σπάνια σε ηλικίες 50 – 65, ενώ είναι σπανιότερη σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών.
Λόγω της εξέλιξής της, η νόσος Αλτσχάιμερ έχει τεράστια οικονομική επίπτωση τόσο στην οικογένεια όσο και στα Συστήματα Υγείας. Παγκοσμίως το ποσό της δαπάνης για την άνοια αντιστοιχεί στο 1,09% του παγκόσμιου ΑΕΠ, περίπου 818 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Στην Ευρώπη δαπανώνται γύρω στα 17 δισ. ευρώ.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με ερευνητικές εκτιμήσεις, το κοινωνικοοικονομικό κόστος της άνοιας υπολογίστηκε στα 341 ευρώ/μήνα και ανά άτομο για το στάδιο της αυτονομίας, 957 ευρώ στο στάδιο της εξάρτησης στο σπίτι και στο στάδιο της εξάρτησης σε ίδρυμα 1.276 ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσοστό της ετήσιας δαπάνης αφορά το κόστος της άτυπης φροντίδας και την απώλεια της παραγωγικότητας.
Σε ό,τι αφορά την πρόληψη, αυτή επικεντρώνεται σε στόχους που έχουν προκύψει από τα διαθέσιμα στοιχεία και περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου για άνοια από αγγειακή νόσο. Τέτοιοι παράγοντες είναι ο διαβήτης, η κατάθλιψη, η υπέρταση της μέσης ηλικίας, η παχυσαρκία της μέσης ηλικίας, το κάπνισμα και η έλλειψη σωματικής άσκησης και κοινωνικής δραστηριότητας.
