Ζήσης Ψάλλας
Η Δρ. Ayse Sena Mutlu, μεταδιδακτορική συνεργάτρια στο Bayuff's Huffington Center On Aging, είχε μια ενδιαφέρουσα ερώτηση. Είναι δυνατόν να αλλάξει η αποθήκευση λίπους στο σώμα χωρίς να αλλάξουν οι διατροφικές συνήθειες;
Διερευνώντας στο εργαστήριο το σκουλήκι C. elegans, η Mutlu και οι συνεργάτες της διεξήγαγαν μια μελέτη σχετικά με το αν οι νευρώνες μπορούν να στείλουν σήματα που, χωρίς να επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες, θα μπορούσαν να μεταβάλουν τον μεταβολισμό των λιπιδίων. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications.
"Όταν βρήκαμε μια σχέση με την αίσθηση της όσφρησης, ήμασταν πολύ έκπληκτοι. Περιμέναμε μια σχέση με τη γεύση ή το φαγητό", δήλωσε η Mutlu.
Η σχέση μεταξύ της οσμής και του μεταβολισμού του λίπους δεν είναι νέα, αλλά οι βασικοί μηχανισμοί δεν είναι ακόμη σαφείς. Η αντίληψη του οσφρητικού συστήματος είναι περίπλοκη.
"Υπάρχουν πολλές μυρωδιές στο περιβάλλον που μπορούν να ανιχνευθούν από συγκεκριμένους οσφρητικούς νευρώνες μέσω συγκεκριμένων υποδοχέων. Οι οσφρητικοί νευρώνες μεταδίδουν τις πληροφορίες σε άλλους νευρώνες που τις ερμηνεύουν και ελέγχουν τους περιφερειακούς ιστούς", δήλωσε η Mutlu.
Η αντίληψη της όσφρησης στο C. elegans είναι απλούστερη από ό, τι στους πιο πολύπλοκους οργανισμούς, όπως οι άνθρωποι. Το εργαστηριακό σκουλήκι έχει τρία ζεύγη οσφρητικών νευρώνων που ανιχνεύουν μια ποικιλία αερομεταφερόμενων οσμών. "ερικές οσμές ενεργοποιούν επιλεκτικά ή αναστέλλουν έναν μόνο οσφρητικό νευρώνα, ενώ άλλες μπορούν να διεγείρουν μια ομάδα νευρώνων.
Οι ερευνητές δοκίμασαν αρκετές μυρωδιές στο C. elegans και ανακάλυψαν ότι μόνο ορισμένες ρυθμίζουν την κινητοποίηση του λίπους αλληλεπιδρώντας με συγκεκριμένους οσφρητικούς νευρώνες. Χρησιμοποιώντας μια εργαστηριακή μέθοδο που ονομάζεται οπτογενετική, η οποία χρησιμοποιεί φως για την ενεργοποίηση ή την αναστολή αυτών των νευρώνων, οι ερευνητές μπόρεσαν να προωθήσουν την απώλεια ή την αύξηση της αποθήκευσης του λίπους. Προσδιόρισαν επίσης ότι οι νευρώνες δρουν μέσω ενός επιλεκτικού νευρικού κυκλώματος και μιας νευροενδοκρινικής οδού για να ρυθμίζουν άμεσα το μεταβολισμό του λίπους.
Τα ευρήματα δίνουν μια νέα προοπτική για το πώς ρυθμίζεται ο μεταβολισμός των λιπιδίων και μπορεί να βοηθήσουν να κατανοήσουμε γιατί μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι πιο ανθεκτικοί σε μεταβολικά προβλήματα ενώ άλλοι είναι πιο ευάλωτοι.
Επιπλέον, τα ευρήματα σχετίζονται με τις παρατηρήσεις που έχουν γίνει μεταξύ της όσφρησης, του μεταβολισμού του λίπους και των νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι οι ασθενείς με νόσο του Αλτσχάιμερ τείνουν να έχουν μεταβολικά προβλήματα.
Η μελέτη μας προτείνει μια σχέση μεταξύ των οσμών που κάθε άτομο μπορεί να αντιληφθεί και της ευαισθησίας του στην παχυσαρκία.
Αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα, είναι πιθανό ότι ορισμένες μυρωδιές μπορεί να προκαλούν αλλαγές στον μεταβολισμό του λίπους με αποτέλεσμα την απώλεια βάρους. Ίσως πρέπει να προσέχουμε όχι μόνο τι τρώμε, αλλά και τι μυρίζουμε.