Ο εργαζόμενος αρχικά αισθάνεται σωματική αδυναμία και έλλειψη διάθεσης, εμφανίζει διαταραχές στον ύπνο που προκαλεί υπνηλία την ώρα που δουλεύει, αδυναμία συγκέντρωσης, απάθεια και επιθετικότητα προς τους υπόλοιπους συναδέλφους
Η ημερομηνία έναρξης των καλοκαιρινών διακοπών είναι το σημείο του έτους το οποίο οι περισσότεροι εργαζόμενοι περιμένουν με ανυπομονησία σχεδόν ολόκληρη την υπόλοιπη χρονιά. Ο σχεδιασμός των διακοπών πριν ξεκινήσει η άδεια και οι αναμνήσεις μετά το τέλος τους αποσπούν για μεγάλο χρονικό διάστημα τη σκέψη του εργαζόμενου ο οποίος δεν έχει τη δύναμη να συγκεντρωθεί στη δουλειά του.
Η κατάθλιψη της περιόδου μετά την επιστροφή στη δουλειά έχει όνομα Σύνδρομο Αγχους Μετά τις Διακοπές (Post Vacation Stress Syndrome). Αν και επισήμως δεν έχει αναγνωριστεί και δεν έχει καταγραφεί στις διεθνείς ταξινομήσεις φαίνεται ότι πλήττει χιλιάδες εργαζομένους και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή αφού, άλλωστε, τα συμπτώματα δεν διαφέρουν και πολύ από αυτά της κατάθλιψης.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το σύνδρομο εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους τις πρώτες ημέρες μετά την επιστροφή στη δουλειά. Αρχικά ο εργαζόμενος αισθάνεται σωματική αδυναμία και έλλειψη διάθεσης. Αυτά τα συμπτώματα συνοδεύονται από ένα συναίσθημα κενού. Επιπλέον, εμφανίζονται διαταραχές στον ύπνο που με τη σειρά τους προκαλούν υπνηλία την ώρα της εργασίας. Αλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι αδυναμία συγκέντρωσης, απάθεια για το αντικείμενο της εργασίας και επιθετικότητα προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Ολα τα παραπάνω συμπτώματα επηρεάζουν άμεσα όχι μόνο την ποιότητα της δουλειάς αλλά και κάθε άλλη πτυχή της ζωής του ατόμου που τα αντιμετωπίζει. Οι επιπτώσεις στη δουλειά του είναι η συσσώρευση εκκρεμοτήτων, η αδυναμία να κάνει σωστά τη δουλειά του εντός των προθεσμιών και η δημιουργία εχθρών στον χώρο εργασίας. Ακόμα χειρότερα, η συμπεριφορά του ατόμου που πάσχει από το σύνδρομο έχει συνέπειες στις σχέσεις του και με τους οικείους του εκτός του χώρου εργασίας. Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ο ίδιος αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά αλλά δεν ξέρει τι του προκαλεί το πρόβλημα.
Αν και το σύνδρομο δεν εμφανίζεται, φυσικά, σε όλους τους ανθρώπους υπάρχουν κάποιοι αντικειμενικοί παράγοντες οι οποίοι μπορούν να πυροδοτήσουν μια πιθανή έξαρση. Οι διακοπές μεγάλης διάρκειας ή οι διακοπές κατά τις οποίες ο εργαζόμενος δεν ξεκουράστηκε αρκετά είναι σίγουρα επιβαρυντικοί παράγοντες. Επιπλέον, το σύνδρομο εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στους εργαζόμενους που δεν ήταν από πριν προσαρμοσμένοι επαρκώς στη δουλειά τους καθώς και σε αυτούς που είναι δυσαρεστημένοι και δεν έχουν κίνητρο να είναι παραγωγικοί.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος οι ψυχολόγοι επισημαίνουν ότι ο εργαζόμενος μπορεί να κάνει μερικές απλές κινήσεις που θα τον βοηθήσουν σημαντικά:
1 Αν και είναι γνωστό ότι οι διακοπές είναι η καλύτερη περίοδος του χρόνου για τους περισσότερους εργαζόμενους, ειδικά αν η δουλειά τους είναι απαιτητική και τους προκαλεί στρες, δεν θα πρέπει να τις έχουν συνέχεια στο μυαλό τους. Δεν είναι υγιές και παραγωγικό να βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής τους μήνες πριν πάρουν άδεια αλλά ούτε και να στενοχωριούνται επειδή οι διακοπές τελείωσαν.
2 Αν είναι δυνατό και μπορεί να διευθετηθεί με τους υπόλοιπους συναδέλφους η περίοδος των διακοπών δεν θα πρέπει να είναι μακροχρόνια γιατί η προσαρμογή μετά την επιστροφή γίνεται πιο δύσκολη και ο εργαζόμενος σκέφτεται συνεχώς ότι δεν έχει άλλο χρόνο για να ξεκουραστεί. Είναι καλό οι διακοπές του καλοκαιριού να χωρίζονται σε δύο μέρη.
3 Πριν αρχίσουν οι διακοπές ο εργαζόμενος θα πρέπει να καταγράψει τις εκκρεμότητες και να οργανώσει τις προτεραιότητες του για να ξέρει τι έχει να κάνει μόλις επιστρέψει. Αυτό θα τον βοηθήσει να προσαρμοστεί γρηγορότερα.
4 Προς το τέλος των διακοπών είναι καλό για τον εργαζόμενο να αρχίσει να επανέρχεται στις καθημερινές του συνήθειες -κυρίως του ύπνου και του φαγητού- για να προσαρμοστεί ο οργανισμός του. Για τον ίδιο λόγο θα πρέπει να επιστρέψει στη βάση του μία ή δύο μέρες πριν γυρίσει στη δουλειά.
5 Οι εκδρομές κάποια Σαββατοκύριακα του χρόνου είναι πολύ χρήσιμες γιατί βγάζουν τον εργαζόμενο από την καθημερινή ρουτίνα.
6 Αν τα συμπτώματα επιμένουν για σημαντικό χρονικό διάστημα μετά την επιστροφή, ο εργαζόμενος θα πρέπει να δει ειδικό.
