Η λοίμωξη από κορωνοϊό οδηγεί στην παραγωγή ιντερλευκίνης IL-1β, IL-6, παράγοντα νέκρωσης όγκου (TNF) και άλλων κυτταροκινών που είναι γνωστό πως εμπλέκονται στο μηχανισμό και άλλων αυτοφλεγμονωδών διαταραχών.
Σε θεωρητικό επίπεδο το «Anakinra», ένας ανταγωνιστής του υποδοχέα της IL-1, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της υπερφλεγμονώδους κατάστασης, η οποία θεωρείται ότι αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας στους ασθενείς με COVID-19. Σε πρόσφατη δημοσίευσή τους στο περιοδικό The Lancet Rheumatology οι Thomas Huet και συνεργάτες (Anakinra for severe forms of COVID-19: a cohort study The Lancet Rheumatology 29 May 2020) αξιολόγησαν την εκτός ένδειξης χορήγηση του «Anakinra» σε νοσηλευόμενους βαρέως πάσχοντες ασθενείς με COVID-19. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Γαβριατοπούλου, Ιωάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), συνόψισαν τα κύρια ευρήματα της μελέτης.
Η μελέτη Ana-COVID πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία και συμπεριέλαβε νοσηλευόμενους ασθενείς COVID-19 και σοβαρή πνευμονία με βάση την απλή ακτινογραφία ή την αξονική τομογραφία θώρακος ή την αξονική τομογραφία του πνεύμονα. Οι ασθενείς στην πειραματική ομάδα έλαβαν anakinra υποδορίως (100 mg δύο φορές την ημέρα για τις πρώτες 72 ώρες και στη συνέχεια 100 mg ημερησίως για 7 ημέρες) παράλληλα με τη συνήθη υποστηρικτική αγωγή. Οι ασθενείς στην ομάδα ελέγχου έλαβαν μόνο τη συνήθη υποστηρικτική αγωγή.
Από τις 24 Μαρτίου έως τις 6 Απριλίου 2020, 52 διαδοχικοί ασθενείς συμπεριελήφθησαν στην ομάδα του «Anakinra» και 44 ασθενείς στην ομάδα ελέγχου. 13 (25%) ασθενείς από την ομάδα του «Αnakinra» και 32 (73%) ασθενείς από την ομάδα ελέγχου εισήχθησαν σε μονάδα εντατικής θεραπείας για να υποστηριχθούν με επεμβατικό μηχανικό αερισμό και κάποιοι εξ αυτών κατέληξαν. Στην πολυπαραγοντική ανάλυση η θετική θεραπευτική επίδραση του «Anakinra» παρέμεινε στατιστικά σημαντική. Επτά (13%) ασθενείς στην ομάδα του «Anakinra» και τέσσερις (9%) ασθενείς στην ομάδα ελέγχου παρουσίασαν διαταραχές στην ηπατική λειτουργία.
Συμπερασματικά, ο βιολογικός παράγοντας «Anakinra» μείωσε τόσο την ανάγκη για επεμβατικό μηχανικό αερισμό σε μονάδα εντατικής θεραπείας όσο και τη θνησιμότητα μεταξύ ασθενών με σοβαρή νόσο COVID-19, με ασφαλές προφίλ παρενεργειών. Η επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας του εν λόγω παράγοντα απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση στα πλαίσια τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών.