Ο ρόλος του αιματοεγκεφαλικού φραγμού στις νευρολογικές παθήσεις

Ζήσης Ψάλλας

Το 2015, το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών και Eγκεφαλικών επεισοδίων, στις ΗΠΑ, δημοσίευσε μια έκθεση που αναφέρει ότι περισσότερες από 600 νευρολογικές καταστάσεις -συμπεριλαμβανομένων της νόσου Πάρκινσον, της νόσου Αλτσχάιμερ, της πολλαπλής σκλήρυνσης και της νόσου των κινητικών νευρώνων- επηρεάζουν περίπου 50 εκατομμύρια Αμερικανούς.

Πολλές από αυτές τις ασθένειες μοιράζονται ένα κοινό χαρακτηριστικό, την υποβάθμιση του αιματοεγκεφαλικού φραγμού του μανδύα των ενδοθηλιακών κυττάρων που απορρίπτει τα απόβλητα του εγκεφάλου ενώ παράλληλα του παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα που γηράσκουν υγιώς έχουν πολύ μικρή διαρροή στο φράγμα αίματος-εγκεφάλου τους.

Οι διαφορές φύλου παίζουν ρόλο στο πώς οι ασθενείς ανταποκρίνονται στις εγκεφαλικές παθήσεις, καθώς και στη σκλήρυνση κατά πλάκας, και στη νόσο των κινητικών νευρώνων. Άνδρες και γυναίκες επηρεάζονται διαφορετικά από τις εγκεφαλικές παθήσεις και οι ερευνητές παροτρύνουν τους συναδέλφους τους να θυμούνται αυτές τις διαφορές όταν ερευνούν τις θεραπείες.

Αυτή η πρόοδος έγινε μόλις πριν από λίγα χρόνια, δήλωσε η Alisa Morss Clyne, διευθύντρια του εργαστηρίου αγγειακής κινητικής του Πανεπιστημίου Μέριλαντ. «Δούλεψα με αγγειακά κύτταρα για 20 χρόνια και, μέχρι ίσως πριν από περίπου πέντε χρόνια, αν με ρωτούσατε εάν το φύλο των κυττάρων είχε σημασία, θα έλεγα όχι", είπε η Clyne. Στη συνέχεια, η Clyne εργάστηκε σε μια δύσκολη μελέτη στην οποία τα δεδομένα εμφανίστηκαν "παντού".«Διαχωρίσαμε τα δεδομένα των κυττάρων ανά φύλο και όλα είχαν νόημα», είπε η Clyne. «Ήταν αφύπνιση για μένα».

Δημοσιευμένη έρευνα έχει δείξει διαφορές στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό μεταξύ ανδρών και γυναικών. Μερικές από τις έρευνες δείχνουν ότι ο φραγμός μπορεί να είναι ισχυρότερος στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες και ότι μπορεί να είναι δομημένος διαφορετικά στα δύο φύλα. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε γνωστές διαφορές στα φύλα, όπως ότι η νόσος Αλτσχάιμερ είναι πιο διαδεδομένη στις ηλικιωμένες γυναίκες, ενώ η νόσος Πάρκινσον επηρεάζει τους άνδρες 50% πιο συχνά και τείνει να έχει σοβαρότερα συμπτώματα.

Υπάρχουν πολλά πράγματα άγνωστα σχετικά με τις διαφορές μεταξύ αρσενικών και θηλυκών κυττάρων και αυτές οι διαφορές είναι πιθανώς ένα από τα κλειδιά για την κατανόηση πολλών από αυτές τις νευρολογικές ασθένειες. «Νομίζω ότι υπάρχει μια αφύπνιση τα τελευταία 10 χρόνια, έτσι ώστε να μην μπορείτε να αγνοήσετε τις διαφορές του φύλου», είπε η Clyne.

Διαβάστε ακόμη...