Ζήσης Ψάλλας
Η αθηροσκλήρωση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος και η κύρια αιτία καρδιαγγειακών παθήσεων όπως π.χ. το καρδιακό έμφραγμα. Προκαλείται με τη συσσώρευση χοληστερόλης και το μπλοκάρισμα των αρτηριών, περιορίζοντας τη ροή του αίματος και την παροχή οξυγόνου στα ζωτικά όργανα. Οι τρέχουσες θεραπείες για τη θεραπεία της αθηροσκλήρωσης περιλαμβάνουν τη μείωση της χοληστερόλης στο αίμα και το άνοιγμα των φραγμένων αρτηριών. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει μια τρίτη οδό θεραπείας, η οποία περιλαμβάνει την αντιμετώπιση της φλεγμονής στοχεύοντας τα λευκά αιμοσφαίρια.
Τα μακροφάγα (από την ελληνική λέξη μεγαλοφάγος) είναι ο πιο άφθονος τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που κατοικεί τόσο σε υγιή όσο και σε νοσούντα αιμοφόρα αγγεία. Σε γενικές γραμμές, οδηγούν τη φλεγμονή και προάγουν τη συσσώρευση πλάκας. Ωστόσο, τα μακροφάγα είναι πολύ ετερογενή και λίγα πράγματα είναι κατανοητά για τον ατομικό τους ρόλο στη νόσο.
Η νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications δείχνει ότι ένα υποσύνολο μακροφάγων καταπολεμά τη συσσώρευση της πλάκας μέσα στην αρτηρία. Το CLEC4A2 είναι ένα μόριο που εκφράζεται σε μεγάλο βαθμό από τα μακροφάγα στα αιμοφόρα αγγεία όπου ενισχύει τις προστατευτικές ιδιότητές τους μειώνοντας την υπερβολική φλεγμονή.
Ο Inhye Park, πρώτος συγγραφέας, και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Ρευματολογίας Κένεντι του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, είπε: «Χρησιμοποιώντας τη μονοκυτταρική βιολογία, εντοπίσαμε έναν υποδοχέα λεκτίνης τύπου C που ονομάζεται CLEC4A2 και καθορίζει τη μοίρα των μονοκυττάρων στους ιστούς προωθώντας την προσαρμογή των ιστών των μακροφάγων που έχουν προστατευτικές ιδιότητες. Οι τεχνικές κυτταρικής κατάλυσης έδειξαν ότι τα μακροφάγα CLEC4A2 περιορίζουν την υπερβολική συσσώρευση της αθηρωματικής πλάκας. Το CLEC4A2 καθοδηγεί τα μακροφάγα να αποκτήσουν την ταυτότητά τους ως μόνιμων αγγειακών μακροφάγων και τις προστατευτικές τους ιδιότητες που χρησιμοποιούν για να αποτρέψουν την αθηροσκλήρωση. Όχι μόνο καθοδηγεί τη διαφοροποίηση των μονοκυττάρων σε μια προστατευτική κατάσταση μακροφάγων, αλλά διατηρεί επίσης τις ομοιοστατικές ιδιότητες στα μακροφάγα».
Η κατανόηση της ανακάλυψης μπορεί να αξιοποιηθεί αυτό για τη δημιουργία νέων θεραπειών για την καταπολέμηση της αθηροσκλήρωσης, κάνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών να λειτουργεί για αυτούς και όχι εναντίον τους.