Οι ερευνητές που ασχολούνται με τον κορονοϊό, αναζητώντας ένα επόμενο είδος που μπορεί να προκαλέσει μια επόμενη πανδημία έχουν επικεντρωθεί στην Κίνα και τη νοτιοανατολική Ασία, όπου οι άγριες νυχτερίδες μεταφέρουν τους πιο στενά σχετιζόμενους με τον SARS-CoV-2 ιούς.
Ωστόσο μια έρευνα για είδη νυχτερίδων στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι ίσως οι ερευνητές να πρέπει να ψάξουν ευρύτερα. Η εν λόγω έρευνα ανακάλυψε νέους κορονοϊούς και μάλιστα μερικούς από την ίδια ομάδα με τον SARS-CoV-2. Εργαστηριακές μελέτες σε ασφαλείς εκδόσεις αυτών των ιών δείχνουν ότι ορισμένοι από αυτούς μοιράζονται πολλά στοιχεία με τον SARS-CoV-2 , αλλά είναι απίθανο να εξαπλωθούν στους ανθρώπους εάν δεν εξελιχθούν περαιτέρω.
Ο SARS-CoV-2 ανήκει σε μια ομάδα κοροναϊών που ονομάζονται sarbecoviruses, οι οποίοι κυκλοφορούν στις νυχτερίδες. Αλλά πριν από την πανδημία, οι προσπάθειες για την εύρεση και τον χαρακτηρισμό αυτών των ιών επικεντρώνονταν στην Ασία. «Η Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο είχαν παραβλεφθεί τελείως», λέει ο Vincent Savolainen, ένας εξελικτικός γενετιστής στο Imperial College του Λονδίνου που ηγήθηκε της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στις 27 Ιουνίου στο Nature Communications.
Για να καλύψουν αυτό το κενό, ο Savolainen και η ομάδα του, συνεργάστηκαν με ομάδες που ασχολούνται με την αποκατάσταση και τη διατήρηση των νυχτερίδων και συνέλεξαν συνολικά 48 δείγματα κοπράνων από νυχτερίδες που αντιπροσωπεύουν 16 από τα 17 είδη που αναπαράγονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η γενετική αλληλουχία έδειξε εννέα κορονοϊούς, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων σαρμπεκοϊών και ενός που σχετίζεται με τον κορονοϊό που είναι υπεύθυνος για το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής ή MERS, ο οποίος περιοδικά μεταδίδεται σε καμήλες και ανθρώπους.
Για να εκτιμήσουν την απειλή από τους κορονοϊούς του Ηνωμένου Βασιλείου, οι ερευνητές δημιούργησαν ψευδοϊούς: μη αναπαραγόμενες μορφές HIV που έχουν σχεδιαστεί για να μεταφέρουν την πρωτεΐνη ακίδα που χρησιμοποιούν οι κορονοϊοί για να μολύνουν κύτταρα. Ένας σαρμπεκοϊός που βρέθηκε σε ένα συγκεκριμένο είδος νυχτερίδας (Rhinolophus hipposideros) είχε μια πρωτεΐνη ακίδα που μπορούσε να μολύνει ανθρώπινα κύτταρα προσκολλώντας σε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ACE2, τον ίδιο υποδοχέα που χρησιμοποιεί και ο SARS-CoV-2.
Αλλά η ακίδα του σαρμπεκοϊού του Ηνωμένου Βασιλείου δεν προσκολλήθηκε τόσο έντονα όσο ο SARS-CoV-2 και οι ψευδοϊοί μπορούσαν να μολύνουν μόνο ανθρώπινα κύτταρα με αφύσικα υψηλά επίπεδα ACE2.
Αυτό καθιστά απίθανο ότι ο ιός θα μπορούσε να μολύνει εύκολα ανθρώπους και να εξαπλωθεί, λένε οι ερευνητές. Αυτό είναι καθησυχαστικό, αλλά άλλοι σαρμπεκοϊοί που κυκλοφορούν στις βρετανικές νυχτερίδες θα μπορούσαν να είναι σε θέση να συνδεθούν με το ανθρώπινο ACE2 πιο αποτελεσματικά, λέει ο Michael Letko, μοριακός ιολόγος στο Washington State University στο Pullman, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Έρευνα σε μικρότερες νυχτερίδες «Horseshoe bat», στο Ηνωμένο Βασίλειο ανακάλυψε ότι περίπου οι μισές είχαν μολυνθεί από σαρμπεκοϊούς.
Περαιτέρω προσαρμογές που βοηθούν αυτούς τους ιούς να μολύνουν τα ανθρώπινα κύτταρα πιο αποτελεσματικά μπορεί να μην είναι δύσκολο να γίνουν, λέει ο Letko