Ζήσης Ψάλλας
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ απαιτεί αξιόπιστες και οικονομικά αποδοτικές μεθόδους προσυμπτωματικού ελέγχου. Ερευνητές στο Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία ανακάλυψαν τώρα ότι ένας τύπος μορίου σακχάρου στο αίμα σχετίζεται με τα επίπεδα της ταυ, μιας πρωτεΐνης που παίζει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη σοβαρής άνοιας.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer's & Dementia, μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μια απλή διαδικασία προσυμπτωματικού ελέγχου, ικανή να προβλέψει τη νόσο 10 χρόνια νωρίτερα.
«Ο ρόλος των γλυκανών, δομών που αποτελούνται από μόρια σακχάρου, είναι ένα σχετικά ανεξερεύνητο πεδίο στην έρευνα για την άνοια», λέει ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Robin Zhou, φοιτητής ιατρικής και συνεργαζόμενος ερευνητής στο Karolinska Institutet. «Δείξαμε στη μελέτη μας ότι τα επίπεδα των γλυκανών στο αίμα μεταβάλλονται νωρίς κατά την ανάπτυξη της νόσου. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα είμαστε σε θέση να προβλέψουμε τον κίνδυνο της νόσου Αλτσχάιμερ μόνο με μια εξέταση αίματος και ένα τεστ μνήμης».
Στη νόσο Αλτσχάιμερ, οι νευρώνες του εγκεφάλου πεθαίνουν, κάτι που πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα της μη φυσιολογικής συσσώρευσης των πρωτεϊνών αμυλοειδούς βήτα και ταυ. Οι κλινικές δοκιμές για τα φάρμακα για το Αλτσχάιμερ δείχνουν ότι η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει νωρίς στην παθολογική διαδικασία, πριν πεθάνουν πάρα πολλοί νευρώνες, και πριν είναι πολύ αργά να αντιστραφεί η διαδικασία.
Ερευνητές από το Karolinska Institutet έδειξαν ότι το επίπεδο μιας συγκεκριμένης δομής γλυκάνης στο αίμα, που αναφέρεται ως διχοτομημένη Ν-ακετυλογλυκοζαμίνη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόβλεψη του κινδύνου εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.
Η ερευνητική ομάδα είχε προηγουμένως δείξει μια σχέση μεταξύ της πρωτεΐνης ταυ και των επιπέδων γλυκάνης σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά αυτές οι αναλύσεις έγιναν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Οι γλυκάνες είναι μόρια σακχάρου που βρίσκονται στην επιφάνεια των πρωτεϊνών, τα δομικά στοιχεία της ζωής και καθορίζουν τη θέση και τη λειτουργία αυτών των πρωτεϊνών στο σώμα.
Μετρώντας τα επίπεδα γλυκάνης στο αίμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι άτομα με αντίστοιχα επίπεδα γλυκανών και ταυ είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια τύπου Αλτσχάιμερ.