Η έρευνα για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού επισκιάζεται από ανταγωνισμούς ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις. Πόσο μπορούν να δυσκολέψουν όμως η εθνική ιδιοτέλεια και τα γεωπολιτικά συμφέροντα την καταπολέμηση της πανδημίας;
Από τις 7 υποψήφιες εταιρείες για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, που σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας έχουν περάσει στη δεύτερη δοκιμαστική φάση, οι τρεις είναι κινεζικές και οι δύο αμερικανικές. Ο Λευκός Οίκος θέλει να επενδύσει 10 δις δολάρια για τη δοκιμή, παρασκευή και αγορά ενός ή πολλών νέων εμβολίων. Σύμφωνα με τη λεγόμενη «Operation Wrap Speed» μέχρι τον Ιανουάριο του 2021 θα πρέπει να είναι έτοιμα προς διάθεση 300 εκ. εμβόλια. 6 αμερικανικές επιχειρήσεις συμμετέχουν καθώς και η βρετανοσουηδική Astrazeneca.
Ερευνητικές επιτυχίες στο στόχαστρο χάκερ
Επικεφαλής της επιχείρησης υπό την αιγίδα του αμερικανικού υπουργείο Υγείας είναι ο αμερικανός στρατηγός Γκουστάβε Πέρνε. Την περασμένη εβδομάδα κατά την ακρόασή του στην αμερικανική Γερουσία δήλωσε ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί «με κάθε χώρα που προσφέρει πληροφορίες ή συνεργασία για την ανάπτυξη εμβολίου ή φαρμάκου».
Η Κίνα δεν ανήκει σε αυτές, διασαφήνισε ο στρατηγός. Η φαρμακοβιομηχανία Moderna με έδρα την Μασαχουσέτη ήταν η πρώτη εταιρεία που ήδη τον Μάρτιο ξεκίνησε τις πρώτες κλινικές δοκιμές σε εθελοντές και κατέγραψε τα πρώτα προσωρινά θετικά αποτελέσματα κατά τα μέσα Μαΐου. Και όπως ελέχθη, ίσως τον Ιούλιο μπορεί να ξεκινήσει και η παραγωγή του εμβολίου. Μια εβδομάδα μετά τα καλά νέα από τη Moderna, πράκτορες του FBI και η αμερικανική υπηρεσία κατά του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο CISA προειδοποίησαν για επιθέσεις χάκερς από το Πεκίνο με στόχο τα ερευνητικά αποτελέσματα. Εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών αντέδρασε αστραπιαία. «Χρειάζονται αποδείξεις ότι η Κίνα σαμποτάρει προσπάθειες της Δύσης» είπε.
Ο Ντέιβιντ Φίντλερ, από την αμερικανική δεξαμενή σκέψης Council on Foreign Relations είπε στη DW ότι δεν έχει καμιά αμφιβολία ότι «η Κίνα κι άλλες χώρες προσπαθούν να πάρουν πληροφορίες για τις δραστηριότητες αμερικανικών οργανώσεων σε σχέση με την πανδημία, μεταξύ αυτών και την έρευνα του εμβολίου». Επιπλέον δήλωσε ότι δεν θα τον παραξένευε εάν οι ΗΠΑ από την πλευρά τους κατασκόπευαν τον κυβερνοχώρο σε βάρος κινεζικών ερευνητικών δραστηριοτήτων.
Η Κίνα, όπου πρωτοεμφανίστηκε ο κορωνοϊός, ήταν η πρώτη χώρα που τον περασμένο Ιανουάριο δημοσίευσε γονιδίωμα του ιού και παρουσίασε την ανάπτυξη εμβολίου ως έναν «αποφασιστικό πόλεμο», που θα πρέπει να γίνει μαζί με όλον τον κόσμο. Τον Μάρτιο η κινεζική εταιρεία CanSino σε συνεργασία με την κινεζική Ακαδημία Στρατιωτικών Επιστημών ανακοίνωσαν θετικές εξελίξεις στην πρώτη φάση κλινικών δοκιμών.
Στο μεταξύ 500 εθελοντές συμμετέχουν στη δεύτερη φάση δοκιμών σε νοσοκομείου στη Γουχάν. Την περασμένη εβδομάδα η εταιρεία ανακοίνωσε πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα μετά από δοκιμαστικό εμβολιασμό 743 εθελοντών.
Ο Τσανγκ Λουνγκ Γι, επικεφαλής του εργαστηρίου Geno-Immune Medical Institute, το οποίο επίσης συμμετέχει στην ανάπτυξη εμβολίου, είπε στη DW ότι «χάρη στις έρευνες στον τομέα μοριακής ιατρικής, θα μπορούσε η Κίνα να ξεπεράσει τις ΗΠΑ στον αγώνα δρόμου για την παρασκευή εμβολίου κατά του Covid-19.
Υπό ποιες συνθήκες θα διατεθεί το εμβόλιο στην αγορά;
Σε συνάντηση του ΠΟΥ τον περασμένο Μάιο ο κινέζος πρόεδρος Χι είπε ότι η χώρα του θα θέσει στη διάθεση το εμβόλιο ως ένα «παγκόσμιο δημόσιο αγαθό». Με αυτή τη δήλωση η Κίνα διαχωρίζει τη θέση της από τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν ενέκριναν ψήφισμα του ΠΟΥ, σύμφωνα με το οποίο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού θα πρέπει να διατεθεί με δίκαιο και συνετό τρόπο. Την ίδια ώρα ο επικεφαλής της αμερικανικής υπηρεσίας «National Institutes of Health», που συμμετέχει στην ανάπτυξη εμβολίου, είπε ότι το εμβόλιο θα πρέπει να διατεθεί σε εκείνον που το χρειάζεται επειγόντως.
«Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα γνωρίζουν πώς να διαθέσουν ένα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο, που να υπηρετεί τα εθνικά τους συμφέροντα» υπογραμμίζει ο ειδικός σε θέματα υγείας Ντέιβιντ Φίντλερ. «Και χώρες οικονομικώς ασθενείς θα πρέπει να τους είναι σαφές ότι πρόσβαση σε κινεζικό η αμερικανικό εμβόλιο θα συνδεθεί με όρους σε πολιτικό επίπεδο, θα είναι και η πρώτη φορά που η ανάπτυξη εμβολίου κατά μιας πανδημίας συνδέεται με γεωπολιτικούς όρους. Πώς θα καταλήξει όλα αυτό, παραμένει ανοιχτό» προσθέτει.
Δεν είναι όμως η Κίνα και οι ΗΠΑ οι μόνες χώρες που προσπαθούν πυρετωδώς να βρουν εμβόλιο. Οι δύο ανταγωνίστριες χώρες συνεργάζονται με άλλες χώρες. Γι αυτό ο γεωπολιτικός παράγων που συνδέεται με την αναζήτηση εμβολίου δεν θα βαρύνει περισσότερο από όσο η σφοδρή λογομαχία μέσω των ΜΜΕ ανάμεσα στο Πεκίνο και τη Ουάσιγκτον αφήνει να διαφανεί. 120 υποψήφια εμβόλια δοκιμάζονται ανά τον κόσμο, μεταξύ αυτών και στη Γερμανία με την εταιρεία Curevac στο Τίμπινγκεν. Η γερμανική κυβέρνηση συμμετέχει με 300 εκ. ευρώ μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τις ΗΠΑ.
«Λόγω τη μεγάλου αριθμού πρότζεκτ για την παρασκευή εμβολίου σε διάφορες χώρες και ηπείρους δεν περιμένουμε παγκόσμιες διενέξεις για τη διάθεσή του» πιστεύει ο Χαν Στόιφελ, πρόεδρος του Συνδέσμου Ερευνητικής Φαρμακοβιομηχανίας στη Γερμανία. «Υπολογίζουμε ότι θα ξεκινήσει σχεδόν παράλληλα η παγκόσμια διάθεσή του».
Ποιες εταιρείες, θεσμοί και ερευνητικά κέντρα παίρνουν μέρος στον αγώνα δρόμου για το εμβόλιο
Ήδη από τα τέλη Ιανουαρίου όταν ακόμη ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ παραδεχόταν ότι η κατάσταση ήταν εξαιρετικά σοβαρή και η επιδημία σε πλήρη επιτάχυνση, οι επιστημονικές ομάδες σε διάφορα σημεία του πλανήτη ήδη είχαν αρχίσει τις προετοιμασίες τους για την παρασκευή εμβολίου. Οι επιστημονικές αυτές ομάδες εργάζονταν είτε σε θεσμικά ερευνητικά κέντρα, όπως το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Ινστιτούτο Παστέρ στη Γαλλία ή το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στις ΗΠΑ. Άλλες επιστημονικές ομάδες εργάζονταν στους διεθνείς γίγαντες της παγκόσμιας φαρμακευτικής βιομηχανίας όπως η Johnson & Johnson, η Sanofi, η Merck και η Astra-Ζeneca.
Ποιοι είναι όμως οι επιχειρηματικοί όμιλοι οι οποίοι εξαρχής συμμετέχουν στον αγώνα δρόμου για την Παρασκευή εμβολίου;
Δείτε τις εταιρείες στο γράφημα που ακολουθεί και όπου αναφέρεται ο συνολικός τζίρος τους για το 2020 σύμφωνα με τις προβλέψεις. Με έντονο γαλάζιο χρώμα οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παρασκευή του εμβολίου.
Με πληροφορίες από Deutche Welle
