Σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα είναι νοσοκομεία και ΕΚΑΒ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του καύσωνα. Οι θερμοπληξίες, καθώς και άλλα προβλήματα υγείας εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών είναι συνηθισμένα σε περιόδους καύσωνα. Έτσι, οι υγειονομικές αρχές είναι επί ποδός να βοηθήσουν τους πολίτες.
Πέρυσι στα μέσα Ιουλίου, όταν ένα «κύμα» καύσωνα διήρκεσε για αρκετές ημέρες, καταγράφηκαν πολλαπλά περιστατικά θερμοπληξίας, τρεις θάνατοι στην Αττική, καθώς και ένας στη Χαλκίδα που αφορούσε σε 46χρονο διανομέα. Πιο αναλυτικά, σε διάστημα πέντε ημερών (19-23/7) χρειάστηκαν διακομιδή σε νοσοκομείο με το ΕΚΑΒ 116 άτομα με συμπτώματα θερμοπληξίας. Στην Αττική, τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ είχε προηγηθεί ακόμη ένα θανατηφόρο περιστατικό, εργαζόμενου στη Χαλκίδα.
Σήμερα και αύριο, που θα είναι οι πιο δύσκολες ημέρες λόγω καύσωνα, σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, ασθενοφόρα και μηχανές του ΕΚΑΒ είναι διαθέσιμα για να ανταποκρίνονται σε πολύ λίγο χρόνο τόσο για την αντιμετώπιση περιστατικών θερμοπληξίας όσο και πνιγμών, λόγω συσσώρευσης των πολιτών στις παραλίες. Στην ύψιστη επιχειρησιακή του λειτουργία είναι και το ΚΕΠΥ (Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας), με τέσσερις γιατρούς, αντί για τρεις που υπό φυσιολογικές συνθήκες συντονίζουν τα νοσοκομεία. Σε ό,τι αφορά στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα, δεν αλλάζει κάτι στο πρόγραμμα λειτουργίας και εφημεριών. Είναι, όμως, και αυτά σε συνεχή επαγρύπνηση.
Το αποτύπωμα των ακραίων καιρικών συνθηκών στην υγεία των πολιτών είναι βαθύ. Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ανέλθει σε όρια μη ανεκτά από τον ανθρώπινο οργανισμό σε συνέργεια με άλλους παράγοντες (υγρασία, άπνοια κ.λ.π. ), δημιουργούνται παθολογικές καταστάσεις ποικίλου βαθμού βαρύτητας. Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι: δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής, τάση για λιποθυμία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, έμετοι και ταχυπαλμία.
Το σύνδρομο της θερμοπληξίας, εκδηλώνεται με: ξαφνική αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος ( >40.5 ο C ), κόκκινο, ζεστό και ξηρό δέρμα (η εφίδρωση έχει σταματήσει), ξηρή πρησμένη γλώσσα, ταχυπαλμία, ταχύπνοια, έντονη δίψα, πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος, ζάλη, σύγχυση, αδυναμία προσανατολισμού και καθαρής ομιλίας, επιθετική ή παράξενη συμπεριφορά, σπασμοί, απώλεια συνείδησης ή κώμα. Σύμφωνα με τους διασώστες του ΕΚΑΒ, ορισμένα περιστατικά μπορεί να μην παραπέμπουν απευθείας στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά να οφείλονται στη ζέστη.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει αρνητικά τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, συμπεριλαμβανομένων των καυσώνων. Ένας καύσωνας ορίζεται ως μία περίοδος με ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και πολύ χαμηλή ή πολύ υψηλή σχετική υγρασία (ανάλογα με την περιοχή), η οποία διαρκεί τουλάχιστον 2-3 ημέρες και έχει σημαντική επίδραση στην ανθρώπινη δραστηριότητα και στα οικοσυστήματα, χωρίς να υπάρχει σαφώς καθορισμένη στιγμή έναρξης και λήξης.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, από τις υψηλές θερμοκρασίες περισσότερο κινδυνεύουν:
ηλικιωμένοι,
μωρά και μικρά παιδιά,
έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες,
άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα,
άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον,
άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες, ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ή κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κ.λ.π.),
άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή / και έμετο),
άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.
Οι βασικές οδηγίες του ΕΚΑΒ προς τους πολίτες για τις θερμοπληξίες είναι:
Αν νιώσετε, μετά από πολύωρη έκθεση σε θερμό (και υγρό) περιβάλλον, πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό (πάνω από 41 έως 42 βαθμούς Κελσίου), ταχυκαρδία, δυσφορία, ζάλη, ναυτία, έμετους, απώλεια συνειδήσεως ή το δέρμα γίνει ξηρό, θερμό και πολύ κόκκινο αυτά αποτελούν κάποια από τα συμπτώματα της θερμοπληξίας (μεγάλη αύξηση της θερμότητας του ανθρώπινου σώματος επειδή εμποδίζεται η αποβολή της λόγω της υψηλής και υγρής θερμοκρασίας του περιβάλλοντος).
Παροχή βοήθειας
Εάν βρεθείτε αντιμέτωποι με περίπτωση θερμοπληξίας, θα πρέπει να γίνουν τα ακόλουθα μέχρι να φτάσει γιατρός ή να μεταφερθεί ο ασθενής σε νοσοκομείο:
1/ Ο θερμόπληκτος, χωρίς καθυστέρηση, θα πρέπει να μεταφερθεί σε σκιερό, δροσερό και αν είναι δυνατόν αεριζόμενο μέρος.
2/ Να ξαπλώσει ανάσκελα και να απομακρυνθούν όλοι όσοι από περιέργεια ή ενδιαφέρον τού εμποδίζουν τον αερισμό.
3/ Να τροφοδοτείται με αέρα χρησιμοποιώντας κάθε πρόχειρο μέσο (βεντάλιες, χαρτόνια κ.λπ.).
4/ Να αφαιρούνται τα βαριά ρούχα, να τοποθετούνται ψυχρά επιθέματα και να βρέχεται με κρύο νερό όλο του το σώμα.
5/ Αν μπορεί εκείνη τη στιγμή ο θερμόπληκτος να πιει υγρά, αξιοποιούμε αυτή τη δυνατότητα.
