Η 31η Μαΐου έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος με απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με σκοπό την ενημέρωση του ευρέος κοινού για τις βλαβερές συνέπειες του καπνού, αλλά και τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος. Για το φετινό έτος, το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας είναι «Συμφωνείτε να παραχωρήσετε την κηδεμονία των παιδιών σας στην καπνοβιομηχανία;» αναφερόμενο στην προστασία των παιδιών από συγκεκριμένες τακτικές και προωθητικές ενέργειες των καπνοβιομηχανιών σε σχέση με τα νέα καπνικά προϊόντα, τα οποία εκλαμβάνονται από τους νέους ως μια εναλλακτική και, κυρίως, λιγότερο επιβλαβής μορφή καπνίσματος.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα καπνικά προϊόντα κερδίζουν ολοένα και περισσότερη δημοτικότητα μεταξύ των νέων, αφού υπολογίζεται ότι μόνο για το έτος 2022 το 12,5% των εφήβων στην Ευρώπη έκαναν χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων, σε σύγκριση με μόλις 2% των ενηλίκων. Σε ορισμένες χώρες της γηραιάς ηπείρου, τα ποσοστά χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου μεταξύ των παιδιών σχολικής ηλικίας είναι 2-3 φορές υψηλότερα από αυτά του παραδοσιακού καπνίσματος. Η χρήση του καπνού προσελκύει το ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων, λαμβανομένου υπόψη ότι σχεδόν 80.000-100.000 έφηβοι κάθε ημέρα παγκοσμίως ξεκινούν το κάπνισμα.
Ως πρωταρχικό στόχο στον στρατηγικό έλεγχο του καπνίσματος, οι διεθνείς οργανισμοί υγείας έχουν θέσει τον έλεγχο της παγκόσμιας παραγωγής και ζήτησης του καπνού, συμπεριλαμβανομένων της συσκευασίας, της διαφήμισης, της προώθησης, της επιχορήγησης, της φορολόγησης, καθώς και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τα καπνικά προϊόντα. Η έναρξη της καπνιστικής έξης συμβαίνει, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, κατά την κρίσιμη περίοδο της εφηβείας ως μια πράξη επανάστασης και πρόωρης ενηλικίωσης. Οι νέοι, ακόμη κι όταν είναι ενήμεροι για τις συνέπειες του καπνίσματος, υποτιμούν τον κίνδυνο του εθισμού στη νικοτίνη, παραβλέπουν το μελλοντικό κόστος των επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία σε μεγαλύτερη ηλικία, καθώς και τη δυσκολία της διαδικασίας απεξάρτησης.
Επί του παρόντος, πάνω από το 70% των καπνιστών παγκοσμίως δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες διακοπής του καπνίσματος και μόνο το 5% των καπνιστών στην Ευρώπη χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες διακοπής του καπνίσματος. Αυτό το χάσμα επιδεινώθηκε περαιτέρω καθώς οι επαγγελματίες υγείας -και δη οι πνευμονολόγοι- είχαν αφοσιωθεί στην αντιμετώπιση της πανδημίας από τον κορωνοϊό. Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος συμβουλεύουμε τους καπνιστές να επισκεφτούν τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος σε όλη τη χώρα και, με την βοήθεια των πνευμονολόγων, να διαγνώσουν πιθανές πρώιμες βλάβες στο αναπνευστικό τους σύστημα και να κερδίσουν πίσω την καθαρή ανάσα τους.
