Ζήσης Ψάλλας
Μια μελέτη που διεξήχθη από από το τμήμα ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού του Medical University of Vienna με επικεφαλής τον Florian Kiefer δείχνει ότι οι κρύες θερμοκρασίες αυξάνουν τα επίπεδα της βιταμίνης Α στο αίμα των ανθρώπων και των τρωκτικών.
Αυτό βοηθά στη μετατροπή του «κακού» λευκού λιπώδους ιστού σε «καλό» καφέ λίπος το οποίο διεγείρει την καύση του λίπους και την παραγωγή θερμότητας. Αυτός ο «μετασχηματισμός λίπους» συνήθως συνοδεύεται από αυξημένη κατανάλωση ενέργειας και ως εκ τούτου θεωρείται μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών παχυσαρκίας. Η μελέτη έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό Molecular Metabolism.
Στους ανθρώπους και τα θηλαστικά, μπορούν να διακριθούν τουλάχιστον δύο τύποι αποθηκών λίπους: o λευκός και καφές λιπώδης ιστός. Κατά την ανάπτυξη της παχυσαρκίας, οι υπερβολικές θερμίδες αποθηκεύονται κυρίως στο λευκό λίπος. Αντίθετα, το καφές λίπος καίει ενέργεια και έτσι δημιουργεί θερμότητα για το σώμα. Περισσότερο από το 90% των αποθηκών του σωματικού λίπους στους ανθρώπους είναι λευκά λιποκύτταρα που συνήθως βρίσκονται στην κοιλιά. Η μετατροπή του λευκού λίπους σε καφέ λίπος θα μπορούσε να είναι μια νέα θεραπευτική επιλογή για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας.
Η ερευνητική ομάδα έδειξε ότι το κρύο αυξάνει τα επίπεδα της βιταμίνης Α και του μεταφορέα της στο αίμα, μιας πρωτεΐνης που δεσμεύει τη ρετινόλη, σε ανθρώπους και ποντίκια. Τα περισσότερα από τα αποθέματα βιταμίνης Α αποθηκεύονται στο ήπαρ αλλά η έκθεση στο κρύο φαίνεται να διεγείρει την ανακατανομή της στον λιπώδη ιστό. Η αύξηση της βιταμίνης Α που προκαλείται από το κρύο οδηγεί στη μετατροπή του λευκού λίπους σε καφέ, το οποίο έχει υψηλότερο ρυθμό καύσης.
Όταν η ερευνητική ομάδα μπλόκαρε τον μεταφορέα της βιταμίνης Α σε ποντίκια με γενετικό χειρισμό, τόσο η αύξηση της βιταμίνης Α όσο και η μετατροπή του λευκού λίπους σε καφέ αμβλύθηκαν: «Κατά συνέπεια, η οξείδωση του λίπους και η παραγωγή θερμότητας διαταράχθηκε έτσι ώστε τα ποντίκια να μην μπορούσαν πλέον να προστατευθούν από το κρύο», ανέφερε ο Kiefer. Αντίθετα, η προσθήκη βιταμίνης Α στα ανθρώπινα λευκά λιπώδη κύτταρα οδήγησε στην έκφραση των χαρακτηριστικών καφετιών λιποκυττάρων με αυξημένη μεταβολική δραστηριότητα και κατανάλωση ενέργειας.