Ζήσης Ψάλλας
Το σωματικό λίπος παίζει ρόλο στη γονιμότητα των γυναικών και των ανδρών. Η ισχυρότερη συνέπεια της παχυσαρκίας στη γυναικεία γονιμότητα είναι η ανωοθυλακιορρηξία (όταν δεν εκλύεται κανένα ωάριο από τις ωοθήκες). Οι γυναίκες με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) άνω των 27 έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες από τις γυναίκες με φυσιολογικό βάρος να μην μπορούν να συλλάβουν επειδή δεν έχουν ωορρηξία.
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS0), που σχετίζεται με την παχυσαρκία, είναι επίσης μια γνωστή αιτία δυσλειτουργίας της ωορρηξίας και επιδεινώνεται από αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη και την υπερινσουλιναιμία. Το υπερβολικό βάρος, ιδιαίτερα το υπερβολικό κοιλιακό λίπος, συνδέεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη (όταν το σώμα πρέπει να παράγει περισσότερη ινσουλίνη για να διατηρήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα φυσιολογικά).
Επίσης, το υπερβολικό βάρος συνδέεται με μειωμένα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται δεσμευτική σφαιρίνη των ορμονών του φύλου (SHBG: sex hormone-binding globulin), η οποία εμπλέκεται στη ρύθμιση των ανδρογόνων και οιστρογόνων.
Πολλές γυναίκες που έχουν υπερβολικό βάρος εξακολουθούν να έχουν ωορρηξία, αλλά φαίνεται ότι η ποιότητα των ωαρίων που παράγουν είναι μειωμένη. Μεταξύ των γυναικών που έχουν ωορρηξία, κάθε μονάδα ΔΜΣ άνω των 29 μειώνει την πιθανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης εντός 12 μηνών κατά περίπου 4%. Αυτό σημαίνει ότι για μια γυναίκα με ΔΜΣ 35, η πιθανότητα εγκυμοσύνης εντός ενός έτους είναι 26% χαμηλότερη και για μια γυναίκα με ΔΜΣ 40 είναι 43% χαμηλότερη σε σύγκριση με τις γυναίκες που έχουν ΔΜΣ μεταξύ 21 και 29.
Το υπερβολικό βάρος επηρεάζει και τη γονιμότητα των ανδρών. Αυτό πιθανότατα οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων που περιλαμβάνουν προβλήματα ορμονών, σεξουαλική δυσλειτουργία και άλλες καταστάσεις υγείας που συνδέονται με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η άπνοια ύπνου (συνδέονται και τα δύο με μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης και προβλήματα στύσης).
Μια αμερικανική μελέτη ανέφερε συσχέτιση μεταξύ αυξημένου ΔΜΣ και υπογονιμότητας στους άνδρες. Κάθε αύξηση κατά 3 μονάδες στον ΔΜΣ συσχετίστηκε με 20% αύξηση του κινδύνου υπογονιμότητας. Υπολογίζεται ότι 10 επιπλέον κιλά μειώνουν τη γονιμότητα των ανδρών κατά 10%. Πιστεύεται ότι αυτό συμβαίνει επειδή η παχυσαρκία αλλάζει τη φυσική και μοριακή δομή των σπερματοζωαρίων.
