Η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση προκαλούν διαβητική και υπερτασιακή αμφιβληστροειδοπάθεια, καταρράκτη, γλαύκωμα, ξηροφθαλμία και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
Η όραση είναι ίσως η πιο σημαντική από τις πέντε αισθήσεις. Χάρη στην όραση ο άνθρωπος αποκτά εμπειρίες και αντιλαμβάνεται καλύτερα τον κόσμο γύρω του. Ολα τα ερεθίσματα περνούν πρώτα από τα μάτια και αυτό είναι που κάνει την απώλεια της όρασης καταστροφική για όσους ανθρώπους βρεθούν σε αυτήν τη θέση. Η απώλεια της όρασης λόγω συνθηκών που δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να αποτραπούν, όπως τα ατυχήματα, αποτελούν τραγικό γεγονός στο οποίο κανένας δεν μπορεί να παρέμβει.
Αντίθετα, η προστασία της όρασης μέσω της σωστής διατροφής πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι κάποιες τροφές και βότανα έχουν θαυματουργές ιδιότητες και μπορούν να προστατεύσουν τα μάτια από τις ασθένειες που τα απειλούν. Μεταξύ των τροφών και των βοτάνων που χαρίζουν καλύτερη όραση είναι ο σολομός, τα κόκκινα σταφύλια, οι πιπεριές, το καλαμπόκι, τα αβγά, το σπανάκι, το σέλινο, το μπρόκολο, οι γλυκοπατάτες, τα αμύγδαλα, το σκόρδο, το δενδρολίβανο, ο ήλιος, το καρότο και η ντομάτα. Παρακάτω ακολουθούν μερικές χρήσιμες συμβουλές για την προστασία της όρασης μέσω της σωστής διατροφής.
Το ιδανικό βάρος
Η πιο σημαντική συμβουλή για να εξασφαλίσει κάποιος την καλή λειτουργία της όρασης είναι η διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους. Οι περισσότερες έρευνες συγκλίνουν στο γεγονός ότι η παχυσαρκία προκαλεί πολλές ασθένειες οι οποίες έχουν ως συνέπεια τα προβλήματα στην όραση. Κάποιες από αυτές, όπως η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση προκαλούν σωρεία ασθενειών της όρασης όπως η διαβητική και η υπερτασιακή αμφιβληστροειδοπάθεια, ο καταρράκτης, το γλαύκωμα, η ξηροφθαλμία και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Οι τροφές που περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες βιταμίνης Α είναι αυτές που βελτιώνουν και προστατεύουν την όραση περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες. Οι κυριότερες πηγές για βιταμίνη Α είναι τα ψάρια, το ιχθυέλαιο, το συκώτι, ο κρόκος του αβγού και το γάλα. Οι τροφές φυτικής προέλευσης με σημαντική περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α είναι το μπρόκολο, το σπανάκι, το σέλινο, το μάνγκο, το βερίκοκο, η γλυκοπατάτα, το μανταρίνι και το καρότο. Η μακροχρόνια έλλειψη ικανοποιητικής ποσότητας βιταμίνης Α από τον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει ξήρανση του ματιού και σε ακραίες περιπτώσεις οδηγεί στην τύφλωση. Από την άλλη, πρέπει να επισημανθεί πάντως ότι η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α, όταν δηλαδή η ποσότητά της είναι δεκαπλάσια της συνιστώμενης, προκαλεί τοξικότητα με κύριο σύμπτωμα τη διπλωπία.
Εξίσου πολύτιμες για την όραση είναι και οι τροφές που περιέχουν λιπαρά οξέα Ω3. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα συγκεκριμένα λιπαρά επηρεάζουν θετικά τη λειτουργία της όρασης γιατί προστατεύουν τον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Οι σημαντικότερες πηγές προέλευσής τους είναι τα ιχθυέλαια και τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, η σαρδέλα, ο κολιός, το σκουμπρί, και ο τόνος. Από τις έρευνες προκύπτει ότι η κατανάλωση των συγκεκριμένων ψαριών μία ή δύο φορές την εβδομάδα μειώνει κατά πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Αντιοξειδωτικές
Απαραίτητες για την προστασία της όρασης είναι και οι τροφές που είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Αυτό αφορά κυρίως τις μεγαλύτερες ηλικίες που απειλούνται περισσότερο από τον καταρράκτη, μια ασθένεια που προκαλείται από οξειδωτικές αντιδράσεις. Οι δύο σημαντικότερες αντιοξειδωτικές ουσίες είναι το β καροτένιο και η βιταμίνη C. Το πρώτο εντοπίζεται σε σημαντικές ποσότητες στο καρότο και στα πορτοκαλί και κίτρινα φρούτα, ενώ η βιταμίνη C βρίσκεται άφθονη στα εσπεριδοειδή. Αλλες αντιοξειδωτικές ουσίες που βοηθούν την όραση είναι το λυκοπένιο στις ντομάτες και η βιταμίνη Ε του ελαιολάδου.
Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Β και φυλλικού οξέος είναι πολύ σημαντική γιατί η ανεπάρκεια τους μπορεί να προκαλέσει οπτική νευροπάθεια. Το φυλλικό οξύ είναι άφθονο στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, σε φρούτα όπως το κόκκινο σταφύλι, στο συκώτι και σχεδόν σε όλες τις ζύμες.
Τέλος, απαραίτητη είναι και η πρόσληψη βιταμίνης D η οποία συμβάλλει στην καλή λειτουργία του μηχανισμού της όρασης και η έλλειψη της μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Κύριες πηγές της είναι το γάλα και τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα, το αβγό και τα ψάρια. Επίσης η βιταμίνη D συντίθεται και στο δέρμα με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας.
Σε αντίθεση με όλα τα προαναφερθέντα, υπάρχουν και τροφές οι οποίες θα πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες γιατί ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα στην όραση. Ετσι, στην πρώτη γραμμή περιλαμβάνονται οι τροφές που είναι πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνεται το κόκκινο κρέας, τα τηγανητά, τα γλυκά και οι έτοιμες τροφές οι οποίες ενδέχεται να προκαλέσουν εναποθέσεις λίπους και στένωση των αρτηριών που αιματώνουν τον αμφιβληστροειδή.
Οφθαλμολογικά προβλήματα της τρίτης ηλικίας
Οι παθήσεις των ματιών, ειδικά όταν βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, εκτός από τα πρακτικά προβλήματα που προκαλούν υποχρεώνουν τον ασθενή να σηκώσει μεγάλο ψυχολογικό βάρος και να επανασχεδιάσει τον τρόπο ζωής του. Η σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από κάποιες ασθένειες που εμφανίζονται κυρίως σε ανθρώπους της τρίτης ηλικίας.
ΓΛΑΥΚΩΜΑ. Ερευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, με δείγμα 1.000 γυναίκες έδειξε ότι οι άνθρωποι που τρώνε μόνο μια μερίδα το μήνα λάχανο ή χόρτα και τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα καρότα έχουν 60% λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από γλαύκωμα. Οι έρευνες των επιστημόνων έδειξαν ότι η βιταμίνη Α και τα αντιοξειδωτικά που περιλαμβάνονται κυρίως στα καρότα έχουν την ιδιότητα να προστατεύουν τα κύτταρα του οπτικού νεύρου.
ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ. Από Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας προέρχεται πρόσφατη έρευνα η οποία δείχνει ότι οι ενήλικες που έχουν στο καθημερινό διαιτολόγιο τους τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C όπως το πορτοκάλι, οι ντομάτες, οι πιπεριές και το μπρόκολο έχουν 45% λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καταρράκτη. Οπως προκύπτει από την έρευνα η βιταμίνη C συμβάλλει στην αποφυγή της εξουδετέρωσης των φακών που προκαλείται από το φως και τη θερμότητα.
ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙΔΑΣ. Είναι μια ασθένεια που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση αλλά οι πιθανότητες να προσβληθεί κάποιος από αυτή μειώνονται κατά περίπου 40% με τη σωστή διατροφή. Τα δημητριακά, το ψωμί ολικής άλεσης και το πλιγούρι θεωρούνται από τους επιστήμονες οι τροφές που παρέχουν πιο μεγάλη προστασία. Οι ειδικοί αποδίδουν αυτά τα θεαματικά αποτελέσματα στην ιδιότητα που έχουν οι σύνθετοι υδατάνθρακες να αποτρέπουν την αυξομείωση του σάκχαρου στο αίμα κάτι που έχει αποδειχτεί ότι βλάπτει τα κύτταρα στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς.
