Σε αδράνεια και αρνητικά συναισθήματα οδηγεί τους εργαζόμενους το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης.
Σε αδράνεια και αρνητικά συναισθήματα οδηγεί τους εργαζόμενους το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης. Το γνωστό και ως «burn out» περιγράφει τη σωματική και πνευματική φθορά στοn χώρο της δουλειάς. Σύμφωνα με τους ειδικούς, παρά τα έντονα σωματικά συμπτώματα η επαγγελματική εξουθένωση είναι μία έντονη ψυχολογική διαδικασία.
Αφορά ανθρώπους, οι οποίοι έχουν αναλώσει τεράστια αποθέματα της διαθέσιμης ενέργειάς τους προκειμένου να ανταποκριθούν στους εντατικούς ρυθμούς της εργασίας και να αντεπεξέλθουν στην επαγγελματική ανασφάλεια. Η διαδικασία αυτή μας οδηγεί σε συναισθηματική εξάντληση.
Μελέτες έχουν δείξει ότι πιο επιρρεπείς είναι εργαζόμενοι που διακρίνονται για την ευαισθησία τους, βάζουν υψηλούς στόχους και επενδύουν στην προσωπική τους πληρότητα μέσω της εργασίας. Πιο κοντά στο σύνδρομο βρίσκονται άνθρωποι με επαγγέλματα που απαιτούν προσωπική επαφή, καθώς και οι νέοι εργαζόμενοι.
Το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης εκδηλώνεται με ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα. Στα ψυχολογικά περιλαμβάνονται η αίσθηση θυμού, η απογοήτευση, η απάθεια, η κυνικότητα και οι αρνητικές σκέψεις.
Οι άνθρωποι που το υφίστανται έχουν την τάση να αποξενώνονται, είναι ευερέθιστοι, χάνουν την αυτοσυγκέντρωση και την αυτοεκτίμησή τους.
Τα σωματικά συμπτώματα είναι έντονες ημικρανίες, δυσκολίες στον ύπνο, συχνά κρυολογήματα, αναπνευστικά προβλήματα, διαταραχές στο πεπτικό και αλλεργίες.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αντιμετώπιση του «burn out» μπορεί να γίνει με σωστό προγραμματισμό στην εργασία, τον σαφή διαχωρισμό της δουλειάς από την προσωπική ζωή, την εξεύρεση και την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.
Το εργασιακό άγχος
Το 50% έως 60% των χαμένων ημερών εργασίας στην Ευρώπη σχετίζεται με το εργασιακό άγχος.
Οι παράγοντες που το «πυροδοτούν» είναι εργασία με πολύ υψηλή ταχύτητα και με αυστηρές προθεσμίες, ρυθμοί εργασίας που υπαγορεύονται από εξωτερική απαίτηση ή ταχύτητα μηχανήματος, απρόβλεπτες διακοπές της εργασίας, αναντιστοιχία μεταξύ δεξιοτήτων και απαιτήσεων της εργασίας, εκφοβισμός και σεξουαλική παρενόχληση.
Το άγχος στην εργασία δημιουργείται όταν οι απαιτήσεις του εργασιακού περιβάλλοντος ξεπερνούν την ικανότητα των εργαζομένων να τις αντιμετωπίσουν. Εάν είναι έντονο και διαρκέσει για κάποιο διάστημα, μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικά και σωματικά προβλήματα.
Αγχος στην εργασία μπορεί να προκληθεί από ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, όπως ο σχεδιασμός, η οργάνωση και η διαχείριση της εργασίας, οι υψηλές απαιτήσεις και ο περιορισμένος έλεγχος στην εργασία, καθώς και θέματα όπως η παρενόχληση και η βία στην εργασία.
Φυσικοί κίνδυνοι, όπως ο θόρυβος και η θερμοκρασία, μπορούν επίσης να προκαλέσουν άγχος στην εργασία.
Αλλες πηγές άγχους μπορεί να είναι η εξέλιξη της σταδιοδρομίας, το καθεστώς απασχόλησης και η αμοιβή, ο ρόλος του ατόμου στην επιχείρηση, οι διαπροσωπικές σχέσεις και η διασύνδεση προσωπικής – επαγγελματικής ζωής.
Εργαζόμενοι που βιώνουν έντονο άγχος στη δουλειά τους, παρουσιάζουν συχνότερα κεφαλαλγίες, ζάλη, αυχεναλγίες, αρτηριακή υπέρταση, στεφανιαία ανεπάρκεια, έλκος στομάχου, διαταραχές ύπνου, υπερχοληστεριναιμία και ψυχικές εκδηλώσεις.
Το 80% των επαγγελματικών ασθενειών παρουσιάζεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Το 80% του συνόλου των επαγγελματικών ασθενειών που οφείλονται σε χημικούς παράγοντες, καταγράφονται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτό επισημαίνουν οι ειδικοί του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, τονίζοντας ότι η συχνότητα εκδήλωσης ατυχημάτων που σχετίζονται με επικίνδυνες ουσίες στην εργασία είναι γενικά υψηλότερη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε σύγκριση με τις μεγάλες.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι μεγάλος αριθμός εργαζομένων σε αυτές εκτίθεται σε χημικές ουσίες, οι οποίες λόγω ανεπαρκούς προστασίας και εφαρμογής μη ασφαλών εργασιακών πρακτικών μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και την υγεία τους.
Οι εργαζόμενοι είναι πιθανό να εκτίθενται σε χημικές ουσίες σε διάφορους κλάδους, μεταξύ των οποίων οι κατασκευές, τα πλυντήρια, η υγειονομική περίθαλψη, οι προσωπικές υπηρεσίες (κομμωτήρια), η μεταλλευτική βιομηχανία, η κλωστοϋφαντουργία, η κατασκευή επίπλων, η βιομηχανία τροφίμων, οι μεταφορές και η διάθεση αποβλήτων.
Ηλιακή και… τεχνητή ακτινοβολία
Οι επιστήμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποιούν ότι εκατομμύρια άνθρωποι προσβάλλονται κάθε χρόνο παγκοσμίως από σοβαρές μορφές καρκίνου του δέρματος, εξαιτίας της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία.
Εκτός από την ηλιακή ακτινοβολία, κινδυνεύουν και οι εργαζόμενοι που εκτίθενται σε ακτινοβολία που παράγεται από τεχνητές πηγές. Ο κίνδυνος δε από αυτές μπορεί να είναι πολύ υψηλότερος σε σχέση με τη φυσική υπεριώδη ακτινοβολία.
Ρύποι επιβλαβείς εντός και εκτός από το σύνδρομο άρρωστου κτιρίου
Το σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου έχει αναγνωριστεί ως ασθένεια από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 αλλά οι ρίζες του πάνε λίγες δεκαετίες πιο πίσω όταν η ανεξέλεγκτη δόμηση στις μεγάλες πόλεις είχε ως αποτέλεσμα τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Οι ρυπογόνοι παράγοντες δεν περιορίστηκαν στο εξωτερικό περιβάλλον αλλά πέρασαν και μέσα στα κτίρια.
Σε συνδυασμό με τα ακατάλληλα υλικά που χρησιμοποιούνταν συχνά για την κατασκευή των κτιρίων, το εσωτερικό περιβάλλον επιβαρύνεται σημαντικά και μαζί με αυτό και η υγεία όσων εργάζονται σε αυτό. Eρευνες της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας έδειξαν ότι περίπου το ένα τρίτο των κτιρίων είναι «άρρωστα» ενώ προβλήματα υγείας εξαιτίας αυτού αντιμετωπίζει το 20% των εργαζομένων.
Αντίστοιχη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών με δείγμα 2.000 κτίρια στην Αθήνα έδειξε ότι στο 70% από αυτά εντοπίζεται τουλάχιστον ένας ρύπος με τιμή πάνω από το επιτρεπτό όριο.
Οι ασθένειες και τα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσουν οι εργαζόμενοι στα άρρωστα κτίρια είναι πολλά και ποικίλα. Ο βήχας, η δύσπνοια, ο πονοκέφαλος ή το βράχνιασμα, η ρινόρροια, το φτέρνισμα, ο ερεθισμός και τα εξανθήματα του δέρματος, οι πεπτικές διαταραχές, η υπνηλία και η πνευματική κόπωση είναι μερικά από αυτά.
Οι χημικοί ρύποι που προκαλούν το σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου είναι πολλοί και επιβλαβείς. Eνας από αυτούς είναι η φορμαλδεΰδη. Συγκεντρώνεται σε δάπεδα, ψευδοροφές, μοκέτες και ταπετσαρίες από συνθετικά υλικά καθώς και σε έπιπλα που περιέχουν επικίνδυνες κόλλες.
Ο αμίαντος εντοπίζεται σε διάφορα μονωτικά υλικά και σωλήνες ύδρευσης και αποχέτευσης. Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι το διοξείδιο και το μονοξείδιο του άνθρακα, τα οξείδια του αζώτου, οι πτητικές οργανικές ουσίες, τα αιωρούμενα στερεά σωματίδια και οι τεχνητές ορυκτές ίνες όπως ο υαλοβάμβακας και ο πετροβάμβακας ενοχοποιούνται για το σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου.
Το σύνδρομο μπορεί να προκληθεί επίσης από βιολογικούς ρύπους που εκλύονται από κλιματιστικά, από τη σκόνη, τον καπνό του τσιγάρου. Επιβαρυντικός παράγοντας, τέλος, είναι και η ακτινοβολία που προέρχεται είτε από τεχνητές είτε από φυσικές πηγές.
