Η νηστεία, εκτός από έκφραση θρησκευτικής πίστης, αποτελεί για πολλούς και μιας πρώτης τάξης ευκαιρία από τις επιβλαβείς διατροφικές συνήθειες των υπόλοιπων ημερών του χρόνου.
Η νηστεία, εκτός από έκφραση θρησκευτικής πίστης, αποτελεί για πολλούς και μιας πρώτης τάξης ευκαιρία από τις επιβλαβείς διατροφικές συνήθειες των υπόλοιπων ημερών του χρόνου. Για 40 μέρες, το κρέας και άλλες τροφές που περιέχουν πολλά λιπαρά αφήνονται στην άκρη και αντικαθιστώνται από φαγητά τα οποία θεωρούνται υγιεινά και θρεπτικά για τον οργανισμό. Για όσους δε νηστέψουν για θρησκευτικούς λόγους, η «αποτοξίνωση» του οργανισμού τις μέρες της νηστείας προσφέρει εκτός των άλλων ευεξία και ψυχολογική ανάταση.
Το θετικό στοιχείο της νηστείας είναι ότι βοηθά να μπουν σωστές και στέρεες βάσεις για μια πιο σωστή διατροφή παρά το γεγονός ότι αποκλείει τροφές οι οποίες θεωρούνται σημαντικές για την καλή υγεία του οργανισμού.
Οι περισσότεροι διατροφολόγοι συμφωνούν στο ότι τα φρούτα και τα λαχανικά που αποτελούν τις βασικές επιλογές κατά τη διάρκεια της νηστείας αποτελούν σημαντικότατο μέρος της μεσογειακής διατροφής, η οποία είναι αποδεδειγμένα πολλαπλά ωφέλιμη για τον οργανισμό.
Τις ημέρες της νηστείας αυξάνεται η πρόσληψη ενέργειας που προέρχεται από τους υδατάνθρακες και μειώνεται αντίστοιχα η ποσότητα που προέρχεται από το λίπος και τις πρωτεΐνες.
Για την αναπλήρωση των πρωτεϊνών οι επιστήμονες προτείνουν την κατανάλωση θαλασσινών ή κάποιο συνδυασμό φυτικών πρωτεϊνών που έχουν τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν τις αντίστοιχες ζωικές. Κλασικό παράδειγμα είναι το ρύζι με όσπρια ή το ρύζι με ξηρούς καρπούς.
Η πρόσληψη φυτικών ινών
Η μείωση των ποσοτήτων λίπους, ωστόσο, δεν προβληματίζει τους διατροφολόγους που ξεκαθαρίζουν ότι μπορεί να είναι και ευεργετική. Οταν ελαττώνεται η πρόσληψη κορεσμένου λίπους που προέρχεται από το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ελαττώνεται και η οξείδωση του οργανισμού.
Σημαντική είναι και η πρόσληψη των λιπαρών Ω3 κατά τη διάρκεια της νηστείας. Αυτά υπάρχουν στα περισσότερα νηστίσιμα θαλασσινά και τους ξηρούς καρπούς και μπορούν να αντικαταστήσουν τα ψάρια κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής. Οι επιστήμονες είναι πλέον βέβαιοι ότι τα θαλασσινά δεν ενοχοποιούνται για αύξηση της χοληστερόλης και μπορούν να καταναλώνονται χωρίς κανένα πρόβλημα.
Για τους διατροφολόγους το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της νηστείας είναι η αυξημένη κατανάλωση τροφών, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, που περιέχουν σημαντικές ποσότητες υδατανθράκων.
Οι φυτικές ίνες που περιλαμβάνονται σε αυτές τις τροφές βοηθούν στη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, ρυθμίζουν τα προβλήματα δυσκοιλιότητας, προλαμβάνουν το σάκχαρο του αίματος ενώ, σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, μειώνουν και τις πιθανότητες εμφάνισης κάποιων μορφών καρκίνου.
Στην αυξημένη πρόσληψη υδατανθράκων εντοπίζεται ωστόσο η μεγάλη παγίδα στην οποία μπορούν να πέσουν όσοι νηστεύουν κατά τη διάρκεια των εβδομάδων πριν από το Πάσχα.
Η κατανάλωσή τους προκαλεί μεγαλύτερες εκκρίσεις ινσουλίνης με αποτέλεσμα να μεγαλώνει το αίσθημα της όρεξης. Σε συνδυασμό με την έλλειψη πρωτεΐνης, που προκαλεί αισθήματα πλήρωσης, το αίσθημα της πείνας γίνεται μεγαλύτερο.
Ετσι, όποιος νηστεύει τρώει συχνά μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που είναι απαραίτητες, με αποτέλεσμα στο τέλος αυτής της περιόδου να έχει πάρει παραπανίσια κιλά.
Πώς αναπληρώνονται σίδηρος και ασβέστιο
Το διαιτολόγιο της νηστείας καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού για βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως είναι το μαγνήσιο, το κάλιο και οι βιταμίνες Α, C και Ε. Αντίθετα, δεν είναι εύκολο να καλυφθούν οι ανάγκες του οργανισμού σε σίδηρο και ασβέστιο επειδή δεν υπάρχουν στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Οι διατροφολόγοι προτείνουν ως εναλλακτικές λύσεις για το σίδηρο τα αμύγδαλα, τα όσπρια, το σπανάκι και τα θαλασσινά, ενώ για την πρόσληψη μεγαλύτερων ποσοτήτων ασβεστίου προτείνουν τους ξηρούς καρπούς, το μπρόκολο, το κουνουπίδι και το γάλα από σόγια.
Τέλος, η βιταμίνη Β12, η οποία είναι σημαντική για τον οργανισμό αλλά βρίσκεται κυρίως στο, απαγορευμένο τις μέρες της νηστείας, κόκκινο κρέας, μπορεί να αναπληρωθεί εν μέρει από τροφές προερχόμενες από τη σόγια, το τόφου, τα θαλασσινά και το ρύζι. Παρ’ όλα τα σημαντικά διατροφικά οφέλη της νηστείας, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι κάποιες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, μεταξύ των οποίων αυτοί που πάσχουν από σιδηροπενική αναιμία, οι εγκυμονούσες και οι γυναίκες που βρίσκονται στην περίοδο της γαλουχίας, θα πρέπει να αποφεύγουν τις μεγάλες περιόδους νηστείας γιατί επιβαρύνουν τον οργανισμό τους.
Κατά τη διάρκεια της νηστείας σημαντική είναι η πρόσληψη των λιπαρών Ω3. Αυτά, εκτός από τα λιπαρά ψάρια βρίσκονται στους ξηρούς καρπούς και στα θαλασσινά. Οι επιστήμονες μάλιστα είναι πλέον βέβαιοι ότι, δεν ενοχοποιούνται για αύξηση της χοληστερόλης.
