«Όταν ένα άτομο αποταθεί στον ορθοπαιδικό, λόγω πόνων στα οστά, και οι εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται είναι αρνητικές και δεν δείχνουν κάτι παθολογικό, τότε το πιο πιθανό είναι ο πόνος να οφείλεται σε ψυχοσωματικά αίτια, μεταξύ των οποίων και η κατάθλιψη.
Το ποσοστό των πόνων στα οστά και τη σπονδυλική στήλη που οφείλονται σε ψυχοσωματικά αίτια κυμαίνεται από 17% έως 40% και σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής θα πρέπει να αποταθεί σε γιατρό άλλης ειδικότητας» επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο χειρουργός ορθοπαιδικός, Γιάννης Λαφαζάνος.
Τα τελευταία 20 χρόνια έχει εξελιχθεί σε επιδημία μία χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών, η οστεοπόρωση, η οποία μειώνει σταδιακά την πυκνότητα και την ποιότητα των οστών και με το πέρασμα των χρόνων να καθιστά λεπτά και εύθραυστα.
Στην Ελλάδα μετά την ηλικία των 60 ετών ποσοστό 19% των γυναικών και 11% των ανδρών θα παρουσιάσουν οστεοπόρωση, ενώ στην ηλικία των 80 μία στις τρεις γυναίκες και ένας στους οκτώ άντρες θα υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα ισχίου.
Αν και για πολλά χρόνια η οστεοπόρωση εθεωρείτο σχεδόν αποκλειστικά γυναικεία νόσος στις μέρες μας έχει πλέον επιβεβαιωθεί ότι πλήττει και τους άντρες, μόνο που αυτό συμβαίνει σε μεγαλύτερη ηλικία. Αυτό οφείλεται στο ότι στους άντρες η κορυφαία οστική μάζα επιτυγχάνεται σε μεγαλύτερη ηλικία από ότι στις γυναίκες.
«Η οστεοπόρωση, όπως και η υπέρταση, εξελίσσεται προοδευτικά, για μακρό χρονικό διάστημα χωρίς κλινικές εκδηλώσεις. Αν την υπέρταση τη θεωρούμε “ύπουλο δολοφόνο”, γιατί πραγματικά σκοτώνει, την οστεοπόρωση την ονομάζουμε “ύπουλο κλέφτη” γιατί “κλέβει” την ποιότητα της ζωής μας.
Παρότι είναι ύπουλη, μπορεί να εμφανίζει κάποια σημάδια και να μας προειδοποιήσει, όπως διάχυτους πόνους, προοδευτική κύφωση και έντονους πόνους στη σπονδυλική στήλη, που μπορεί να οφείλονται σε μικροκατάγματα της οσφυικής και θωρακικής μοίρας. Η διάγνωσή της γίνεται με τη μέτρηση οστικής πυκνότητας και είναι λάθος να νομίζει κανείς ότι αν το ασβέστιο του αίματος είναι φυσιολογικό δεν έχει οστεοπόρωση. Το ασβέστιο δεν αποτελεί διαγνωστικό δείκτη για την οστεοπόρωση» εξηγεί ο κ. Λαφαζάνος.
Η οστεοπόρωση είναι πολυπαραγοντική νόσος, αλλά οι δύο κυριότεροι παράγοντες είναι: η ελαττωμένη κορυφαία οστική μάζα (που επιτυγχάνεται μέχρι την ηλικία των 35 ετών) και ο αυξημένος ρυθμός της οστικής απώλειας. Παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση οστεροπόρωσης είναι: η κατανάλωση αυξημένης ποσότητας κρέατος, (γιατί αυξάνει την αποβολή ασβεστίου με τα ούρα),το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ (γιατί ελαττώνει την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο), οι καφέδες ,το τσάι και το αλάτι (γιατί συμβάλουν στην αποβολή ασβεστίου με τα ούρα), η έλλειψη βιταμίνης D και η κληρονομικότητα.
«Η κορυφαία οστική μάζα επηρεάζεται από τη διατροφή, για αυτό θα πρέπει να προσέχουμε τι τρώνε τα παιδιά μας. Επηρεάζεται ακόμη από:τη φυλή, η μαύρη φυλή κάνει κορυφαία οστική μάζα κατά 10% περισσότερο από τη λευκή, τη μυική άσκηση και τη φυσιολογική λειτουργία των οργάνων του σώματος. Μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό παχυσαρκίας αγοριών ηλικίας 15 ετών, στη Δυτική Ευρώπη. Με την ανυπαρξία άθλησης στα σχολεία και με υπέρβαρα παιδιά, δημιουργείται ελαττωμένη κορυφαία οστική μάζα και έτσι καλωσορίζουμε την οστεοπόρωση στη ζωή μας κάπου στη μέση ηλικία» αναφέρει ο κ. Λαφαζάνος.
Στο ερώτημα αν υπάρχει οριστική θεραπεία για την οστεοπόρωση, ο κ Λαφαζάνος δίνει την εξής απάντηση: «Η οστεοπόρωση δεν θεραπεύεται 100%. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η θεραπεία της εγκατεστημένης οστεοπόρωσης περιλαμβάνει φάρμακα μαζί με μυική άσκηση και τήρηση κανόνων ζωής. Η θεραπεία πρέπει να περιέχει τρία φάρμακα, ένα βασικό συν ασβέστιο συν βιταμίνη D. Τα βασικά φάρμακα της οστεοπόρωσης χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, σε αυτά που σχηματίζουν οστό και σε αυτά που εμποδίζουν την καταστροφή του οστού».
Για την πρόληψη της οστεοπόρωσης ο κ Λαφαζάνος συνιστά άσκηση και μεσογειακή διατροφή.
« Ένας περίπατος μισής ώρας τρεις φορές την εβδομάδα είναι αρκετός για τους ηλικιωμένους. Ανακαλύψτε την μεσογειακή δίαιτα των γονιών που έχει χαθεί από την καθημερινότητά μας. Έτσι μπορείτε να εμποδίσετε να σας καταστρέψει την ζωή η οστεοπόρωση . Ποτέ δεν είναι πολύ αργά, έχετε τη δυνατότητα να περνάτε καλά και με την οστεοπόρωση» καταλήγει ο κ. Λαφαζάνος.
