Στην 25η θέση βρίσκεται η Ελλάδα στον φετινό ευρωπαϊκό πίνακα κατάταξης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, σύμφωνα με μελέτη του Οργανισμού Health Powerhouse (HCP), η οποία περιλαμβάνει 35 χώρες και παρουσιάστηκε σήμερα στις Βρυξέλλες.
Συγκεκριμένα, το 2013 η Ελλάδα συγκέντρωσε 568 βαθμούς από το μέγιστο σύνολο των 1.000 βαθμών, ενώ το 2012 βρισκόταν στην 22η θέση, με 617 βαθμούς. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, η Ολλανδία παραμένει στην κορυφή του πίνακα κατάταξης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, με 870 βαθμούς από το μέγιστο σύνολο των 1.000 βαθμών. Μετά από την Ολλανδία, ακολουθούν η Ελβετία (851), η Ισλανδία (818), η Δανία (815), η Νορβηγία (813), το Βέλγιο (797), η Γερμανία (796), το Λουξεμβούργο (794), η Γαλλία (777), η Φινλανδία (773), η Σουηδία (756), η Αυστρία (750) και το Ηνωμένο Βασίλειο (718). Στη χαμηλότερη κλίμακα της κατάταξης βρίσκεται η Σερβία (451) και ακολουθούν η Ρουμανία (478), η Λετονία (516), η Πολωνία (521), η Βουλγαρία (528), η Αλβανία (542), η Ουγγαρία (546), η ΠΓΔΜ (546), η Μάλτα (559), η Ελλάδα (568) και η Κύπρος (582).
Ειδικότερα για την Ελλάδα, τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας καταγράφουν δραματική πτώση (-28%) στις κατά κεφαλήν δαπάνες για την υγεία, από το 2009 έως το 2011. Από 3.276 δολάρια το 2009, οι κατά κεφαλήν δαπάνες για την υγεία μειώθηκαν σε 3.069 δολάρια το 2010 και σε 2.359 δολάρια το 2011. Όπως επισημαίνεται στη μελέτη της HCP, πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση δαπανών υγείας στην Ευρώπη, καθώς, το διάστημα 2009-2011 καμία άλλη χώρα δεν μείωσε τις δαπάνες υγείας πάνω από 10%.
Σε σύγκριση με χώρες που βρίσκονται κοντά στην Ελλάδα στον πίνακα κατάταξης συστημάτων υγείας, οι κατά κεφαλήν δαπάνες για την υγεία ανέρχονταν σε 2.443 δολάρια στη Μάλτα, σε 2.359 δολάρια στην Ελλάδα, σε 2.221 δολάρια στην Κύπρο, 2.088 δολάρια στη Σλοβακία, 1.669 δολάρια στην Ουγγαρία, 1.337 δολάρια στη Λιθουανία και 546 δολάρια στην ΠΓΔΜ. Επίσης, ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι κατά κεφαλήν δαπάνες για την υγεία στο Βέλγιο ανέρχονταν σε 4.119 δολάρια, στη Σουηδία σε 3.870 δολάρια, στην Ιταλία σε 3.130 δολάρια και στην Πορτογαλία σε 2.624 δολάρια.
Εξάλλου, η μελέτη επισημαίνει τις υψηλές ετήσιες δαπάνες για φάρμακα στην Ελλάδα, σημειώνοντας, συγκεκριμένα, ότι ανήλθαν το 2010 σε οκτώ δισ. ευρώ, ενώ σε μία πληθυσμιακά συγκρίσιμη χώρα όπως η Σουηδία, οι δαπάνες για τα φάρμακα ανήλθαν την ίδια χρονιά σε τέσσερα δισ. ευρώ. Ωστόσο, η έκθεση σημειώνει ότι η «παραδοσιακά γενναιόδωρη» συνταγογράφηση φαρμάκων στην Ελλάδα περιορίστηκε, επηρεάζοντας την πρόσβαση σε καινούργια σκευάσματα. Επίσης, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες πληγείσες από την κρίση χώρες, δεν υπήρξε μείωση στην κατάχρηση αντιβιοτικών, συμπεριφορά που συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση των ανθεκτικών λοιμώξεων.
Κατά περίεργο τρόπο, σημειώνει η μελέτη του HCP, το 2012, η Ελλάδα είχε ακόμη περισσότερους γιατρούς (6 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους) και φαρμακοποιούς από ό,τι οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, ότι η Ελλάδα και η Κύπρος εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά σε καισαρικές στον κόσμο.
Ο πρόεδρος του HCP και επικεφαλής της έρευνας, Αρν Μπγιόνμπεργκ, σε ανακοίνωσή του, αναφέρει ότι οι Έλληνες ασθενείς φαίνεται να είναι θύματα των σκληρών μέτρων λιτότητας, καθώς οι επιδόσεις του συστήματος υγείας έχουν σημειώσει σημαντική πτώση από το προηγούμενο έτος. Αυτό το συμπέρασμα βασίζεται στον συνδυασμό τεκμηριωμένων δεδομένων και απαντήσεων που έδωσαν οι ασθενείς στο πλαίσιο δημοσκοπήσεων, αν και ο ίδιος θεωρεί ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιπτώσεις της κρίσης μεγαλοποιούνται.
«Στην Ελλάδα πολλές πτυχές του κλάδου υγειονομικής περίθαλψης επηρεάστηκαν αρνητικά» σημειώνει χαρακτηριστικά η έκθεση του HCP αναφέροντας ως παραδείγματα την ενημέρωση των ασθενών και τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση πολιτικών, τους χρόνους αναμονής, τα θεραπευτικά αποτελέσματα, καθώς και το εύρος και τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών. Όπως τονίζει ο κ. Μπγιόνμπρεγκ, λαμβάνοντας υπόψη τις δημόσιες περικοπές, θα μπορούσαμε να περιμένουμε ακόμη σημαντικότερη υποχώρηση της υγειονομικής περίθαλψης.
Σε γενικές γραμμές η μελέτη του HCP παρατηρεί ότι τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης που χρηματοδοτούνται από την κοινωνική ασφάλιση («συστήματα Bismarck») φαίνεται να καταλαμβάνουν στον πίνακα EHCI όλο και πιο συχνά υψηλότερες θέσεις από τα συστήματα που χρηματοδοτούνται μέσω της φορολογίας («συστήματα Beveridge»). Υπάρχουν επιτυχημένα συστήματα υγείας χρηματοδοτούμενα μέσω των φόρων, αλλά κυρίως σε μικρές, εύπορες χώρες, όπως η Δανία, η Ισλανδία και η Νορβηγία. Είναι σαφές ότι οι περισσότερες χώρες από αυτές με τις κορυφαίες επιδόσεις, όπως η Ολλανδία, η Ελβετία, το Βέλγιο, η Γερμανία και η Γαλλία, έχουν συστήματα υγείας βασισμένα στην κοινωνική ασφάλιση.
