Ο γυναικολόγος σήμερα έρχεται αντιμέτωπος με ένα βουνό από ανησυχίες που έχουν τα σύγχρονα ζευγάρια- κυρίως όμως οικονομικές- που τους αποτρέπουν από το να μεγαλώσουν την οικογένειά τους. Με αυτό τον τρόπο όμως υπονομεύουν τις δυνατότητες τεκνοποίησης αφήνοντας πολύτιμο χρόνο να χάνεται.
Εκτός από αυτό- που θεωρείτε κυρίαρχη αιτία υπογονιμότητας λόγω ηλικίας- υπάρχουν και δεκάδες άλλοι απρόβλεπτοι παράγοντες που μπορούν να ματαιώσουν την ανάγκη ενός ζευγαριού να αποκτήσει εντέλει το δικό του παιδί.
Ένας από τους πολλούς πιθανούς λόγους «ανικανότητας» είναι το ενδεχόμενο ο άνδρας να έχει υποβληθεί σε κάποια αντικαρκινική θεραπεία, να έχει υποστεί κάποια βαριά λοίμωξη ή να πάσχει εκ γενετής από κάποιο νόσημα που του στερεί εντελώς την ικανότητα να γίνει πατέρας. Σε αυτές τι περιπτώσεις η δωρεά σπέρματος σε πολλές περιπτώσεις δίνει τη λύση για μια επιτυχημένη εξωσωματική.
Για πρώτη φορά δημιουργήθηκαν σπερματοζωάρια του «σωλήνα»
Σήμερα τα όσα ανακοινώθηκαν στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας “CellStemCell” δημιουργούν έστω και αρχικά μια μικρή επανάσταση στο πεδίο της αναπαραγωγικής βιολογίας και της αναγεννητικής ιατρικής αφού Κινέζοι ερευνητές κατάφεραν να δημιουργήσουν ζωή με σπερματοζωάρια του «σωλήνα».
Συγκεκριμένα, Κινέζοι επιστήμονες ξεκίνησαν με εμβρυικά βλαστικά κύτταρα, τα οποία -με τη βοήθεια ενός «κοκτέιλ» χημικών ουσιών, ορμονών και ιστού όρχεων- μετέτρεψαν μετά από δύο εβδομάδες σε σπερματοζωάρια, ικανά να γονιμοποιήσουν ωάρια θηλυκού ποντικιού. Τα επί 15 μήνες υγιή ποντικάκια αργότερα γέννησαν, με τη σειρά τους, άλλους επίσης υγιείς απογόνους.
Η δημιουργία σπερματοζωαρίων στους όρχεις είναι από τις πιο πολύπλοκες βιολογικές διαδικασίες στο σώμα και στα περισσότερα θηλαστικά απαιτεί πάνω από ένα μήνα.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι Κινέζοι δεν δημιούργησαν τα ώριμα επιμήκη σπερματοζώαρια (με το κεφάλι και την γνώριμη ουρά), αλλά ένα προστάδιό τους, τις στρογγυλές σπερματίδες, που δεν μπορούν να κολυμπήσουν. Όμως είχαν υποστεί την αναγκαία κυτταρική διαίρεση και είχαν τις κατάλληλες γενετικές πληροφορίες,. Φέροντας τις κατάλληλες γενετικές πληροφορίες ήταν δυνατό να εισαχθούν με επιτυχία στα ωάρια μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Θα ακολουθήσουν και άλλα πειράματα πριν την τελική εφαρμογή
Ο επικεφαλής καθηγητή Σιάο-ΓιανκΖάο του Τμήματος Αναπτυξιακής Βιολογίας της Σχολής Ιατρικών Επιστημών του Νοτίου Ιατρικού Πανεπιστημίου στη Γκουανκτζού δήλωσε πως θα πρέπει από εδώ και στο εξής να γίνουν πειράματα σε μεγαλύτερα ζώα ενώ κάτι ανάλογο, πριν γίνει στους ανθρώπους, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν προηγουμένως ηθικά ζητήματα αλλά και άλλα πιθανά προβλήματα.
Ο ίδιος πάντως διαβεβαίωσε πως το πείραμά του ακολούθησε όλα τα διεθνή πρωτόκολλα και ότι η επιτυχία του εγχειρήματος μπορεί να επαναληφθεί σε οποιοδήποτε άλλο εργαστήριο. Όσον αφορά το πρόβλημα που δημιουργεί το γεγονός ότι οι ενήλικοι άνθρωποι δεν έχουν εμβρυικά κύτταρα, ώστε να χρησιμεύσουν ως πρώτη ύλη για τα εργαστηριακά σπερματοζωάρια, οι Κινέζοι επιστήμονες αντιπρότειναν πως μία εναλλακτική λύση θα ήταν, αντί εμβρυικών, η χρήση δερματικών κυττάρων που θα αναπρογραμματισθούν για να γίνουν πολυδύναμα εμβρυϊκού τύπου κύτταρα.
Αυτό που θα πρέπει κανείς να κρατήσει ως δεδομένο είναι ότι εφόσον το πείραμα των ερευνητών επιβεβαιωθεί και σε μεγαλύτερα πειραματόζωα τότε πραγματικά θα ανοίξει ο δρόμος για νέες θεραπείες για την υπογονιμότητα που προκαλούν οι χημειοθεραπείες, οι λοιμώξεις και τα εκ γενετής προβλήματα.
«Ως ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση, που ακούω χρόνια τις ανησυχίες και ζω την αγωνία των υπογόνιμων ζευγαριών ή μεμονωμένων ανδρών και γυναικών, θεωρώ πως η έρευνα προς αυτή την κατεύθυνση θα δώσει λύσεις μακροχρόνια που θα ανακουφίσουν μεγάλο μέρος αυτών των ανθρώπων. Η επιστήμη της γενετικής άλλωστε έχει κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια».
Κωνσταντίνος Πάντος, MD, PhD, Γυναικολόγος Αναπαραγωγής – Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Διευθυντής του Κέντρου Ανθρώπινης Αναπαραγωγής, Κλινική «Γένεσις Αθηνών», www.genesisathens.gr
