Ο σαρκασμός περιγράφεται πολλές φορές ως η χαμηλότερη μορφή χιούμορ, ωστόσο φαίνεται ότι χρειάζεται να έχει κανείς την ακριβή ποσότητα «πνεύματος» για να είναι σε θέση να τον αναγνωρίσει.
Μια ομάδα νευροεπιστημόνων από τη σχολή ιατρικής John Hopkins στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, εντόπισαν την περιοχή του εγκεφάλου που αποτελεί «κλειδί» σε ό,τι έχει να κάνει με την ικανότητα κάποιου να «πιάνει» το σαρκαστικό πνεύμα κάποιου άλλου.
Οι ερευνητές βρήκαν, ότι οι άνθρωποι που είχαν βλάβες στο δεξιό οβελιαίο στρώμα –μια δέσμη λευκής ουσίας που βρίσκεται μεταξύ του εγκεφαλικού φλοιού και των υποφλοιωδών δομών του εγκεφάλου- δεν είναι σε θέση να «ανιχνεύσουν» το σαρκασμό.
Όσοι έχουν υποστεί εγκεφαλικό συχνά εμφανίζουν βλάβες σε αυτήν την περιοχή του εγκεφάλου και δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν το σαρκαστικό πνεύμα των μελών του κοντινού τους περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το επίπεδο της βλάβης σε αυτήν την περιοχή του εγκεφάλου φαίνεται ότι επηρεάζει άμεσα την ικανότητα του ατόμου να ανιχνεύσει το σαρκασμό.
«Η αποτυχία αναγνώρισης του σαρκασμού μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην επικοινωνία» σχολίασε η καθηγήτρια νευρολογίας Argye Hillis, η οποία ηγήθηκε της μελέτης. «Λίγες έρευνες κατά το παρελθόν είχαν συνδέσει τις βλάβες στον εγκέφαλο με την αποτυχία διαταραχές αναγνώρισης του σαρκασμού. Το ποσοστό της βλάβης στο οβελιαίο στρώμα είχε τη μεγαλύτερη επίδραση και ήταν ο μοναδικός ανεξάρτητος, προγνωστικός παράγοντας της αναγνώρισης του σαρκασμού».
Ακόμη και τα υγιή άτομα μπορεί να δυσκολεύονται να αντιληφθούν το σαρκασμό, ενώ σε ορισμένες κουλτούρες είναι πιο συχνός απ’ ό,τι σε άλλες.
Ο σαρκασμός θεωρείται ως μια περίπλοκη μορφή επικοινωνίας, καθώς απαιτεί από τον ακροατή να κατανοήσει το κυριολεκτικό νόημα αυτού που λέει κάποιος. Πρέπει επίσης να είναι σε θέση να ανιχνεύσουν τις αλλαγές στον τόνο της φωνής, στον τονισμό συγκεκριμένων λέξεων, τις αλλαγές στις παύσεις και την επιμήκυνση των συλλαβών, που αποτελούν στοιχεία διαφοροποίησης από την ειλικρινή ομιλία.
Όπως αναφέρει το LiveScience, η καθηγήτρια Hillis ανέφερε ότι στο γενικό πληθυσμό, η πλειοψηφία των ανθρώπων είναι σε θέση να αναγνωρίζει το 90% των σαρκαστικών σχολίων και επεσήμανε, ότι τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ασθενείς που έχουν υποστεί βλάβη στον εγκέφαλο να επανακτήσουν την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν τα σαρκαστικά σχόλια και κατά συνέπεια να υπάρχει πιο αποτελεσματική επικοινωνία με το περιβάλλον τους.
Τα συμπεράσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Neurocase.
