Γράφει ο Μιχαήλ Χριστοδουλίδης, Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ.
Ο καταρράκτης εμφανίζεται όταν ο φυσικός φακός του οφθαλμού έχει θόλωση, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας της όρασης. Στη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, ο καταρράκτης αφαιρείται και αντικαθίσταται με ένα διαυγή τεχνητό φακό, αποκαθιστώντας την όραση. Παρότι η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι συχνή και διαδεδομένη, η επιτυχία εξαρτάται και από την ποιότητα του ενδοφθάλμιου φακού που εισάγεται.
Τα τελευταία 20 χρόνια υπήρξαν σημαντικές πρόοδοι στην τεχνολογία των ενδοφθάλμιων φακών. Οι καλύτεροι φακοί έχουν οδηγήσει σε βελτιώσεις στην ποιότητα της όρασης και την οπτική ακρίβεια – κατά συνέπεια οι ασθενείς βλέπουν καλύτερα και χρειάζονται γυαλιά σπανιότερα μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Η τελευταία πρόοδος, και ήταν μια σημαντική πρόοδος, είναι η τεχνολογία των ενδοφακών αυξημένου βάθους εστίασης (EDOF).
Φακοί EDOF: Ενδοφακοί αυξημένου βάθους εστίασης
Οι φακοί EDOF είναι νέας γενιάς και αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πρόοδο στηντεχνολογία ενδοφθάλμιου φακού. Οι φακοί EDOF είναι παρόμοιοι με τους πολυεστιακούς φακούς, καθώς επιτρέπουν την όραση σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων προβολής. Πιο συγκεκριμένα, επιτρέπουν: μακρινή όραση (όπως οδήγηση, τένις, γκολφ, παρακολούθηση τηλεόρασης), ενδιάμεση όραση (ανάγνωση αντικειμένων σε ράφι σούπερ μάρκετ, χρήση υπολογιστών) και κοντινή όραση για 40 – 50cm (ανάγνωση, ράψιμο) σε συνθήκες καλού φωτισμού.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, ενώ οι πολυεστιακοί φακοί δημιουργούν πολλαπλά σημεία εστίασης, στα οποία μπορεί να είναι δύσκολο για τον εγκέφαλο να προσαρμοστεί, ένας φακός EDOF δημιουργεί ένα μόνο επίμηκες εστιακό σημείο για να επιτύχει το ευρύ αυτό φάσμα εστιακών αποστάσεων.
Με την τοποθέτηση φακού EDOF, τα προβλήματα των αντανακλάσεων και των φωτοστέφανων είναι σχεδόν ασήμαντα για τον ασθενή. Είναι πολύ πιο ασυνήθιστο να χρειαστεί να αφαιρέσετε έναν ενδοφθάλμιο φακό EDOF από έναν παραδοσιακό πολυεστιακό φακό μετά από εγχείρηση καταρράκτη. Ωστόσο, υπάρχουν μερικά μειονεκτήματα στους φακούς EDOF.
Δεν είναι όλοι οι οφθαλμοί κατάλληλοι για έναν ενδοφακό EDOF. Η καταλληλόλητα για την τοποθέτηση EDOF ενδοφακού, βασίζεται στην κατάσταση υγείας του οφθαλμού και στις προεγχειρητικές μετρήσεις. Τα μάτια με ασυνήθιστη καμπυλότητα επιφάνειας ή μάτια με άλλα προβλήματα, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία ή το γλαύκωμα, συνήθως δεν πληρούν τις προϋποθέσεις καταλληλόλητας για την τοποθέτηση του φακού EDOF. Επίσης, ενώ οι φακοί EDOF είναι ιδανικοί για μακρινή και ενδιάμεση όραση, μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικοί για πολύ κοντινή απόσταση, κυρίως, στο διάβασμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μερικοί ασθενείς με ενδοφακούς EDOF πιθανόν να χρειάζονται γυαλιά στην πολύ κοντινή απόσταση.
Συμπερασματικά, οι φακοί EDOF, είναι νέας τεχνολογίας φακοί και με την τοποθέτησή τους επιτυγχάνεται, συνήθως, η ανεξάρτητη από γυαλιά όραση μετά από την επέμβαση καταρράκτη. Προσφέρουν, δηλαδή, μακρινή, μεσαία και λειτουργική κοντινή όραση, σε συνθήκες καλού φωτισμού χωρίς να αυξάνουν τις οπτικές διαταραχές που ενδεχομένως να προκαλούσαν οι αντίστοιχοι πολυεστιακοί ενδοφακοί.