Μια ελπιδοφόρα κλινική δοκιμή για τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας με στατίνες των ηλικιωμένων ασθενών που πάσχουν από εκφύλιση ωχράς κηλίδας πραγματοποίησαν επιστήμονες από την Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Οι ασθενείς εμφάνισαν βελτίωση μετά από τη χορήγηση υψηλών δόσεων των στατινών, μιας κατηγορίας φαρμάκων που συνταγογραφούνται ευρέως για την μείωση της χοληστερόλης.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Κρήτης, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Eye and Ear της Μασαχουσέτης, με επικεφαλής την καθηγήτρια οφθαλμολογίας Τζόαν Μίλερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο νέο ιατρικό περιοδικό EBioMedicine, πραγματοποίησαν κλινική δοκιμή με 23 ασθενείς που είχαν την ξηρά μορφή της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Στους ασθενείς χορηγήθηκε υψηλή δοσολογία 80 μιλιγκράμ ατορβαστατίνης (γνωστής με την εμπορική ονομασία Lipitor). Από τους 23 ασθενείς, στους δέκα εξαφανίσθηκαν οι εναποθέσεις λιπιδίων στον αμφιβληστροειδή φακό των ματιών τους, ενώ υπήρξε και μέτρια βελτίωση στην ικανότητα όρασής τους.
Στο παρελθόν, άλλες υπό δοκιμή θεραπείες είχαν αποτύχει να εξαφανίσουν τις εναποθέσεις λιπιδίων, με αποτέλεσμα η νόσος να επιδεινώνεται ή να μετατρέπεται στην υγρά μορφή της. Οι ερευνητές, ως επόμενο βήμα, σχεδιάζουν μια μεγαλύτερη κλινική δοκιμή της θεραπείας με στατίνες.
«Οι στατίνες είναι ένα εγκεκριμένο φάρμακο, από το οποίο έχουμε τρομερά μεγάλη εμπειρία. Εκατομμύρια ασθενείς παίρνουν στατίνες για την υψηλή χοληστερόλη τους και για την καρδιοπάθεια. Με βάση τα έως τώρα ευρήματά μας, πιστεύουμε ότι οι στατίνες έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν την εξέλιξη της πάθησης και πιθανώς να αποκαταστήσουν την όραση σε μερικούς ασθενείς με εκφύλιση ωχράς κηλίδας λόγω προχωρημένης ηλικίας», δήλωσε ο βασικός ερευνητής Δημήτριος Βάββας του Τμήματος Οφθαλμολογίας του Χάρβαρντ και του νοσοκομείου Eye and Ear.
Η εν λόγω πάθηση πλήττει πάνω από 150 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και οδηγεί σε θόλωση της όρασης ή ακόμη και σε τύφλωση στο κέντρο του οπτικού πεδίου. Η πάθηση αποτελεί βασική αιτία τύφλωσης στις ανεπτυγμένες χώρες. Η λεγόμενη «ξηρά» μορφή της νόσου είναι πιο συχνή (85% των περιστατικών) και δεν υπάρχουν γι’ αυτήν αποτελεσματικές θεραπείες μέχρι στιγμής, ενώ για την «υγρή» μορφή (15%) υπάρχουν πιο δραστικές θεραπείες.
Οι γιατροί, εδώ και χρόνια, υποπτεύονται ότι υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και στην αθηροσκλήρωση, καθώς οι εναποθέσεις λιπιδίων στον αμφιβληστροειδή των ματιών συχνά μοιάζουν με τις εναποθέσεις λιπιδίων στα τοιχώματα των αρτηριών. Όλες οι περιπτώσεις της εκφύλισης πάντως δεν είναι ίδιες και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς στις στατίνες. Στην έρευνα, από ελληνικής πλευράς, συμμετείχαν επίσης ο Δρ. Ευάγγελος Γραγούδας (Χάρβαρντ/Eye and Ear), καθώς επίσης, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο καθηγητής παθολογίας Εμμανουήλ Γανωτάκης, ο αναπληρωτής καθηγητής οφθαλμολογίας Μιλτιάδης Τσιλιμπάρης και η Ζωή Καψάλα.
