Μια νέα, υπό δοκιμή, φαρμακευτική θεραπεία για την ηπατίτιδα C θεράπευσε μέσα σε 12 εβδομάδες πάνω από το 90% των ασθενών με κίρρωση του ήπατος.
Οι ειδικοί κάνουν λόγο για «σημαντικό ορόσημο» και «σημείο καμπής» για τη θεραπεία της νόσου, χωρίς καν τη χρήση εμβολίου. Το νέο φάρμακο (στην πραγματικότητα ένα «κοκτέιλ» φαρμάκων) αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά έως τις αρχές του 2015.
Ιστορικά, τα ποσοστά θεραπείας της ηπατίτιδας C σε ασθενείς με κίρρωση ήταν μέχρι σήμερα κάτω από 50%, ενώ οι τρέχουσες θεραπείες δεν θεωρούνται ασφαλείς για πολλούς από αυτούς. Η ηπατίτιδα C είναι η βασική αιτία για την κίρρωση του ήπατος, τις μεταμοσχεύσεις ήπατος και τον καρκίνο του ήπατος.
Οι επιστήμονες από διάφορες χώρες, με επικεφαλής τον καθηγητή Φρεντ Πούρνταντ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Τέξας, που έκαναν τη δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», καθώς και ταυτόχρονη ανακοίνωση στο «Διεθνές Συνέδριο Ήπατος» στο Λονδίνο, σύμφωνα με το BBC, δοκίμασαν το νέο «κοκτέιλ» φάρμακων (ΑΒΤ-450/ριτοναβίρη, ομπιτασβίρη, ντασαμπουβίρη και ριμπαβιρίνη), το οποίο λαμβάνεται με χάπια από το στόμα, σε 78 νοσοκομεία της Ισπανίας, Γερμανίας, Αγγλίας, Καναδά και ΗΠΑ το 2013.
Δύο ξεχωριστές κλινικές δοκιμές (της τελική φάσης τριών) έγιναν: μία με 208 ασθενείς που διήρκεσε 12 εβδομάδες και άλλη μία με 172 ασθενείς επί 24 εβδομάδες. Όλοι οι ασθενείς είχαν κίρρωση του ήπατος, γεγονός που έδειχνε ότι η λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας βρισκόταν σε προχωρημένο επίπεδο.
Μετά από 12 εβδομάδες χορήγησης του φαρμάκου, οι 191 από τους 208 ασθενείς (ποσοστό σχεδόν 92%) δεν είχαν πια καθόλου τον ιό της ηπατίτιδας C στο αίμα τους, ποσοστό που αυξήθηκε σε 96% (165 στους 172 ασθενείς), όταν η θεραπεία διήρκεσε διπλάσιο χρόνο (24 εβδομάδες).
Τον ενθουσιασμό του εξέφρασε ο δρ Πούρνταντ: «Είναι φανταστικό. Υπάρχει τελικά ελπίδα για το μέλλον των ασθενών». Όπως είπε, το φάρμακο στοχεύει μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη και εμποδίζει την αναπαραγωγή της, με τελικό αποτέλεσμα ο ιός να εξαφανίζεται.
Η μελέτη εστιάστηκε σε ασθενείς με ηπατίτιδα γενότυπου 1 (υπάρχουν επίσης οι γενότυποι 1 και 3, που είναι πολύ πιο σπάνιος). Οι κύριες παρενέργειες της νέας θεραπείας είναι κόπωση, πονοκέφαλοι και ναυτία.
Η ηπατίτιδα είναι μια νόσος που μεταδίδεται μέσω του αίματος και άλλων σωματικών υγρών ενός μολυσμένου ατόμου και η οποία μεταφέρεται σε άλλο άτομο συχνά από βελόνες (τατουάζ, κοινής χρήσης ναρκωτικών κ.α.). Η υπάρχουσα θεραπεία της ηπατίτιδας C με ιντερφερόνη μπορεί να περιλαμβάνει ενέσεις επί ένα έτος, να έχει διάφορες παρενέργειες (κατάθλιψη, εξάντληση κ.α.), ενώ σε ορισμένους ασθενείς ο ιός επανεμφανίζεται. Επίσης, λόγω της μεγάλης τοξικότητας, η ιντερφερόνη δεν θεωρείται ασφαλής για αρκετούς ασθενείς προχωρημένου σταδίου με κίρρωση του ήπατος.
Ο έλληνας ιολόγος Γκίκας Μαγιορκίνης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης χαρακτήρισε «μείζονα πρόοδο» τη νέα θεραπεία ασθενών με κίρρωση. Από την άλλη, η νέα μελέτη δεν έδειξε κατά πόσο μειώνεται η πιθανότητα καρκίνου μακροπρόθεσμα, καθώς αναστρέφεται η κίρρωση και η ολική καταστροφή του ήπατος. Επίσης, όπως είπε ο Γκίκας Μαγιορκίνης, μένει να αποδειχτεί αν η νέα φαρμακευτική αγωγή εμποδίζει ή όχι την περαιτέρω μετάδοση του ιού μεταξύ των ανθρώπων.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους να βρουν νέα φάρμακα για την χρόνια ηπατίδια C, μία εν δυνάμει θανατηφόρο νόσο που πλήττει περίπου 150 εκατ. ανθρώπους παγκοσμίως. Η πιο πρόσφατη περίπτωση είναι ένα φάρμακο της Gilead Sciences, ενώ ανάλογα κινούνται οι εταιρείες AbbVie, Merck και Bristol-Myers-Squibb, οι οποίες ανακοίνωσαν στο ίδιο συνέδριο του Λονδίνου πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα από δικές τους κλινικές δοκιμές.
Προ μηνών εγκρίθηκε το φάρμακο Sovaldi της Gilead, το οποίο, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, σύμφωνα με τους «Financial Times», μπορεί να εξελιχτεί στο πιο πετυχημένο νέο φάρμακο στην ιστορία της φαρμακοβιομηχανίας, με αναμενόμενες πωλήσεις 5 έως 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στο 2014. Όμως ήδη ασκείται κριτική για την πολύ υψηλή τιμή της νέας θεραπείας (τουλάχιστον 1.000 δολάρια τη μέρα) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ζήτησε να γίνει «συνδυασμένη προσπάθεια», ώστε να πέσει η τιμή (η Gilead πάντως δήλωσε ότι το κόστος είναι λογικό).
Σε κάθε περίπτωση, όπως έγραψαν οι επιστήμονες στο «New England Journal of Medicine», «είναι δυνατό πια να φανταστούμε την παγκόσμια εκρίζωση της νόσου». Αυτό σημαίνει μια ολοένα πιο ανταγωνιστική αγορά φαρμάκων για τη νόσο μέσα στα επόμενα χρόνια.
