Κανένα φάρμακο και καμμιά ουσία, ακόμη και αν είναι φυτικής προέλευσης, δεν μπορεί να θεωρηθεί πως είναι 100% ασφαλής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο, όπως θυρεοειδοπάθειας, διαβήτη, θρομβοφιλίας, σκλήρυνσης κατά πλάκας κ.α., είναι απαραίτητα.
Ανεξάρτητα από το εάν ένα φάρμακο αναφέρεται ως ασφαλές ή όχι, είναι βασική αρχή η έγκυος να επικοινωνεί με τον γιατρό της πριν το χρησιμοποιήσει.
Σύμφωνα με νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, η λήψη αναλγητικών στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να έχει επιπτώσεις στη γονιμότητα του αγέννητου παιδιού αργότερα στη ζωή του, τόσο του κοριτσιού όσο και του αγοριού.
Η μελέτη ενισχύει τις ενδείξεις προηγούμενων ερευνών ότι ορισμένα ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα όπως η παρακεταμόλη, πρέπει να λαμβάνονται με προφύλαξη στη διάρκεια της κύησης, καθώς μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα των απογόνων μέσω επίπτωσης στο DNA του εμβρύου.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, με επικεφαλής τον δρα Ροντ Μίτσελ του Κέντρου Αναπαραγωγικής Υγείας, επεσήμαναν ότι η νέα μελέτη δεν μεταβάλλει τις ισχύουσες συστάσεις, σύμφωνα με τις οποίες, αν η χορήγηση παρακεταμόλης είναι αναγκαία σε εγκύους, πρέπει να γίνεται στη χαμηλότερη δυνατή δόση και για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα. Επίσης ανέφεραν ότι το φάρμακο ιμπουπροφέν πρέπει να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη.
Οι επιστήμονες μελέτησαν τη δράση της παρακεματόλης και του ιμπουπροφέν σε δείγματα ανθρωπίνου ιστού όρχεων και ωοθηκών. Οι ανθρώπινοί ιστοί που εκτέθηκαν σε οποιοδήποτε από τα δύο φάρμακα επί μια εβδομάδα στο εργαστήριο, εμφάνισαν μειωμένους αριθμούς των γεννητικών κυττάρων από τα οποία προκύπτουν τα σπερματοζωάρια και τα ωάρια. Οι ωοθήκες που εκτέθηκαν σε παρακεταμόλη για μία εβδομάδα, είχαν πάνω από 40% λιγότερα κύτταρα από τα οποία αναπτύσσονται στη συνέχεια τα ωάρια. Με το ιμπουπροφέν, ο αριθμός των εν λόγω κυττάρων μειώθηκε σχεδόν στο μισό.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι αυτό είναι σημαντικό, επειδή τα κορίτσια παράγουν όλα τα ωάριά τους στη μήτρα, συνεπώς αν γεννηθούν με μειωμένο αριθμό, αυτό μπορεί να τα οδηγήσει σε πρόωρη εμμηνόπαυση.
Αλλά και στην περίπτωση των αγοριών μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις. Ο ιστός όρχεων που εκτέθηκε στα συγκεκριμένα φάρμακα, εμφάνισε μείωση περίπου 25% στα κύτταρα παραγωγής σπερματοζωαρίων.
Οι επιπτώσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν με πειράματα σε ποντίκια, στα οποία είχε μεταμοσχευθεί ιστός ανθρωπίνων όρχεων.
Μετά από μία εβδομάδα χορήγησης παρακεταμόλης, ο αριθμός των κυττάρων παραγωγής σπερματοζωαρίων στο μόσχευμα είχε μειωθεί σχεδόν κατά το ένα τρίτο, ενώ ακόμη και μετά από μόνο μία μέρα χορήγησης του αναλγητικού τα ίδια κύτταρα είχαν μειωθεί κατά 17%.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι και τα δύο φάρμακα πυροδοτούν μηχανισμούς στα κύτταρα, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα να υπάρχουν αλλαγές στη δομή του DNA. Οι επιγενετικές αυτές μεταβολές μπορούν να κληροδοτηθούν στις επόμενες γενιές.
Τα αναλγητικά φαίνεται να δρουν κυρίως στα μόρια των προσταγλανδινών, που παίζουν ρόλο-κλειδί τόσο στις ωοθήκες όσο και στους όρχεις.
«Θα ενθαρρύναμε τις γυναίκες να σκεφθούν προσεκτικά, προτού πάρουν αναλγητικά κατά την εγκυμοσύνη και, ακολουθώντας τις υπάρχουσες οδηγίες, να παίρνουν τη χαμηλότερη δυνατή δόση και για όσο γίνεται λιγότερο χρόνο» δήλωσε ο Μίτσελ.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό περιβαλλοντικής υγείας “Environmental Health Perspectives”.
