Χαμηλότερα επίπεδα στρες και καλύτερη ψυχική διάθεση προσφέρει η συμμετοχή των ατόμων όλων των ηλικιών σε προγράμματα άσκησης.
Πειράματα έδειξαν ότι τα άτομα που γυμνάζονται ανταποκρίνονται καλύτερα στην αντιμετώπιση στρεσογόνων ερεθισμάτων από αυτά που δεν γυμνάζονται. Παρομοίως, όσο καλύτερη είναι η φυσική τους κατάσταση, τόσο καλύτερα διαχειρίζονται διάφορες στρεσογόνες καταστάσεις.
Τα παραπάνω αναφέρει ο καθηγητής στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γιάννης Θεοδωράκης στο πλαίσιο σχετικής εργασίας.
Σχετική έρευνα σε διοικητικούς υπαλλήλους, έδειξε, σύμφωνα με τον ίδιο, ότι ένα πρόγραμμα άσκησης μπορεί να οδηγήσει σε μια λιγότερο αγχώδη και περισσότερο παραγωγική ζωή. Επίσης, η αυξημένη συχνότητα συμμετοχής σε διάφορες αθλητικές δραστηριότητες σχετιζόταν με χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης και άγχους και υψηλότερα επίπεδα αυτοεκτίμησης.
Οι σχετικές έρευνες καταδεικνύουν, όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Θεοδωράκης, τη σημαντική επίδραση της άσκησης στη μείωση των συμπτωμάτων του άγχους για όλες τις κατηγορίες πληθυσμών, ανδρών και γυναικών, γυμνασμένων και αγύμναστων, υγειών και ασθενών, νέων και ηλικιωμένων. Επίσης, όσο μεγαλύτερη η χρονική διάρκεια των προγραμμάτων άσκησης, τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα.
Είναι σημαντικό να τονιστεί, ότι για άτομα με άγχος και στρες, οι στόχοι της άσκησης καθώς και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη βελτίωσή τους, τις περισσότερες φορές δεν διαφοροποιούνται από τον φυσιολογικό πληθυσμό, εκτός και αν τα άτομα αυτά, έχουν επιπρόσθετα προβλήματα υγείας, επισημαίνει ο κ. Θεοδωράκης. Επομένως, προσθέτει, ένα πρόγραμμα άσκησης για άτομα με άγχος ή στρες, μπορεί να περιλαμβάνει αερόβια άσκηση, ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης, ασκήσεις κινητικότητας και ισορροπίας και τεχνικές χαλάρωσης και αναπνευστικές ασκήσεις.
Όσον αφορά τις συνιστώμενες μορφές άσκησης, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Τμήμα ΤΕΦΑΑ) υποστηρίζει, ότι το περπάτημα, το τρέξιμο, η άσκηση σε γυμναστήρια, αλλά και η άσκηση με αντιστάσεις μπορούν πολύ καλά να εφαρμοσθούν σε άτομα με έντονο στρες ή άγχος. Προτιμώνται δε, δραστηριότητες μη ανταγωνιστικού χαρακτήρα στις οποίες μπορεί να ελέγχει κανείς την ένταση και το ρυθμό.
Η άσκηση για άτομα με έντονο στρες ή άγχος πρέπει ως προτεραιότητα να βασίζεται, σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράκη, σε μια σειρά από αρχές. Συγκεκριμένα, να προκαλεί ευχαρίστηση και να σχετίζεται με θετικές αλλαγές στη διάθεση. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει οι ασκήσεις και οι φυσικές δραστηριότητες, που χρησιμοποιούνται, να περιέχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Να προκαλεί ρυθμική διαφραγματική αναπνοή, να περιλαμβάνει ελάχιστο ανταγωνισμό, να είναι ελεγχόμενη και προβλέψιμη και να περιέχει ρυθμικές επαναλαμβανόμενες κινήσεις.
Καθώς οι πληθυσμοί, οι οποίοι μας ενδιαφέρουν περισσότερο στα θέματα του άγχους και του στρες είναι μέσης ή μεγάλης ηλικίας, γενικότερα πρέπει να θεωρήσουμε και να καταλήξουμε ότι η τακτική συμμετοχή σε προγράμματα άσκησης μέτριας έντασης μπορεί να μειώσει βραχυπρόθεσμα την ψυχολογική πίεση, επισημαίνει ο κ. Θεοδωράκης.
Τα αποτελέσματα αυτά δεν εξαρτώνται, συνήθως, από τις πραγματικές αλλαγές στη φυσική κατάσταση, σημειώνει, διευκρινίζοντας πως μπορεί η φυσική κατάσταση να μην βελτιώνεται, τα άτομα όμως νιώθουν ευχάριστα και χαλαρώνουν μέσα από τη διαδικασία συμμετοχής σε πρόγραμμα άσκησης.
Συμπερασματικά, τόσο η αερόβια όσο και η άσκηση με αντιστάσεις φαίνεται ότι συμβάλλουν αποφασιστικά στη μείωση του στρες και του άγχους.
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράκη, ορισμένες οδηγίες σε προγράμματα άσκησης ελέγχου του στρες και του άγχους είναι οι εξής:
-Η άσκηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στην ελάττωση του χαρακτηριστικού άγχους σε ένα μεγάλο φάσμα κλινικών και μη κλινικών περιπτώσεων. Τόσο η αερόβια άσκηση όσο και η άσκηση με αντιστάσεις συμβάλλουν στη μείωση του άγχους.
-Προγράμματα άσκησης 3 με 4 φορές την εβδομάδα που διαρκούν 30 έως 60 λεπτά, έχουν θετικά αποτελέσματα στη ρύθμιση του άγχους, αν και προγράμματα διάρκειας 60 έως 90 λεπτά, θεωρούνται πιο αποτελεσματικά.
-Όσο πιο συχνά ασκούνται τα άτομα, όσο πιο καλή φυσική κατάσταση έχουν, τόσο καλύτερα αντιδρούν, έχουν γρηγορότερη αποκατάσταση της καρδιακής συχνότητας μετά τους στρεσογόνους παράγοντες και χαμηλότερα επίπεδα περιστασιακού άγχους.
-Η άσκηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματική τεχνική, για την ισχυροποίηση της αποτελεσματικότητας των γνωστικών και συμπεριφορικών ψυχολογικών μεθόδων, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη ρύθμιση του άγχους και του στρες και σε κλινικούς και σε μη κλινικούς πληθυσμούς.
