Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες διαλυμάτων, τα αντισηπτικά και τα φθοριούχα.
Αντισηπτικά διαλύματα
Η βασική οδοντιατρική ένδειξη για χρήση ενός αντισηπτικού διαλύματος είναι οι παθήσεις των ούλων, ουλίτιδα-περιοδοντίτιδα. Υπάρχουν διάφορες ουσίες για το σκοπό αυτό, με πλέον αποτελεσματική τη χλωρεξιδίνη.
Ωστόσο, η καθημερινή χρήση αντισηπτικών όχι μόνο δεν θεραπεύει τα ούλα αλλά ίσως να έχει και αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς προκαλεί αλλοίωση της φυσιολογικής χλωρίδας του στόματος και σταδιακή επικράτηση ισχυρότερων μικροβιακών στελεχών. Άλλες παρενέργειες από την καθημερινή χρήση αντισηπτικών είναι η εμφάνιση χρωστικών στα δόντια, ο ερεθισμός του στοματικού βλεννογόνου, η αλλοίωση της γεύσης κ.λπ.
Η απαλλαγή των δοντιών από τη μικροβιακή πλάκα είναι βασική προϋπόθεση για υγιή ούλα και δόντια. Ωστόσο, αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μηχανικά και όχι χημικά. Δηλαδή, ένα αντισηπτικό σε καμία περίπτωση δε μπορεί να διορθώσει τις συνέπειες του ελλιπούς βουρτσίσματος των δοντιών ή της μη χρήσης οδοντικού νήματος.
Δηλαδή, τα στοματικά διαλύματα είναι άχρηστα; Όχι! Μπορούν να μας φανούν πολύ χρήσιμα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις π.χ. κατά τη διάρκεια περιοδοντικής θεραπείας, πριν και μετά από χειρουργικές επεμβάσεις στο στόμα, μετά από τοποθέτηση εμφυτευμάτων κ.λπ, αλλά μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα και υπό ιατρική καθοδήγηση.
Φθοριούχα διαλύματα
Το φθόριο είναι μία πολύτιμη ουσία για τα δόντια, καθώς ενσωματώνεται στην αδαμαντίνη και την προστατεύει από τα οξέα του στόματος που προκαλούν την τερηδόνα, δηλαδή την ασθένεια που καταστρέφει τα δόντια. Ο ρόλος του φθορίου στην πρόληψη των σφραγισμάτων είναι γνωστός εδώ και πολλές δεκαετίες και αδιαμφισβήτητος. Για το λόγο αυτό, όλες σχεδόν οι οδοντόκρεμες περιέχουν φθόριο.
Συμπληρωματική χρήση φθορίου σε μορφή διαλύματος δεν είναι απαραίτητη για τους περισσότερους ανθρώπους, μπορεί όμως να φανεί χρήσιμη σε περιπτώσεις ατόμων με έντονη προδιάθεση για τερηδόνα καθώς και στα παιδιά σχολικής ηλικίας.
Κακοσμία του στόματος & διαλύματα
Η στοματική κακοσμία είναι μία πολύ ενοχλητική κατάσταση που μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες. Σημαντικό ρόλο στην εμφάνισή της παίζει και ο μικροβιακός παράγοντας, εναντίον του οποίου κυρίως στοχεύουν και τα στοματικά διαλύματα που προορίζονται για την κακοσμία.
Ασφαλώς αυτά προσφέρουν μία προσωρινή ανακούφιση, ωστόσο τα περισσότερα από αυτά περιέχουν αλκοόλη που προκαλεί αφυδάτωση του στόματος η οποία με τη σειρά της επιδεινώνει την κακοσμία. Δηλαδή, το όφελος που προσφέρουν είναι πολύ παροδικό.
Περισσότερο χρήσιμα είναι εκείνα τα διαλύματα που περιέχουν οξυγόνο, καθώς αυτό εξουδετερώνει πιο αποτελεσματικά τις θειούχες ενώσεις των μικροβίων που είναι κυρίως υπεύθυνες για την κακοσμία. Χωρίς αμφιβολία όμως, καλύτερη και μονιμότερη λύση αποτελεί ο εντοπισμός της αιτίας που ευθύνεται για την κακοσμία και η αντιμετώπισή της.
Πηγή: iator.gr