Ζήσης Ψάλλας
Μια μελέτη από διεθνή ομάδα ερευνητών στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 100.000 άτομα σε 21 χώρες, αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι στα φτωχότερα μέρη του κόσμου υποφέρουν από ακόμη χειρότερα αποτελέσματα από τις πολύωρες μέρες που κάνουν καθιστική ζωή.
Ενώ η περισσότερη καθιστική ζωή συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας και καρδιαγγειακών παθήσεων σε όλους τους πληθυσμούς που μελετήθηκαν, η σχέση ήταν πιο έντονη σε χώρες χαμηλού εισοδήματος όπως το Μπαγκλαντές, η Ινδία και η Ζιμπάμπουε.
Το να κάθεστε για έξι έως οκτώ ώρες την ημέρα –στη δουλειά, στο αυτοκίνητο ή μπροστά στην τηλεόραση το βράδυ πριν πάτε για ύπνο– αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου κατά 12-13%, σε σύγκριση με άτομα που κάθονται λιγότερο από τέσσερις ώρες την ημέρα. Αν αυξήσετε το καθιστικό χρόνο έως και οκτώ ώρες ή περισσότερο, ο σχετικός κίνδυνος είναι στο 20%.
Όταν τα δεδομένα χωρίζονται σε διαφορετικές οικονομικές κατηγορίες, το να κάθεστε για περισσότερες από οκτώ ώρες την ημέρα -σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος- ο κίνδυνος θανάτου από καρδιακές παθήσεις ανεβαίνει στο 30% (σε σχέση με το κάθισμα τεσσάρων ωρών ή λιγότερο).
Είναι δύσκολο να πούμε με βάση τα αποτελέσματα και μόνο γιατί υπάρχει αυτή η απόκλιση μεταξύ εύπορων και μη εύπορων χωρών. «Η διαφορά στη συσχέτιση μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από τους διαφορετικούς τομείς και τα μοτίβα των συμπεριφορών στην καθιστή θέση», προτείνουν οι ερευνητές. Για παράδειγμα, ο χρόνος παρακολούθησης τηλεόρασης είναι πιο συνηθισμένος σε άτομα με χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές θέσεις. Χειρότερη επίσης είναι η ανθυγιεινή διατροφή.
Παραδόξως, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι το κάθισμα και η αδράνεια αντιπροσώπευαν ένα ελαφρώς μικρότερο ποσοστό θανάτων σε σχέση με το κάπνισμα. Για όσους κάθονται περισσότερες από τέσσερις ώρες την ημέρα, η αντικατάσταση μισής ώρας καθίσματος με σωματική δραστηριότητα μείωσε τον κίνδυνο κατά 2%.
Όσο πειστικό κι αν είναι το μήνυμα να φύγουμε από την καρέκλα, η έρευνα σχετικά με τις παραλλαγές στη σωματική δραστηριότητα μεταξύ κοινωνικοοικονομικών ομάδων δείχνει ότι μπορεί να μην είναι τόσο εύκολο. Αν και είναι περίπλοκο θέμα, οι μελέτες υποδεικνύουν διαφορές στην πρόσβαση σε κατάλληλες περιοχές για σωματική δραστηριότητα, ευκαιρίες διαχείρισης χρόνου και πρόσβασης στην άσκηση.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο JAMA Cardiology.