Πολλοί ασθενείς προσέρχονται θορυβημένοι στο ιατρείο του ειδικού, περιγράφοντας ένα αίσθημα «καψίματος» πίσω από το στέρνο που συνοδεύεται από όξινες αναγωγές. Με άλλα λόγια, οι ασθενείς αυτοί αναφέρονται στα τυπικά συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ), μιας νόσου αρκετά συχνής στον γενικό πληθυσμό, η οποία όμως, αν αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επικίνδυνη για τον πάσχοντα. Η ΓΟΠ οφείλεται στη δυσλειτουργία του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, με αποτέλεσμα την παλινδρόμηση των γαστρικών οξέων στον οισοφάγο. Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα της ΓΟΠ αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή, υπάρχουν περιστατικά, όπου το χειρουργείο είναι μονόδρομος. Συναντήσαμε τον διακεκριμένο χειρουργό πεπτικού και Διευθυντή Α' Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου Μητέρα–Υγεία, κ. Γρηγόρη Τσιώτο, ο οποίος μας ενημερώνει για τη χειρουργική θεραπεία της νόσου, υπογραμμίζοντας παράλληλα, την σημασία της έμπειρης και εξειδικευμένης χειρουργικής ομάδας για την επιτυχία της επέμβασης.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η χειρουργική θεραπεία της διαφραγματοκήλης;
Η ΓΟΠ είναι πάρα πολύ συχνή νόσος (20-25% του πληθυσμού) και στις περισσότερες περιπτώσεις αρκεί η συντηρητική αντιμετώπιση με φάρμακα και αλλαγές στον τρόπο ζωής (προσαρμογή δίαιτας, απώλεια βάρους, τρόπος ζωής). Πρέπει να τονιστεί βέβαια ότι η συντηρητική, φαρμακευτική θεραπεία βελτιώνει τα συμπτώματα. Δεν αντιμετωπίζει την αιτία της ΓΟΠ, η οποία είναι η κακή λειτουργία του μηχανισμού που λειτουργεί σαν βαλβίδα μεταξύ οισοφάγου και στομάχου και κανονικά επιτρέπει την δίοδο τροφής από τον οισοφάγο προς το στομάχι και όχι το αντίθετο. Υπάρχουν όμως, περιπτώσεις όπου οι μέθοδοι αυτές, αν και εφαρμόζονται για πολύ καιρό, δεν φέρνουν αποτέλεσμα, τα συμπτώματα συνεχίζουν, ή και χειροτερεύουν, και τα ευρήματα στην γαστροσκόπηση δείχνουν σημαντική φλεγμονή. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν έχει νόημα η συνέχιση της συντηρητικής και φαρμακευτικής αγωγής και πρέπει να συζητείται η χειρουργική θεραπεία, η οποία θα λύσει και την αιτία του προβλήματος. Δεν θα θεραπεύσει μόνο τα συμπτώματα. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι ξανακατασκευάζεται ένας μηχανισμός που λειτουργεί σαν βαλβίδα στην θέση που έπρεπε να υπάρχει.
Υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών σε περίπτωση που κάποιος αμελήσει τη χειρουργική θεραπεία;
Εκτός από την συνέχιση και επιδείνωση των συμπτωμάτων, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η φλεγμονή στον οισοφάγο (οισοφαγίτιδα), η οποία, όταν είναι ενός σταδίου και πάνω, εξελίσσεται σε καρκίνο του οισοφάγου. Είναι ο λεγόμενος οισοφάγος «Barret με δυσπλασία». Αυτή είναι σαφέστατα προκαρκινική κατάσταση. Ένας πιο συχνός κίνδυνος είναι οι αναγωγές στομαχικού περιεχομένου κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου, οι οποίες προκαλούν εισρόφηση στους πνεύμονες. Οι ασθενείς περιγράφουν μία επώδυνη εμπειρία που τους προκαλεί πανικό.
Ποιες χειρουργικές τεχνικές υπάρχουν για την αντιμετώπιση της διαφραγματοκήλης;
Παλαιότερα εφαρμόζονταν διάφορες μέθοδοι, αλλά τα τελευταία περίπου 20 χρόνια εφαρμόζεται κατά βάσιν μία: η λαπαροσκοπική θολοπλαστική κατά Nissen. Είναι πλέον, μία πάρα πολύ δοκιμασμένη μέθοδος με πολλές όμως, λεπτές τεχνικές λεπτομέρειες, οι οποίες καθιστούν δύσκολη την σωστή εφαρμογή της. Γι’ αυτό και πρέπει να γίνεται από έμπειρη χειρουργική ομάδα με διαπιστωμένη και αποδεδειγμένη άριστη γνώση της χειρουργικής του πεπτικού. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν η εγχείρηση αυτή δεν εκτελείται σωστά δημιουργεί, δυστυχώς, μεγάλη δυσκολία στην κατάποση, ή παραμονή των συμπτωμάτων.
Πόσο διαρκεί η αποθεραπεία μετά από τη χειρουργική επέμβαση διαφραγματοκήλης; Τι θα πρέπει να περιμένει ο ασθενής μετά το πέρας της επέμβασης;
Μετά από την λαπαροσκοπική Nissen, ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ίδια ημέρα, ή την επόμενη. Πρέπει όμως τις επόμενες 7-10 ημέρες να καταναλώνει φαγητά πολτοποιημένα και υδαρή, διότι ο οισοφάγος πρέπει να «ξαναεξασκηθεί» στο να «σπρώχνει» το περιεχόμενο προς το στομάχι δια μέσου της νέας βαλβίδας που κατασκευάστηκε. Μετά από αυτό, η δίαιτα επανέρχεται στο φυσιολογικό.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Χειρουργό κ. Τσιώτο Γρηγόριο, Επίκ. Καθηγητής Χειρουργικής Mayo Clinic & Διευθυντής Α΄ Χειρουργικής Κλινικής του Nοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ-ΥΓΕΙΑ, στα τηλ. 210 6867688 & 6972094230 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.digestive-surgery.gr