Ζήσης Ψάλλας
Μελέτες σε ανθρώπους και ποντίκια δείχνουν ότι η μετατροπή του β-καροτενίου σε βιταμίνη Α μειώνει την «κακή» χοληστερόλη στο αίμα. Έτσι, το β-καροτένιο μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από την ανάπτυξη της αθηροσκλήρωσης, η οποία είναι αποτέλεσμα της εισόδους της LDL-χοληστερόλη στις αρτηρίες μας.
Το βήτα-καροτένιο μετατρέπεται σε βιταμίνη Α με τη βοήθεια ενός ενζύμου που ονομάζεται BCO1. Μια γενετική παραλλαγή καθορίζει εάν έχετε μια περισσότερο ή λιγότερο ενεργή έκδοση του BCO1. Τα άτομα με λιγότερο ενεργό ένζυμο θα μπορούσαν να χρειάζονται άλλες πηγές για τη βιταμίνη Α στη διατροφή τους.
Μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Nutrition, ανέλυσε δείγματα αίματος και DNA από 767 υγιείς ενήλικες ηλικίας 18 έως 25 ετών. Όπως αναμενόταν, οι ερευνητές βρήκαν συσχέτιση μεταξύ της δραστηριότητας του BCO1 και του επιπέδου της LDL-χοληστερόλης (κακής χοληστερόλης).
Οι ερευνητές διεξήγαγαν και μια δεύτερη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Lipid Research, χρησιμοποιώντας ποντίκια. Τα κύρια ευρήματα της μελέτης στα ποντίκια επιβεβαίωσαν αυτό που βρήκαμε στους ανθρώπους. "Είδαμε πως όταν δίνουμε β-καροτένιο σε ποντίκια, έχουν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης" είπαν οι ερευνητές. Αυτά τα ποντίκια αναπτύσσουν μικρότερες αλλοιώσεις αθηροσκλήρωσης στις αρτηρίες τους. Άρα τα ποντίκια που τρέφονται με β-καροτένιο προστατεύονται περισσότερο από την αθηροσκλήρωση από εκείνα που τρέφονται με μια δίαιτα χωρίς αυτή τη βιοδραστική ένωση.
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές διερεύνησαν τις βιοχημικές οδούς αυτών των διαδικασιών. Παρατήρησαν ότι στα ποντίκια με υψηλά επίπεδα βιταμίνης Α, η έκκριση των λιπιδίων στην κυκλοφορία του αίματος επιβραδύνεται.
Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το ένζυμο BCO1 σχετίζεται με τη χοληστερόλη έχει σημαντικές επιπτώσεις. Συνήθως, τα υψηλά επίπεδα β-καροτίνης στο αίμα σχετίζονται με οφέλη για την υγεία. Αλλά θα μπορούσε επίσης να είναι ένα σημάδι ενός λιγότερο δραστικού ενζύμου BCO1 που δεν μετατρέπει το β-καροτένιο που τρώμε σε βιταμίνη Α.
Έως το 50% του πληθυσμού έχει τη λιγότερο δραστική παραλλαγή του ενζύμου, ανέφερε ο Amengual. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα τους είναι πιο αργό στην παραγωγή βιταμίνης Α από μια φυτική πηγή. Αυτοί οι άνθρωποι ίσως χρειάζεται να πάρουν τη βιταμίνη Α απευθείας από μια ζωική πηγή όπως το γάλα ή το τυρί.