Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, τα παραπάνω είναι ορισμένα μόνο από τα συμπεράσματα της έρευνας των Μιχάλη Αγοραστάκη και Ζαχαρούλας Μίχου, ερευνητών στο Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Η έρευνα, όπως εξηγούν οι δύο επιστήμονες, περιορίζεται στην ανάλυση των συμβολών των αιτιών θανάτου στη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής μόνο για την περίοδο 1991-2001, καθώς τα δεδομένα που αφορούν τις δηλώσεις των αιτιών θανάτου, γύρω από το 1981, είναι προβληματικά.
Οι νομοί Αττικής, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Μαγνησίας, Άρτας, Καστοριάς, Τρικάλων, Αχαΐας, Κορίνθου, Χαλκιδικής, Θεσπρωτίας αυξάνουν το προσδόκιμό τους λόγω της μείωσης της θνησιμότητας στα νοσήματα κυκλοφορικού και στις “λοιπές αιτίες”. Ταυτόχρονα, οι νομοί Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Τρικάλων μειώνουν τη θνησιμότητά τους όσον αφορά τα νεοπλάσματα, νοσήματα του πεπτικού και βίαιους θανάτους αντίστοιχα, συμβάλλοντας θετικά στην αύξηση του προσδόκιμου. Ωστόσο, ο νομός Χαλκιδικής, όπως διευκρινίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κ. Αγοραστάκης, σημειώνει αύξηση της θνησιμότητας από νεοπλάσματα και νοσήματα του αναπνευστικού, επιβαρύνοντας το προσδόκιμο του 2001, όπως και ο νομός Αχαΐας με τα νοσήματα του αναπνευστικού.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο νομός Χανίων, όπου οι αντίρροπες συμβολές (αρνητικές – αύξηση των δεικτών θνησιμότητας – όσον αφορά τα νεοπλάσματα, νοσήματα αναπνευστικού και βίαιους θανάτους) οδηγούν σε μικρή αύξηση του προσδόκιμου.
Στην ίδια εργασία, για τους νομούς Ευρυτανίας, Πιερίας, Ρέθυμνου, Κυκλάδων, Φωκίδας, Αιτωλοακαρνανίας, Βοιωτίας, Λασιθίου, Ημαθίας, Αργολίδας, Φθιώτιδας και Ηλείας παρατηρείται ότι η αύξηση του προσδόκιμου οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος στην πρόοδο που σημειώθηκε σε σχέση με το 1991 στη θνησιμότητα των νοσημάτων του κυκλοφορικού και των βίαιων θανάτων.
Ωστόσο, διακρίνεται επιβάρυνση στο προσδόκιμο από την αύξηση των δεικτών της θνησιμότητας των νεοπλασμάτων και νοσημάτων του αναπνευστικού στους νομούς Πιερίας, Ρεθύμνου και Βοιωτίας. Επίσης, αρνητική συμβολή όσον αφορά στα νεοπλάσματα σημειώνουν και οι νομοί Ευρυτανίας, Κυκλάδων και Λασιθίου, ενώ έτη ζωής αφαιρούνται από τις λοιπές αιτίες στους νομούς Φωκίδας και Βοιωτίας.
Οι νομοί Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης σημειώνουν πρόοδο στη θνησιμότητα από νοσήματα του κυκλοφορικού και νεοπλάσματα σε σχέση με το 1991, με τον Έβρο να σημειώνει πρόοδο όσον αφορά τα νοσήματα του αναπνευστικού και τις λοιπές αιτίες.
Ωστόσο, διευκρινίζεται, επιβάρυνση στο προσδόκιμο του 2001 παρατηρείται και στους τρεις νομούς όσον αφορά τα νοσήματα του αναπνευστικού, με τον Έβρο να επιδεινώνει τους δείκτες θνησιμότητας και για τους βίαιους θανάτους και να σημειώνει πρόοδο στη θνησιμότητα από τα νοσήματα του αναπνευστικού.
Για τους νομούς Δράμας και Σερρών, η αύξηση του προσδόκιμου οφείλεται στη θετική συμβολή των νεοπλασμάτων, νοσημάτων κυκλοφορικού και βίαιων θανάτων (μείωση θνησιμότητας σε σχέση με το 1991).
Η ομάδα των νομών Εύβοιας, Μεσσηνίας, Φλώρινας και Πέλλας αποτελείται από νομούς οι οποίοι δεν ήταν δυνατόν να κατανεμηθούν στις προαναφερθείσες ομάδες. Έτσι, ο νομός Εύβοιας – αναφέρει η μελέτη – σημειώνει αντίρροπες συμβολές (θετικές όσον αφορά τα νοσήματα του κυκλοφορικού και πεπτικού και αρνητικές για τα νεοπλάσματα και νοσήματα του αναπνευστικού), με αποτέλεσμα και τα μικρά κέρδη ετών ζωής. Πρόοδο στη θνησιμότητα από βίαιους θανάτους, σε σχέση με το 1991, σημειώνουν οι υπόλοιποι τρεις νομοί, με την Πέλλα να κερδίζει έτη ζωής λόγω της μείωσης της θνησιμότητας των δεικτών των λοιπών αιτιών, ενώ η Φλώρινα χάνει έτη ζωής από την αρνητική συμβολή των νεοπλασμάτων.
Σε ό,τι αφορά τους νομούς Αρκαδίας, Γρεβενών, Καρδίτσας, η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τους νομούς όπου η μεταβολή του προσδόκιμου ζωής είναι αρνητική. Συγκεκριμένα, για την Καρδίτσα, η πρόοδος που σημειώθηκε στη θνησιμότητα από νοσήματα του αναπνευστικού και βίαιους θανάτους δεν ήταν αρκετή να αντισταθμίσει την αύξηση της θνησιμότητας των υπόλοιπων αιτιών σε σχέση με το 1991. Παρόμοια, στα Γρεβενά, τα κέρδη ετών ζωής όσον αφορά την πρόοδο στα νεοπλάσματα, νοσήματα του αναπνευστικού και πεπτικού δεν κατόρθωσαν να υπερκαλύψουν τις απώλειες ετών ζωής από την αύξηση της θνησιμότητας των υπόλοιπών αιτιών.
Η δε Αρκαδία αυξάνει σχεδόν καθολικά την θνησιμότητά της στο σύνολο των αιτιών σε σχέση με το 1991, με κορυφή εκείνη των νεοπλασμάτων και των λοιπών αιτίων.
Γυναίκες
Αντίστοιχα, για τις γυναίκες, στους νομούς Ροδόπης, Κοζάνης, Καβάλας, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Εύβοιας, Κιλκίς, Ευρυτανίας, Πιερίας, Ρεθύμνου, Καστοριάς, Λάρισας, Λασιθίου, η μεταβολή του προσδόκιμου οφείλεται κυρίως στη μείωση των δεικτών θνησιμότητας των νοσημάτων του κυκλοφορικού.
Ωστόσο, οι νομοί Κιλκίς και Ευρυτανίας, σημειώνουν αρνητική συμβολή όσον αφορά τα νεοπλάσματα. Αντίρροπες συμβολές σημειώνουν η Φωκίδα (αρνητική συμβολή – νεοπλάσματα, βίαιοι θάνατοι, λοιπές αιτίες)και το Ρέθυμνο (αρνητική συμβολή – νεοπλάσματα, νοσήματα του αναπνευστικού και λοιπές αιτίες), με αποτέλεσμα τα χαμηλά κέρδη ετών ζωής.
Οι νομοί Ξάνθης, Δωδεκανήσων, Δράμας, Νησιών Ιονίου, Ηρακλείου, Αττικής, Σερρών, Έβρου, Θεσσαλονίκης, Αιτωλοακαρνανίας, Χανίων, Κυκλάδων, Μαγνησίας, Ηλείας, Πρέβεζας, Άρτα, Ιωαννίνων, Νησιών Βορείου Αιγαίου και Πέλλας κερδίζουν έτη ζωής κατά κύριο λόγο από τη μείωση της θνησιμότητας των νοσημάτων του κυκλοφορικού και τις «λοιπές αιτίες».
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Αγοραστάκη, αρνητικές συμβολές (αύξηση των δεικτών θνησιμότητας σε σχέση με το 1991) σημειώνουν οι νομοί των Κυκλάδων και Πρέβεζας στα νεοπλάσματα, Χανίων και Μαγνησίας στα νοσήματα αναπνευστικού και Κυκλάδων, Μαγνησίας και Άρτας όσον αφορά τους βίαιους θανάτους.
Οι νομοί Θεσπρωτίας και Αρκαδίας, κερδίζουν έτη ζωής λόγο της προόδου που σημείωσαν στη θνησιμότητα από νοσήματα του κυκλοφορικού και τους βίαιους θανάτους, έστω και αν η Θεσπρωτία χάνει έτη ζωής από την επιδείνωση της θνησιμότητας από νεοπλάσματα.
Στους νομούς Αργολίδας, Κορίνθου, Ημαθίας, Γρεβενών, Μεσσηνίας και Καρδίτσας, η μείωση της θνησιμότητας από τις «λοιπές αιτίες» είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για τα κέρδη ζωής των νομών αυτών. Ωστόσο, ο νομός Καρδίτσας επιβαρύνει το προσδόκιμό του λόγω της αύξησης των δεικτών θνησιμότητας από νεοπλάσματα.
Όσον αφορά τους νομούς, Φλώρινας, Λακωνίας και Αχαΐας, ο πρώτος νομός σημειώνει μείωση των δεικτών θνησιμότητας όσον αφορά τα νοσήματα του κυκλοφορικού, αναπνευστικού και “λοιπές αιτίες”, μείωση στην οποία οφείλονται τα κέρδη ετών ζωής. Η Λακωνία οφείλει τα κέρδη της στα νεοπλάσματα, βίαιους θανάτους και «λοιπές αιτίες», σε αντίθεση με την Αχαΐα, όπου η αύξηση των δεικτών θνησιμότητας στα νεοπλάσματα και στα νοσήματα του αναπνευστικού επιβαρύνουν το προσδόκιμό ζωής.
Τέλος, για τους νομούς Τρικάλων, Χαλκιδικής και Βοιωτίας, η μεταβολή του προσδόκιμου ζωής και στους τρεις νομούς είναι αρνητική και γύρω από μηδέν, με αποτέλεσμα να σημειώνουν σχετική στασιμότητα όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής ανάμεσα στο 1991-2001. Οι δε αρνητικές συμβολές των νοσημάτων του αναπνευστικού και των «λοιπών αιτιών» είναι χαρακτηριστικές και στους τρεις νομούς, σε συνδυασμό με τα νεοπλάσματα (Χαλκιδική, Βοιωτία) και βίαιους θανάτους (Βοιωτία).
