Από τον Ιπποκράτη, που το χρησιμοποιούσε ως φάρμακο για τον πυρετό, τις πληγές και τον ερεθισμό του δέρματος, μέχρι τις αντιβακτηριακές και αντιοξειδωτικές του ιδιότητες, το μηλόξυδο μέχρι και σήμερα προσφέρει πολλά οφέλη στην υγεία. Μια νεότερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο BMJ Nutrition, Prevention & Health, το εξετάζει ως φυσικό αδυνατιστικό, συμβάλλοντας στην απώλεια βάρους, όπως και στη μείωση των επιπέδων γλυκόζης, χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
Η Ευαγγελία Μαντζιώρη, Διευθύντρια προγράμματος Διατροφής και Επιστημών Τροφίμων και Διαπιστευμένη Διαιτολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας, με άρθρο της στο The Conversation, παρουσιάζει τη μεθοδολογία της μελέτης, ερμηνεύοντας τα αποτελέσματα αλλά και την εγκυρότητά της.
Μια ομάδα επιστημόνων στο Λίβανο πραγματοποίησε αυτή τη διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, κλινική δοκιμή σε μια ομάδα υπέρβαρων και παχύσαρκων νέων ηλικίας 12-25 ετών. Χώρισαν τυχαία τους 30 συμμετέχοντες σε μία από τις τέσσερις ομάδες ημερήσιας πρόσληψης μηλόξυδου: 5, 10 ή 15ml αραιωμένο σε 250ml νερό κάθε πρωί πριν το πρωινό για 12 εβδομάδες. Μια ομάδα ελέγχου κατανάλωνε ένα ανενεργό ποτό (placebo) με παρόμοια υφή και γεύση.
Μετά από μια περίοδο τριών μηνών η κατανάλωση μηλόξυδου συνδέθηκε με σημαντική μείωση του σωματικού βάρους και του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ). Κατά μέσο όρο, όσοι έπιναν μηλόξυδο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχασαν 6-8 κιλά σε βάρος και μείωσαν τον ΔΜΣ τους κατά 2,7-3 μονάδες, ανάλογα με τη δόση. Παρουσίασαν επίσης σημαντικές μειώσεις στην περιφέρεια μέσης και ισχίων.
Οι συγγραφείς αναφέρουν επίσης σημαντικές μειώσεις στα επίπεδα γλυκόζης, τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης στο αίμα στις ομάδες των συμμετεχόντων που κατανάλωσαν το ρόφημα με το μηλόξυδο. Από την άλλη, η ομάδα του εικονικού φαρμάκου, στην οποία χορηγήθηκε νερό με γαλακτικό οξύ, είχε πολύ μικρότερες μειώσεις στο βάρος και τον ΔΜΣ, ενώ δεν παρατηρήθηκαν αντίστοιχες βελτιώσεις στους δείκτες του αίματος.
Από διαφορετικές μελέτες σε ζώα, εκτιμάται ότι το οξικό οξύ στο μηλόξυδο μπορεί να επηρεάσει την έκφραση γονιδίων που εμπλέκονται στην καύση του λίπους για την παραγωγή ενέργειας. Παρόλα αυτά, η νεότερη αυτή μελέτη δε διερεύνησε εάν αυτός ο μηχανισμός εμπλέκεται σε οποιαδήποτε απώλεια βάρους.
Η ειδικός επισημαίνει πως, παρότι τα αποτελέσματα της μελέτης φαίνονται υποσχόμενα, θα πρέπει να ερμηνευτούν με προσοχή. Αρχικά, δεν είναι ξεκάθαρο εάν αυτά επαληθεύονται σε κάθε ηλικία, καθώς οι συμμετέχοντες ήταν νέοι έως 25 ετών. Επιπλέον, αν και οι ερευνητές κρατούσαν αρχεία της διατροφής και της άσκησης των συμμετεχόντων, δε δημοσιεύτηκαν στην εργασία, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η οποιαδήποτε συσχέτιση με τις επιπτώσεις της διατροφής ή της άσκησης. Τέλος, οι συγγραφείς δεν αναφέρουν αν κάποιος εγκατέλειψε τη μελέτη.
Εκτός αυτού, επειδή το μηλόξυδο είναι όξινο, χρειάζεται προσοχή στη χρήση του, εφόσον θα μπορούσε να διαβρώσει το σμάλτο των δοντιών. Γι’ αυτό, ορισμένοι οδοντίατροι συνιστούν να ξεπλένετε το στόμα σας με νερό μετά τη χρήση ή να το πιείτε με ένα καλαμάκι και αντίστοιχα να μην βουρτσίσετε αμέσως τα δόντια σας αλλά και να μασήσετε μια τσίχλα, για να ενισχύσετε την παραγωγή του σάλιου.
Εν κατακλείδι, η διαιτολόγος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι θα χρειαστούν μεγαλύτερες μελέτες με διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, για να επικυρωθούν τα θετικά αποτελέσματα στην απώλεια βάρους. Ωστόσο, σε συνδυασμό με την ισορροπημένη διατροφή και άσκηση, το μηλόξυδο θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια βάρους.