Ζήσης Ψάλλας
Επιστήμονες που μελετούν τις δυσκολίες στον ύπνου δημοσίευσαν δεδομένα στο Frontiers in Neuroscience που δείχνουν ότι ακόμη και σε έναν αστικό πληθυσμό που αντιμετωπίζει διαταραγμένο ύπνο, οι άνθρωποι βιώνουν μεγαλύτερο ύπνο REM το χειμώνα από το καλοκαίρι και λιγότερο βαθύ ύπνο το φθινόπωρο.
«Πιθανώς η ανθρώπινη εξέλιξη μας έχει δώσει μια σχεδόν αόρατη εποχικότητα σε επίπεδο συμπεριφοράς», είπε ο Δρ. Dieter Kunz, επικεφαλής της μελέτης. «Στη μελέτη μας δείχνουμε ότι η αρχιτεκτονική του ανθρώπινου ύπνου ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των εποχών σε έναν ενήλικο πληθυσμό που ζει σε αστικό περιβάλλον».
Η ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Kunz, στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Charité του Βερολίνου, προσέλαβε 188 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε μελέτες ύπνου που ονομάζονται πολυυπνογραφίες στο νοσοκομείο St. Hedwig. Αυτές οι μελέτες πραγματοποιούνται τακτικά σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες που σχετίζονται με τον ύπνο, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό εργαστήριο όπου οι ασθενείς καλούνται να κοιμηθούν και μπορεί να παρακολουθηθεί η ποιότητα και το είδος του ύπνου τους καθώς και η διάρκειά του. Αν και οι διαταραχές ύπνου θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, οι ασθενείς δεν ήταν λίγοι και κατανεμήθηκαν ομοιόμορφα καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, επιτρέποντας τη διερεύνηση των διαφορών από μήνα σε μήνα.
Παρόλο που οι ασθενείς βρίσκονταν σε αστικό περιβάλλον με χαμηλή έκθεση στο φυσικό φως και υψηλή φωτορύπανση -αυτά δίνουν εποχικότητα καθώς ρυθμίζονται από το φως- οι επιστήμονες βρήκαν ανεπαίσθητες αλλά εντυπωσιακές αλλαγές ανάλογα με τις εποχές. Αν και ο συνολικός χρόνος ύπνου φαινόταν να είναι περίπου μία ώρα μεγαλύτερος το χειμώνα από ό,τι το καλοκαίρι, αυτό το αποτέλεσμα δεν ήταν στατιστικά σημαντικό. Ωστόσο, ο ύπνος REM ήταν 30 λεπτά μεγαλύτερο σε διάρκεια το χειμώνα από ό,τι το καλοκαίρι. Ο ύπνος REM συνδέεται άμεσα με το κιρκάδιο ρολόι, το οποίο επηρεάζεται από την αλλαγή του φωτός.
«Η εποχικότητα είναι πανταχού παρούσα σε κάθε ζωντανό ον σε αυτόν τον πλανήτη», είπε ο Kunz. «Κατά τη διάρκεια του χειμώνα η ανθρώπινη φυσιολογία ρυθμίζεται προς τα κάτω, με μια αίσθηση χαμηλής ενέργειας τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο. Γενικά, οι κοινωνίες πρέπει να προσαρμόσουν τις συνήθειες ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας και του χρόνου ανάλογα με την εποχή ή το πρόγραμμα του σχολείου και της εργασίας στις εποχιακές ανάγκες ύπνου».